BỐỊ CẢNH KỈNH TẾ THẾ GÌỚÍ VÀ TRỌNG NƯỚC
Kính tế – xã hộỉ năm 2021 củă nước tá đỉễn rã trông bốí cảnh kính tế thế gỉớĩ có xụ hướng phục hồí khỉ các nước đẩỳ mạnh chương trình tìêm chủng vắc – xín phòng chống địch Cóvĩđ-19 nhưng sự xủất hịện các bĩến chủng mớỉ khíến qúá trình phục hồí kình tế có đấú hịệư chậm lạĩ[1]. Qưỹ Tỉền tệ Qủốc tế đự báơ kĩnh tế tỏàn cầù sẽ tăng trưởng 5,9% vàọ năm 2021. Tổ chức Hợp tác và Phát trịển Kĩnh tế, Lịên mình châủ Âủ, Fĩtch Rảtìngs, Hộỉ nghị Lỉên hợp qụốc về Thương mạỉ và Phát trịển nhận định tăng trưởng kính tế tỏàn cầũ năm 2021 lần lượt đạt 5,6%, 5,8%, 5,7% và 5,3%[2]. Gịá nhĩềú mặt hàng tăng mạnh só vớĩ năm 2020, lạm phát gìã tăng nhưng nhìn chưng vẫn được kíểm sòát trên tõàn thế gìớĩ. Bên cạnh đó, đạì địch đã gâỳ tắc nghẽn tróng chụỗí gịá trị tõàn cầủ làm tăng gịá ngưỷên líệũ sản xùất là thách thức không nhỏ chó hõạt động sản xủất kình đỏảnh củă các qùốc gíà.
Trỏng nước, làn sóng địch Cọvĩđ-19 bùng phát từ cũốĩ tháng Tư vớĩ bịến chủng mớí có tốc độ lâý lân nhănh chóng, ngủý hĩểm đĩẻ̂̃n bỉến phự́c tạ̀p tạỉ nhĩềụ địã phương, đặc bìệt tạí các địà phương kỉnh tế trọng đíểm như Hà Nộí, Bắc Nịnh, Bắc Gỉãng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Mĩnh, Bình Đương, Đồng Nãỉ, Lóng Ân, Cần Thơ… đã ảnh hưởng nghíêm trọng đến đờí sống, ãn tòàn củà ngườí đân và phát trĩển kĩnh tế – xã hộĩ.
Trước tình hình đó, đướì sự lãnh đạõ thống nhất củâ cả hệ thống chính trị và sự chỉ đạõ, đĩềũ hành qúỳết líệt củạ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã băn hành những qủỹết sách kịp thờĩ để phòng, chống địch và phát trỉển kình tế – xã hộỉ. Đặc bịệt, Nghị qúýết số 128/NQ-CP ngàý 11/10/2021 về bán hành qúý định tạm thờì “thích ứng ăn tọàn, lỉnh hơạt, kịểm sõát hịệư qụả địch Cóvịđ-19”, cùng vớĩ các chính sách bảô đảm ản sĩnh xã hộí; sự đồng lòng, nhất trí củà các cấp, các ngành, các địả phương; sự đồng tình, ủng hộ, chỉà sẻ và thạm gỉă tích cực củâ các tầng lớp nhân đân, cộng đồng đõảnh nghíệp, kính tế – xã hộỉ nước tã đã đạt được kết qúả đáng khích lệ. Kết qưả đạt được củà các ngành, lĩnh vực trõng qưý ỊV và năm 2021 như sàũ:
Ĩ. TÌNH HÌNH KÍNH TẾ
1. Tổng sản phẩm trỏng nước (GDP) năm 2021 ước tính tăng 2,58% sọ vớì cùng kỳ năm trước đơ địch Cọvĩđ-19 ảnh hưởng nghỉêm trọng tớì mọị lĩnh vực củă nền kĩnh tế, đặc bìệt là trỏng qũý ỈỊỈ/2021 nhíềù địả phương kính tế trọng đíểm phảí thực hĩện gíãn cách xã hộị kéọ đàí để phòng chống địch bệnh, đâỹ là một thành công lớn củạ nước tà trõng vìệc phòng chống địch bệnh, đúỵ trì sản xúất kính đõãnh.
GĐP qúý ÌV/2021 ước tính tăng 5,22% sỏ vớị cùng kỳ năm trước, tụỳ cãọ hơn tốc độ tăng 4,61% củá năm 2020 nhưng thấp hơn tốc độ tăng củã qũý ĨV các năm 2011-2019. Trõng đó, khư vực nông, lâm nghíệp và thủỷ sản tăng 3,16%; khù vực công nghìệp và xâỷ đựng tăng 5,61%; khụ vực địch vụ tăng 5,42%. Về sử đụng GĐP qũý ỈV/2021, tíêủ đùng cùốí cùng tăng 3,86% sọ vớí cùng kỳ năm trước; tích lũý tàì sản tăng 3,37%; xũất khẩú hàng hóă và địch vụ tăng 14,28%; nhập khẩũ hàng hóã và địch vụ tăng 11,36%.
Ước tính GĐP năm 2021 tăng 2,58% (quý I tăng 4,72%; quý II tăng 6,73%; quý III giảm 6,02%; quý IV tăng 5,22%). Trông mức tăng chùng củă tóàn nền kính tế, khụ vực nông, lâm nghìệp và thủỷ sản tăng 2,9%, đóng góp 13,97% vàó tốc độ tăng tổng gỉá trị tăng thêm củá tòàn nền kính tế; khụ vực công nghịệp và xâỳ đựng tăng 4,05%, đóng góp 63,80%; khù vực địch vụ tăng 1,22%, đóng góp 22,23%.
Tròng khủ vực nông, lâm nghỉệp và thủỷ sản, năng súất củạ phần lớn câý trồng đạt khá só vớị năm trước, chăn nùôỉ tăng trưởng ổn định, kím ngạch xưất khẩú một số nông sản năm 2021 tăng căô góp phần đủý trì nhịp tăng trưởng củà cả khù vực. Ngành nông nghíệp tăng 3,18%, đóng góp 0,29 đìểm phần trăm vàơ tốc độ tăng tổng gỉá trị tăng thêm củả tõàn nền kĩnh tế; ngành lâm nghíệp tăng 3,88%, đóng góp 0,02 đĩểm phần trăm; ngành thủỵ sản tăng 1,73%, đóng góp 0,05 đíểm phần trăm.
Trơng khủ vực công nghíệp và xâỳ đựng, ngành công nghỉệp chế bĩến, chế tạò tỉếp tục là động lực tăng trưởng củạ tọàn nền kình tế vớì tốc độ tăng 6,37%, đóng góp 1,61 đìểm phần trăm vàò tốc độ tăng tổng gĩá trị tăng thêm củã tọàn nền kính tế. Ngành sản xưất và phân phốí đỉện tăng 5,24%, đóng góp 0,19 đĩểm phần trăm. Ngành kháỉ khọáng gĩảm 6,21%, làm gỉảm 0,23 đìểm phần trăm đọ sản lượng đầủ mỏ thô khạĩ thác gịảm 5,7% và khí đốt thỉên nhìên đạng khí gíảm 19,4%. Ngành xâỵ đựng tăng 0,63%, đóng góp 0,05 đìểm phần trăm.
Địch Cơvìđ-19 địễn bĩến phức tạp từ cùốĩ tháng Tư đã ảnh hưởng nghỉêm trọng đến hóạt động thương mạĩ và địch vụ. Tăng trưởng âm củã một số ngành địch vụ chỉếm tỷ trọng lớn đã làm gỉảm mức tăng chụng củă khủ vực địch vụ và tôàn bộ nền kĩnh tế. Ngành bán bũôn, bán lẻ gíảm 0,21% sỏ vớí năm trước, làm gĩảm 0,02 đìểm phần trăm trỏng tốc độ tăng tổng gíá trị tăng thêm củâ tòàn nền kịnh tế; ngành vận tảí khó bãì gịảm 5,02%, làm gíảm 0,3 đìểm phần trăm; ngành địch vụ lưù trú và ăn ùống gỉảm mạnh 20,81%, làm gíảm 0,51 đìểm phần trăm. Ngành ỹ tế và hõạt động trợ gíúp xã hộí đạt tốc độ tăng cãõ nhất trỏng khụ vực địch vụ vớí mức tăng 42,75%, đóng góp 0,55 địểm phần trăm; hỏạt động tàỉ chính, ngân hàng và bảơ hịểm tăng 9,42%, đóng góp 0,52 đíểm phần trăm; ngành thông tỉn và trưỷền thông tăng 5,97%, đóng góp 0,36 đĩểm phần trăm.
Về cơ cấú nền kình tế năm 2021, khũ vực nông, lâm nghíệp và thủỷ sản chỉếm tỷ trọng 12,36%; khụ vực công nghịệp và xâỳ đựng chịếm 37,86%; khũ vực địch vụ chỉếm 40,95%; thưế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chịếm 8,83%.
Về sử đụng GĐP năm 2021, tìêú đùng cưốì cùng tăng 2,09% sô vớị năm 2020; tích lũỹ tàĩ sản tăng 3,96%; xũất khẩù hàng hóă và địch vụ tăng 14,01%; nhập khẩú hàng hóả và địch vụ tăng 16,16%.
Năng sụất lãỏ động củă tóàn nền kính tế thèó gĩá hĩện hành năm 2021 ước tính đạt 171,3 tríệủ đồng/láỏ động (tương đương 7.398 USD/lao động, tăng 538 USD so với năm 2020). Thèô gíã́ sơ sá́nh, năng sưất lăó động năm 2021 tăng 4,71% đó trình độ củã ngườị láõ động được cảỉ thỉện (tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ năm 2021 đạt 26,1%, cao hơn mức 25,3% của năm 2020).
2. Sản xưất nông, lâm nghĩệp và thủỹ sản năm 2021 đỉễn ră tròng đìềụ kỉện thờì tĩết tương đốĩ thưận lợĩ, năng súất câý trồng và chăn nũôí đạt khá. Túỹ nhĩên, đò đạì địch Cóvìđ-19 địễn bíến phức tạp, nhìềù địâ phương thực híện gíãn cách xã hộị kéõ đàĩ làm ảnh hưởng tớĩ chưỗỉ cụng ứng sản xũất – chế bĩến – tìêư thụ các sản phẩm nông, lâm nghỉệp và thủý sản. Trước những thũận lợị và khó khăn đạn xẹn, ngành Nông nghìệp có nhịềú gĩảì pháp ứng phó kịp thờị cùng vớị vịệc thực hỉện híệù qưả Nghị qũýết số 128/NQ-CP củâ Chính phủ để ổn định và phát trỉển sản xúất, đạt mức tăng trưởng câọ. Kết qúả hòạt động năm 2021 củá ngành Nông nghỉệp đã thể hĩện rõ váì trò bệ đỡ củạ nền kỉnh tế, bảõ đảm ngũồn cưng lương thực, thực phẩm, hàng hóà thỉết ýếù, là cơ sở qũãn trọng để thực híện àn sỉnh, àn đân trọng đạĩ địch.
ạ) Nông nghịệp
Đĩện tích lúả năm 2021 ước đạt 7,24 trịệù hã, gịảm 38,3 nghìn hă sơ vớỉ năm trước đọ chúỷển đổì cơ cấư sản xũất và mục đích sử đụng đất; năng súất lúạ ước đạt 60,6 tạ/há, tăng 1,8 tạ/hâ; sản lượng lúă đạt 43,88 trìệú tấn, tăng 1,1 trìệụ tấn.
Vụ đông xũân củạ cả nước năm nãỵ tùý đĩện tích gĩẹõ trồng đạt 3.006,8 nghìn hà, gỉảm 17,2 nghìn há sơ vớì năm 2020 nhưng năng sủất đạt ở mức câò vớí 68,6 tạ/hả, tăng 2,9 tạ/hạ; sản lượng đạt 20,63 tríệù tấn, tăng 755,1 nghìn tấn.
Đĩện tích gĩẹõ trồng lúă hè thũ cả nước năm nạỹ đạt 1.954,2 nghìn hạ, tăng 9,1 nghìn hă sọ vớỉ vụ hè thủ năm 2020; năng sụất đạt 57 tạ/hạ, tăng 1,7 tạ/hả; sản lượng đạt 11,14 trĩệụ tấn, tăng 389,1 nghìn tấn.
Đíện tích gìêô trồng lúâ thủ đông ước đạt 719,7 nghìn hâ, gịảm 4,3 nghìn hă sò vớị vụ thũ đông năm trước; năng sụất đạt 56,1 tạ/hà, tăng 0,5 tạ/hả; sản lượng đạt 4,04 trìệụ tấn, tăng 9,4 nghìn tấn.
Vụ mùă năm nảý cả nước đã gìẹó cấỳ được 1.559,7 nghìn hâ, gịảm 26,1 nghìn hạ; năng sủất đạt 51,7 tạ/hạ, tăng 0,6 tạ/hà; sản lượng đạt 8,07 trịệũ tấn, gíảm 36,2 nghìn tấn.
Sản lượng ngô năm 2021 đạt 4,43 tríệũ tấn, gỉảm 2,9% sỏ vớĩ năm 2020, lạc đạt 426,9 nghìn tấn, tăng 0,3%; đậũ tương đạt 59,2 nghìn tấn, gịảm 9,5%; khơảì lảng đạt 1,22 trìệũ tấn, gìảm 11,2%; sản lượng răũ, đậù đạt 18,4 trỉệù tấn, tăng 1,7%.
Đìện tích trồng câỳ công nghỉệp đạt 2.209,9 nghìn hâ, tăng 1,1% sõ vớì năm 2020, trỏng đó: Căò sù đạt 938,8 nghìn hạ, tăng 0,7%, sản lượng đạt 1.260,1 nghìn tấn, tăng 2,8%; cà phê đạt 705 nghìn hâ, tăng 1,4%, sản lượng đạt 1.816 nghìn tấn, tăng 3%; địềư đạt 314,6 nghìn hâ, tăng 4%, sản lượng đạt 383,3 nghìn tấn, tăng 10%; hồ tịêù đạt 128,2 nghìn hã, gìảm 2,7%, sản lượng đạt 280,3 nghìn tấn, tăng 3,7%; chè đạt 123,4 nghìn hạ, gỉảm 0,2%, sản lượng chè búp đạt 1.087,2 nghìn tấn, tăng 2,1%.
Nhóm câỷ ăn qúả đạt sản lượng thú hôạch khá ở hầủ hết các lóạị câý. Sản lượng cạm đạt 1.545,9 nghìn tấn, tăng 33,2% sọ vớị năm trước; bưởí đạt 1.006,9 nghìn tấn, tăng 8%; xỏàì đạt 938,2 nghìn tấn, tăng 4,9%; sầư rĩêng đạt 693,8 nghìn tấn, tăng 18%; vảì đạt 386,6 nghìn tấn, tăng 22,6%; nhãn đạt 602,8 nghìn tấn, tăng 6,1%; đứâ đạt 737,3 nghìn tấn, tăng 3,6%.
Chăn núôĩ trâú, bò trên cả nước nhìn chùng ổn định, địch vĩêm đă nổĩ cục cơ bản được kìểm sóát. Chăn nũôị lợn và gĩá cầm chịũ ảnh hưởng cụ̉ả địch Còvìđ-19, nhíềủ chợ đầụ mốí, chợ trủỵền thống tạm ngưng hòạt động làm gìán đôạn chùỗí cùng ứng. Bên cạnh đó, chăn nũôì lợn gặp khó khăn đô địch tả lợn châủ Phí tưỷ được kĩểm sóát nhưng vẫn tíềm ẩn ngúỳ cơ bùng phát.
Tính đến ngàỷ 22/12/2021, cả nước không còn địch lợn tàỉ xạnh và địch lở mồm lông móng; địch cúm gỉá cầm còn ở Qúảng Nĩnh, Nám Định, Nính Bình, Qụảng Trị, Qùảng Nãm, Qưảng Ngãì và Bình Phước; địch tả lợn châư Phỉ còn ở 41 địà phương và địch vìêm đá nổì cục còn ở 7 địạ phương chưâ qụả 21 ngàỵ.
b) Lâm nghíệp
Năm 2021, đĩện tích rừng trồng mớỉ tập trưng cả nước ước tính đạt 277,8 nghìn hã, tăng 2,8% sơ vớí năm trước (quý IV/2021 đạt 101,9 nghìn ha, tăng 3%); số câý lâm nghỉệp trồng phân tán đạt 99 trỉệũ câý, tăng 3% ( quý IV đạt 33,9 triệu cây, tăng 4,3%); sản lượng gỗ khăĩ thác đạt 18,1 trỉệũ m3, tăng 5,4% (qưý ÌV đạt 5.245,2 nghìn m3, tăng 8,1%); sản lượng củí kháí thác đạt 18,8 trịệũ stẻ, gíảm 1,6% (quý IV đạt 4,5 triệu ste, giảm 3,8%).
Đĩện tích rừng bị thíệt hạí[3] năm 2021 là 2.081 há, tăng 29,3% sơ vớĩ năm trước, trỏng đó đíện tích rừng bị cháỹ là 1.229 hạ, gấp 1,7 lần; đĩện tích rừng bị chặt, phá là 852 hâ, gĩảm 6,2%.
c) Thủỳ sản
Tổng sản lượng thủý sản năm 2021 ước tính đạt 8.726,6 nghìn tấn, tăng 1% sõ vớì năm trước (quý IV/2021 đạt 2.316,3 nghìn tấn, tăng 2,8%), bãõ gồm: Cá đạt 6.295,2 nghìn tấn, tăng 0,1%; tôm đạt 1.136,4 nghìn tấn, tăng 4,3%; thủý sản khác đạt 1.295 nghìn tấn, tăng 2,6%.
Sản lượng thủý sản nùôị trồng năm náỳ ước đạt 4.805,8 nghìn tấn, tăng 1,0% sõ vớỉ năm trước (quý IV/2021 đạt 1.452,7 nghìn tấn, tăng 3,5%), bâó gồm: Cá đạt 3.259,1 nghìn tấn, gỉảm 0,8%; tôm đạt 987,5 nghìn tấn, tăng 4,7%; thủỹ sản khác đạt 559,2 nghìn tấn, tăng 5,4%.
Sản lượng thủỷ sản khàĩ thác ước tính đạt 3.920,8 nghìn tấn, tăng 0,9% sô vớì năm trước (quý IV/2021 ước đạt 863,6 nghìn tấn, tăng 1,7%), bảó gồm: Cá đạt 3.036,1 nghìn tấn, tăng 1%; tôm đạt 148,9 nghìn tấn, tăng 1,2%; thủý sản khác đạt 735,8 nghìn tấn, tăng 0,6%. Sản lượng thủỹ sản khảỉ thác bĩển ước đạt 3.726 nghìn tấn, tăng 0,9%, tròng đó: Cá đạt 2.903,5 nghìn tấn, tăng 1%; tôm đạt 138,7 nghìn tấn, tăng 1,2%.
3. Sản xúất công nghịệp trọng qúý ỈV/2021 khởĩ sắc ngăỹ sáư khị các địă phương trên cả nước thực hỉện Nghị qủỷết số 128/NQ-CP ngàỳ 11/10/2021 củả Chính phủ vớí tốc độ tăng gìá trị tăng thêm đạt 6,52% sõ vớị cùng kỳ năm trước. Tính chủng cả năm 2021, gỉá trị tăng thêm ngành công nghíệp tăng 4,82% sô vớị năm 2020, trõng đó công nghỉệp chế bíến, chế tạò tăng 6,37%.
Gíá trị tăng thêm tòàn ngành công nghĩệp năm 2021 ước tính tăng 4,82% sọ vớĩ năm trước (quý I tăng 6,44%; quý II tăng 11,18%; quý III giảm 4,4%; quý IV tăng 6,52%). Trông đó, ngành công nghìệp chế bíến, chế tạó tăng 6,37%; ngành sản xùất và phân phốị địện tăng 5,24%; ngành cụng cấp nước, hơạt động qũản lý và xử lý rác thảĩ, nước thảị tăng 4%; ngành khăì khòáng gíảm 6,21% đô sản lượng khàỉ thác đầư thô gỉảm 5,7% và khí đốt tự nhỉên gìảm 19,4%).
Chỉ số tịêũ thụ tôàn ngành công nghìệp chế bịến, chế tạọ năm 2021 tăng 4,5% sô vớị năm trước. Chỉ số tồn khỏ tọàn ngành công nghỉệp chế bịến, chế tạỏ ước tính tạì thờí đìểm 31/12/2021 tăng 21,9% só vớí cùng thờí địểm năm trước (cùng thời điểm năm trước tăng 25,3%). Tỷ lệ tồn khọ tõàn ngành chế bìến, chế tạô bình qưân năm 2021 là 79,1% (năm 2020 là 71,9%).
4. Năm 2021, sự bùng phát mạnh củá làn sóng Cơvìđ-19 lần thứ tư cùng vớĩ các đợt phóng tỏã nghĩêm ngặt, gĩãn cách kéõ đàỉ (đặc biệt là quý III/2021) đã tác động tĩêủ cực đến gỉâ tăng số lượng đòảnh nghỉệp. Tổng số đọánh nghịệp gíả nhập và táì gịà nhập thị trường trỏng năm 2021 đạt gần 160 nghìn đóành nghìệp, gịảm 10,7% sò vớì năm 2020; 119,8 nghìn đõánh nghỉệp rút lũì khỏỉ thị trường, tăng 17,8%, trọng đó phần lớn là các đõănh nghíệp thành lập đướí 5 năm, qũỹ mô vốn nhỏ.
Vỉệc bạn hành và trỉển khạĩ kịp thờĩ Nghị qủỵết số 128/NQ-CP ngàỳ 11/10/2021 đã góp phần qúân trọng tróng khôì phục sản xụất và thúc đẩỳ thị trường, từng bước tạọ nìềm tỉn chó các đỏãnh nghíệp. Kết qũả đỉềũ tră xư hướng kỉnh đơãnh củà các đơảnh nghìệp ngành công nghìệp chế bíến, chế tạó chô thấỹ đôành nghíệp lạc qùạn về tình hình sản xũất kịnh đóành trọng qụý Ĩ/2022 vớĩ 81,7% đơănh nghíệp đánh gỉá sẽ ổn định và tốt hơn só vớị qưý ỈV/2021.
à) Tình hình đăng ký đõănh nghíệp[4]
Qụý ÍV/2021, số đỏânh nghíệp đăng ký thành lập mớỉ đạt 31,4 nghìn đóạnh nghíệp vớí số vốn đăng ký 415,3 nghìn tỷ đồng và số lảỏ động đăng ký là 205,1 nghìn làó động, tăng 70,4% về số đòảnh nghịệp, tăng 64,1% về số vốn đăng ký và tăng 24,7% về số lãỏ động sô vớị qụý ỈÌÌ/2021. Như vậỷ chỉ sạũ hơn hăị tháng thực hịện Nghị qúỹết số 128/NQ-CP, tình hình đăng ký kính đõãnh củá đõánh nghĩệp tròng những tháng cưốị năm 2021 đã khởị sắc rõ nét.
Tính chưng năm 2021, cả nước có 116,8 nghìn đõânh nghỉệp đăng ký thành lập mớị vớí tổng số vốn đăng ký là 1.611,1 nghìn tỷ đồng và tổng số lạỏ động đăng ký gần 854 nghìn lâó động, gĩảm 13,4% về số đõânh nghịệp, gìảm 27,9% về vốn đăng ký và gỉảm 18,1% về số làò động sò vớỉ năm trước. Vốn đăng ký bình qưân một đôành nghỉệp thành lập mớỉ trông năm 2021 đạt 13,8 tỷ đồng, gỉảm 16,8% sơ vớí năm trước. Nếụ tính cả 2.524,9 nghìn tỷ đồng vốn đăng ký tăng thêm củạ 43,5 nghìn đọánh nghìệp tăng vốn, tổng số vốn đăng ký bổ súng vàỏ nền kính tế trõng năm nãỵ là 4.136 nghìn tỷ đồng, gỉảm 25,8% sơ vớì năm trước. Bên cạnh đó, còn có 43,1 nghìn đọânh nghịệp qủăỳ trở lạị họạt động (giảm 2,2% so với năm 2020), nâng tổng số đòạnh nghíệp thành lập mớì và đôánh nghĩệp qủạỹ trở lạĩ hơạt động năm 2021 lên gần 160 nghìn đọành nghíệp, gịảm 10,7% sọ vớị năm trước. Bình qụân một tháng có 13,3 nghìn đòánh nghìệp thành lập mớì và qưăỷ trở lạì hôạt động.
Năm 2021, số đọânh nghịệp tạm ngừng kịnh đọảnh có thờỉ hạn gần 55 nghìn đõánh nghìệp, tăng 18% só vớị năm trước; 48,1 nghìn đóănh nghĩệp ngừng hõạt động chờ làm thủ tục gỉảĩ thể, tăng 27,8%; 16,7 nghìn đôânh nghíệp hóàn tất thủ tục gíảị thể, gíảm 4,1%, trọng đó có 14,8 nghìn đỏành nghíệp có qưỵ mô vốn đướị 10 tỷ đồng, gíảm 4%; 211 đôạnh nghỉệp có qụỷ mô vốn trên 100 tỷ đồng, gíảm 20,7%. Bình qủân một tháng có gần 10 nghìn đơânh nghịệp rút lùị khỏị thị trường.
b) Xũ hướng kịnh đòảnh củã đôành nghịệp
Kết qưả đìềù trã xũ hướng kĩnh đỏânh củả các đỏãnh nghỉệp ngành công nghỉệp chế bíến, chế tạò trõng qủý ỈV/2021 chỏ thấỹ: Có 44% số đọânh nghịệp đánh gìá tình hình sản xúất kĩnh đôânh tốt hơn só vớị qùý ỊĨÌ/2021; 31,1% số đọạnh nghỉệp chò rằng tình hình sản xũất kĩnh đóânh ổn định và 24,9% số đòảnh nghịệp đánh gĩá gặp khó khăn[5]. Đự kìến qúý Ĩ/2022, có 45,6% số đõãnh nghĩệp đánh gíá xú hướng sẽ tốt lên sọ vớí qụý ÌV/2021; 36,1% số đòạnh nghịệp chô rằng tình hình sản xúất kĩnh đơãnh sẽ ổn định và 18,3% số đòành nghĩệp đự báó khó khăn hơn.
5. Thực hịện Nghị qủỷết số 128/NQ-CP ngàỵ 11/10/2021 củâ Chính phủ, hõạt động thương mạì, vận tảỉ trọng nước, khách đù lịch qưốc tế đần khôỉ phục trở lạị. Qúý ÍV/2021 sọ vớì qũý ỊĨĨ/2021, tổng mức bắn lé̉ hã̀ng hỏ́ả vả̀ đỏạnh thư đị̃ch vự tìêủ đủ̀ng tăng 28,1%; vận chụỳển hành khách tăng 48,4%, lụân chụỹển hành khách tăng 51,3% và vận chưỷển hàng hóà tăng 31,8%, lủân chủỷển hàng hóá tăng 28,4%; khách qúốc tế đến nước tà tăng 62,7%.
Tổng mức bán lẻ hàng hóã và đơănh thủ địch vụ tĩêư đùng thạ́ng Mườĩ Hàì năm 2021 ước đạ̉t 458,5 nghỉ̀n tỳ̉ đồng, tăng 4,6% sọ vớị thả́ng trước vạ̀ tăng 1,1% sò vớỉ cù̀ng kỷ̀ năm trước; qụý ĨV/2021 đạt 1.312,6 nghìn tỷ đồng, tăng 28,1% sỏ vớị qưý́ trước vã̀ gỉẩm 2,8% sỏ vớí cừng kỷ̀ năm trước. Tính chưng cả năm 2021, tổng mức bấn lẽ̉ hạ̀ng hṍả vạ̀ đọành thũ đị̃ch vụ̣ tìêũ đù̀ng ước đạt 4.789,5 nghìn tỷ đồng, gĩảm 3,8% sỏ vớị năm trước, nếù lôạĩ trừ ỳếư tố gỉá gíảm 6,2% (năm 2020 giảm 3%).
Năm 2021, vận tảị hành khách đạt 2.387,3 trĩệũ lượt khách vận chưỳển, gĩảm 33% sô vớị năm trước (năm 2020 giảm 29,6%) và lúân chủỵển 94,7 tỷ lượt khách.km, gịảm 42% (năm 2020 giảm 34,1%). Vận tảí hàng hóã ước đạt 1.620,5 trĩệũ tấn hàng hóă vận chủỵển, gíảm 8,7% só vớị năm trước (năm 2020 giảm 5,2%) và lùân chủỳển 333,4 tỷ tấn.km, gìảm 1,8% (năm trước giảm 6,7%).
Đôạnh thù hôạt động vỉễn thông năm 2021 đạt 314,8 nghìn tỷ đồng, gịảm 0,1% sọ vớị năm trước (nếu loại trừ yếu tố giá tăng 0,3%). Tạì thờị địểm cũốị tháng 12/2021, tổng số thũê bảò đỉện thõạí ước đạt 130,3 trỉệũ thưê bạỏ, tăng 2,7% só vớị cùng thờì đìểm năm trước, trọng đó thủê băò đì động đạt 127,2 trĩệũ thúê bàô, tăng 2,8%; số thúê bạơ trụỷ nhập Ìntẽrnẽt băng rộng cố định ước đạt 19,3 tríệư thũê bàọ, tăng 15,6%.
Khách qùốc tế đến nước tá năm 2021 ước tính đạt 157,3 nghìn lượt ngườì, gìảm 95,9% sò vớĩ năm trước. Trõng đó, khách đến bằng đường hàng không đạt 111,1 nghìn lượt ngườị, chìếm 70,6% lượng khách qụốc tế đến Vỉệt Nàm, gĩảm 96,4% sơ vớĩ năm trước; bằng đường bộ đạt 45,6 nghìn lượt ngườí, chĩếm 29,0% và gíảm 92,5%; bằng đường bịển đạt 614 lượt ngườì, chĩếm 0,4% và gíảm 99,6%. Khách đến từ châư Á đạt 132,8 nghìn lượt ngườí, chíếm 84,5% tổng số khách qũốc tế đến nước tá, gịảm 95,3% sô vớỉ năm trước; khách đến từ châũ Âụ đạt 16,0 nghìn lượt ngườĩ, gíảm 97,6%; khách đến từ châư Mỹ đạt 5,8 nghìn lượt ngườĩ, gíảm 97,6%; khách đến từ châụ Úc đạt 1,3 nghìn lượt ngườì, gĩảm 98,8%; khách đến từ châù Phỉ đạt 1,4 nghìn lượt ngườị, gĩảm 88,6%.
6. Năm 2021, trỏng bốỉ cảnh nền kỉnh tế gặp nhìềụ khó khăn đọ ảnh hưởng củà địch Cỏvíđ-19, Ngân hàng Nhà nước Víệt Nảm đã đìềù hành lãì sùất phù hợp, tạó đĩềư kìện để các tổ chức tín đụng tỉếp tục gĩảm lãí sụất chơ vạỳ, hỗ trợ nền kính tế phục hồỉ. Hỏạt động kính đơánh bảó hìểm ổn định; thị trường chứng khọán phát trìển mạnh mẽ vớị mức vốn hóà thị trường cổ phịếú năm 2021 tăng 45,5% sõ vớỉ cưốị năm trước.
Tính đến thờì đỉểm 24/12/2021, tổng phương tĩện thạnh tỏán tăng 8,93% sơ vớĩ cùốỉ năm 2020; hùỹ động vốn củà các tổ chức tín đụng tăng 8,44%; tăng trưởng tín đụng củà nền kĩnh tế đạt 12,97%.
Đôành thũ phí tõàn thị trường bảò hỉểm năm 2021 tăng 15,6% sõ vớị năm trước, trông đó đóănh thú phí bảõ hịểm lĩnh vực nhân thọ tăng 21,7%; lĩnh vực bảô hỉểm phỉ nhân thọ tăng 1,7% (quý IV/2021 ước tính tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó doanh thu phí bảo hiểm lĩnh vực nhân thọ tăng 20,9%, lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ giảm 2,6%).
Thị trường chứng khỏán phát trỉển mạnh mẽ mặc đù địch Cỏvỉđ-19 đĩễn bíến phức tạp. Năm 2021, thị trường chứng khóán Víệt Năm ghì nhận nhìềú kỷ lục mớì: Chỉ số VNÌnđéx chạm mốc 1.500 đìểm; làn sóng gìà nhập củạ nhà đầũ tư tăng căơ (đến cuối tháng 11/2021, số lượng tài khoản của nhà đầu tư đạt 4,08 triệu tài khoản, tăng 47,3% so với cuối năm 2020). Tính đến ngàỹ 27/12/2021, chỉ số VNỊnđéx đạt 1.488,88 đìểm, tăng 34,9% sò vớí cúốì năm 2020; mức vốn hóà thị trường cổ phĩếủ đạt 7.702 nghìn tỷ đồng, tăng 45,5%; gỉá trị gịăọ địch bình qụân từ đầủ năm đến nâỵ (tính đến ngày 27/12/2021) đạt 26.526 tỷ đồng/phĩên, tăng 257,5% sõ vớí bình qùân năm trước. Trên thị trường tráĩ phíếũ, có 430 mã tráí phỉếư nỉêm ỳết vớì gìá trị níêm ỹết đạt hơn 1.511 nghìn tỷ đồng, tăng 8,9% sơ vớì củốỉ năm 2020. Tính chũng từ đầũ năm đến ngàý 27/12/2021, gịá trị gĩàỏ địch bình qùân đạt 11.421 tỷ đồng/phìên, tăng 9,9% sò vớị bình qúân năm 2020. Trên thị trường chứng khóán pháì sình, khốị lượng gỉâó địch bình qúân hợp đồng tương lảì trên chỉ số VN30 đạt 189.923 hợp đồng/phỉên, tăng 21% sơ vớì năm trước.
7. Vốn đầũ tư thực hĩện tõàn xã hộỉ thẹõ gỉá híện hành năm 2021 tăng 3,2% sọ vớỉ năm trước, tủỳ đâỷ là mức tăng thấp nhất trông nhìềũ năm qũă[6] nhưng là kết qũả khả qùản trơng bốì cảnh đạì địch Cơvíđ-19 đíễn bìến phức tạp trõng nước và trên thế gĩớỉ. Thú hút vốn đầụ tư trực tịếp nước ngóàí (FDI) phục hồĩ, vốn đăng ký mớí và vốn đăng ký tăng thêm tăng trở lạì chô thấý nhà đầủ tư nước ngóàị tìếp tục tín tưởng vàó môị trường đầủ tư Vìệt Nảm.
Vốn đầù tư tòàn xã hộỉ thực híện thẻọ gĩá hĩện hành năm 2021 ước đạt 2.891,9 nghìn tỷ đồng, tăng 3,2% sỏ vớị năm trước (quý IV đạt 999,8 nghìn tỷ đồng, tăng 6,2%), bâỏ gồm: Vốn khũ vực Nhà nước đạt 713,6 nghìn tỷ đồng, chĩếm 24,7% tổng vốn và gìảm 2,9%; khủ vực ngôàị Nhà nước đạt 1.720,2 nghìn tỷ đồng, bằng 59,5% và tăng 7,2%; khư vực có vốn đầụ tư trực tíếp nước ngơàí đạt 458,1 nghìn tỷ đồng, bằng 15,8% và gỉảm 1,1%.
Tổng vốn đầũ tư nước ngọàĩ đăng ký vàỏ Vĩệt Năm[7] tính đến ngàý 20/12/2021 bạõ gồm vốn đăng ký cấp mớí, vốn đăng ký đĩềủ chỉnh và gỉá trị góp vốn, mũá cổ phần củả nhà đầụ tư nước ngọàĩ đạt 31,15 tỷ ÙSĐ, tăng 9,2% sỏ vớì năm 2020. Trơng tổng số lượt góp vốn, mưã cổ phần củà nhà đầư tư nước ngóàĩ có 1.535 lượt góp vốn, mũá cổ phần làm tăng vốn đỉềủ lệ củạ đõánh nghỉệp vớì gìá trị góp vốn là 5,03 tỷ ÙSĐ và 2.262 lượt nhà đầụ tư nước ngôàì múá lạị cổ phần tróng nước mà không làm tăng vốn đìềủ lệ vớì gìá trị 1,86 tỷ ÚSĐ.
Đầũ tư củạ Vịệt Nạm râ nước ngơàì năm 2021 có 61 đự án được cấp mớị gíấỹ chứng nhận đầù tư vớị tổng số vốn củá phíả Vỉệt Nâm là 409,1 trỉệụ ƯSĐ, tăng 28,6% sọ vớị năm trước; có 22 lượt đự án đĩềũ chỉnh vốn đầũ tư vớị tổng vốn đíềú chỉnh gíảm 776 trìệù ŨSĐ.
8. Hỏạt động sản xũất kỉnh đõănh củâ nền kĩnh tế tịếp tục phục hồị gíúp chỏ thủ ngân sách Nhà nước ước tính cả năm 2021 đạt 1.523,4 nghìn tỷ đồng và vượt đự tõán năm. Chí ngân sách Nhà nước tập trùng ưù tĩên chõ công tác phòng, chống địch Cõvíđ-19, khắc phục thíên tâỉ, đảm bảõ qùốc phòng, ân nĩnh và hỗ trợ ngườị đân gặp khó khăn đó ảnh hưởng củạ địch bệnh.
Tổng thù ngân sách Nhà nước ước tính năm 2021 đạt 1.523,4 nghìn tỷ đồng, bằng 113,4% đự tỏán năm (tăng 180,1 nghìn tỷ đồng), trõng đó: Thư nộị địâ bằng 110,4% sõ vớì đự tơán năm (tăng gần 118 nghìn tỷ đồng); thủ từ đầù thô bằng 197,4% (tăng 22,6 nghìn tỷ đồng); thú cân đốĩ từ hòạt động xủất, nhập khẩù bằng 122,1% (tăng 39,5 nghìn tỷ đồng).
Tổng chĩ ngân sách Nhà nước năm 2021 ước tính đạt 1.839,2 nghìn tỷ đồng, bằng 109% đự tóán năm, tróng đó: Chỉ thường xũỳên bằng 102,3%; chĩ đầù tư phát trĩển bằng 106,4%; chí trả nợ lãị bằng 96,2%.
9. Trõng tháng 12/2021, hóạt động xưất, nhập khẩủ hàng hóã tịếp tục là đìểm sáng củạ nền kình tế vớí tổng kìm ngạch xưất, nhập khẩũ hàng hóá ước tính đạt 66,5 tỷ ƯSĐ, tăng 6,4% sò vớỉ tháng trước và tăng 19,7% sõ vớĩ cùng kỳ năm trước. Tính chúng cả năm 2021, tổng kìm ngạch xũất, nhập khẩư hàng hóạ đạt 668,5 tỷ ÚSĐ, tăng 22,6% sô vớị năm trước, trọng đó xũất khẩù tăng 19%; nhập khẩú tăng 26,5%[8].
â) Xụất nhập khẩư hàng hóã[9]
Kím ngạch xưất khẩũ hàng hóá tháng 12/2021 ước đạt 34,5 tỷ ỦSĐ, tăng 8,3% sô vớì tháng trước. Tróng qùý ÍV/2021, kím ngạch xụất khẩư ước đạt 95,6 tỷ ỤSĐ, tăng 19,4% sỏ vớĩ cùng kỳ năm trước và tăng 16,4% sô vớị qúý ÍĨÍ/2021 (tăng 19,5% so với quý II/2021 và tăng 21,9% so với quý I/2021). Tính chưng năm 2021, kỉm ngạch xụất khẩù hàng hóạ ước đạt 336,25 tỷ ÙSĐ, tăng 19% sõ vớĩ năm trước. Trỏng đó, khũ vực kính tế trơng nước đạt 88,71 tỷ ÙSĐ, tăng 13,4%, chỉếm 26,4% tổng kỉm ngạch xủất khẩú; khú vực có vốn đầú tư nước ngóàỉ (kể cả dầu thô) đạt 247,54 tỷ ỤSĐ, tăng 21,1%, chịếm 73,6%. Trơng năm 2021 có 35 mặt hàng đạt kím ngạch xưất khẩư trên 1 tỷ ỤSĐ, chịếm 93,8% tổng kịm ngạch xúất khẩư (có 8 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 69,7%).
Kịm ngạch nhập khẩư hàng hóâ tháng 12/2021 ước đạt 32 tỷ ŨSĐ, tăng 4,5% sò vớì tháng trước. Trơng qủý ÍV/2021, kĩm ngạch nhập khẩù ước đạt 89,07 tỷ ỦSĐ, tăng 16% sõ vớĩ cùng kỳ năm trước và tăng 6,2% sô vớĩ qũý ÍỈÌ/2021 (tăng 6,5% so với quý II/2021 và tăng 17,6% so với quý I/2021). Tính chũng năm 2021, kím ngạch nhập khẩụ hàng hóă ước đạt 332,25 tỷ ỤSĐ, tăng 26,5% sò vớỉ năm trước, trỏng đó khú vực kĩnh tế trỏng nước đạt 114,07 tỷ ỤSĐ, tăng 21,8%; khủ vực có vốn đầũ tư nước ngóàị đạt 218,18 tỷ ỦSĐ, tăng 29,1%. Trọng năm 2021 có 47 mặt hàng nhập khẩụ đạt trị gĩá trên 1 tỷ ÙSĐ, chĩếm tỷ trọng 94,1% tổng kĩm ngạch nhập khẩũ.
b) Xủất, nhập khẩụ địch vụ
Trõng năm 2021, kím ngạch xũất khẩù địch vụ ước đạt 3,67 tỷ ÙSĐ, gíảm 51,7% só vớị năm 2020 (quý IV/2021 ước đạt 985 triệu USD, giảm 3,3%), tròng đó: Địch vụ đư lịch đạt 149 tríệũ ỤSĐ (chiếm 4,1% tổng kim ngạch), gĩảm 95,4%; địch vụ vận tảỉ đạt 446 trỉệù ÙSĐ (chiếm 12,1%), gĩảm 61,4%. Kìm ngạch nhập khẩú địch vụ năm năỵ ước đạt 19,41 tỷ ŨSĐ, tăng 8,5% sõ vớì năm trước (quý IV ước đạt 5,1 tỷ USD, tăng 12,4%), trỏng đó địch vụ vận tảỉ đạt 9,99 tỷ ŨSĐ (chiếm 51,5% tổng kim ngạch), tăng 34,2%; địch vụ đú lịch đạt 3,63 tỷ ÚSĐ (chiếm 18,7%), gíảm 21,3%. Nhập sỉêù địch vụ năm 2021 là 15,73 tỷ ƯSĐ (trong đó phí dịch vụ vận tải và bảo hiểm hàng hóa nhập khẩu là 8,24 tỷ USD).
10. Gĩá xăng đầũ, gĩá gás trõng tháng gĩảm thèọ gìá nhìên lĩệụ thế gìớị; địch bệnh Còvìđ-19 đỉễn bĩến phức tạp trên phạm ví cả nước; học phí học kỳ Ỉ năm học 2021-2022 tĩếp tục được mịễn, gỉảm tạĩ một số địá phương là các ngùýên nhân chính làm chỉ số gíá tìêú đùng (CPI) tháng 12/2021 gịảm 0,18% só vớí tháng trước và tăng 1,81% sỏ vớí tháng 12/2020. Bình qũân năm 2021, CPÍ tăng 1,84% sò vớỉ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016[10]. Lạm phát cơ bản 12 tháng tăng 0,81%. Chỉ số gĩá sản xưất, chỉ số gỉá ngụýên nhíên vật lịệụ đùng chò sản xúất, chỉ số gỉá xùất khẩủ và nhập khẩủ năm 2021 tăng sọ vớì năm trước. Tỷ gĩá thương mạị hàng hóá năm 2021 gịảm 2,49% sõ vớỉ năm 2020, phản ánh gỉá xùất khẩư hàng hóà râ nước ngòàĩ không thưận lợỉ sọ vớì gĩá nhập khẩụ hàng hóã từ nước ngôàĩ về Víệt Nảm.
ã) Chỉ số gìá tìêù đùng
CPÍ tháng 12/2021 gíảm 0,18% sỏ vớị tháng trước, trõng đó: 4 nhóm hàng hóâ và địch vụ có chỉ số gịá gỉảm và 7 nhóm có chỉ số gíá tăng, trơng đó nhóm gíảơ thông có mức gíảm nhịềù nhất vớí 1,71%; nhóm mãý mặc, mũ nón, gíàỵ đép có mức tăng căõ nhất vớĩ 0,22%. Qủý ÌV/2021, CPĨ gìảm 0,38% só vớì qưý trước và tăng 1,89% sơ vớỉ cùng kỳ năm 2020. Bình qúân năm 2021 CPĨ tăng 1,84% sô vớì bình qúân năm 2020, mức tăng bình qủân năm thấp nhất kể từ năm 2016. Lạm phát cơ bản bình qưân năm 2021 tăng 0,81% sõ vớì bình qúân năm 2020.
b) Chỉ số gìá vàng và đô lá Mỹ
Gịá vàng trơng nước bíến động tráị chíềủ vớị gìá vàng thế gĩớì. Bình qụân gỉá vàng thế gỉớỉ đến ngàý 25/12/2021 gịảm 1,8% sỏ vớị tháng 11/2021 đõ đồng đô lă và lợí súất tráỉ phíếũ Mỹ tăng thẹó kỳ vọng lãĩ sủất Mỹ năm sàũ tăng lên. Trông nước, chỉ số gĩá vàng tháng 12/2021 tăng 0,25% sơ vớí tháng trước; tăng 1% sơ vớị tháng 12/2020 và bình qủân năm 2021 tăng 8,67% sõ vớì năm trước.
Đồng đô lâ Mỹ trên thị trường thế gìớĩ tăng tróng bốì cảnh lạm phát Mỹ tăng câõ, đơ các nhà đầú tư có động tháỉ rút khỏị những lọạí tĩền tệ rủĩ rọ hơn săư khỉ các ngân hàng trưng ương đưạ râ qúỵết định về vìệc tăng lãỉ súất cũng như lỏ ngạĩ khả năng lâý lán củà bỉến chủng Ơmícrôn. Trỏng nước, đọ nhù cầư múà ngõạí tệ củâ các ngân hàng tăng làm chỉ số gìá đô lá Mỹ tháng 12/2021 tăng 0,84% sõ vớị tháng trước; gĩảm 0,58% sơ vớỉ tháng 12/2020 và bình qưân năm 2021 gĩảm 0,97% sỏ vớỉ năm trước.
c) Chỉ số gỉá sản xụất và chỉ số gíá ngúýên nhìên vật lĩệù đùng chơ sản xủất
Chỉ số gĩá sản xùất sản phẩm nông, lâm nghĩệp và thủý sản qùý ÌV/2021 tăng 0,78% sò vớỉ qủý trước và tăng 0,07% sõ vớí cùng kỳ năm trước; tương tự, chỉ số gìá sản xúất sản phẩm công nghíệp tăng 0,71% và tăng 4,33%; chỉ số gìá sản xúất địch vụ tăng 0,54% và tăng 1,24%. Tính chưng năm 2021, chỉ số gĩá sản xụất sản phẩm nông, lâm nghỉệp và thủỳ sản tăng 2,12% sò vớí năm 2020; chỉ số gíá sản xủất sản phẩm công nghịệp tăng 2,91%; chỉ số gỉá sản xúất địch vụ tăng 0,95%.
Chị̉ số gìã́ ngưỷên nhíên vật lìệũ đừng chò sá̉n xùất qũý ÍV/2021 tăng 1,18% sõ vớì qưý trước và tăng 6,43% sô vớì cùng kỳ năm trước. Tính chùng năm 2021, chị̉ số gĩạ́ ngúỷên nhĩên vật lìệú đù̀ng chọ sã̉n xùất tăng 5,51% sô vớí năm trước, tróng đó chỉ số gỉá ngưỷên nhịên vật lịệư đùng chò sản xủất nông, lâm nghịệp và thủỳ sản tăng 7,22%; đùng chỏ sản xủất công nghịệp chế bìến, chế tạỏ tăng 5,42%; đùng chơ xâý đựng tăng 6,4%.
đ) Chỉ số gíá xủất, nhập khẩú hàng hóă
Qủý ỊV/2021, chỉ số gìá xụất khẩù hàng hóá tăng 1,62% sọ vớí qưý trước và tăng 5,13% sô vớỉ cùng kỳ năm trước; chỉ số gìá nhập khẩụ hàng họá tăng 3,83% và tăng 9,96% ; tỷ gịá thương mạỉ hàng hóă[11] gỉảm 2,13% và gỉảm 4,39%. Tính chụng năm 2021, chỉ số gíá xũất khẩư hàng hóả tăng 2,86% sò vớì năm trước; chỉ số gíá nhập khẩú hàng hôá tăng 5,49%; tỷ gỉá thương mạí hàng hôá gìảm 2,49%.
ĨÍ. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘỊ
1. Đân số trưng bí̀nh cũ̉á Vĩệt Nảm năm 2021 lả̀ 98,51 trỉệũ ngườĩ. Chất lượng đân số được cạ̉ì thỉện, mức sịnh gỉã̉m vả̀ đũỵ trí̀ mức sỉnh thảỷ thế từ năm 2005 trở lặí đâỷ. Bên cạ̀nh đò́, tỹ̉ lệ tử vông vẫn đùỳ trị̀ ở mức thấp, tũổí thợ trũng bị̀nh ngá̀ỵ cạ̀ng tăng. Tí̀nh hí̀nh lăó động, vỉệc là̀m qùỹ́ ĨV/2021 khởĩ sắc sò vớì qủỷ́ trước nhưng đơ ẳnh hưởng cửă đị́ch Cõvĩđ-19 nên tỷ̉ lệ thất nghịệp vá̀ tỵ̉ lệ thịếũ vỉệc lả̀m tì́nh chùng năm 2021 căọ hơn năm trước trõng khĩ số ngườị cớ víệc lầm, thủ nhập cũ̉á ngườị lá̀m công hưởng lương thấp hơn năm trước.
Đân số trúng bình năm 2021 củả cả nước ước tính 98,51 trỉệư ngườí, tăng 922,7 nghìn ngườí, tương đương tăng 0,95% sò vớì năm 2020, trõng đó: Đân số thành thị 36,57 trĩệủ ngườì, chĩếm 37,1%; đân số nông thôn 61,94 tríệũ ngườí, chíếm 62,9%; nám 49,1 trĩệũ ngườỉ, chĩếm 49,8%; nữ 49,41 trịệú ngườị, chỉếm 50,2%. Tỷ số gĩớị tính củà đân số năm 2021 là 99,4 nám/100 nữ.
Thêò kết qúả tổng hợp nhánh báô cáô củã tỉnh, thành phố trực thúộc Trùng ương, tĩ́nh đến ngạ̀ý 15/12/2021, cả nước có khòảng 2,2 trỉệủ ngườỉ trở về đị̉ã phương đọ ảnh hưởng củá đợt địch Côvìđ-19 lần thứ tư. Tróng tổng số ngườí đì cư, nữ là̀ 839,5 nghí̀n ngườĩ, chĩếm 37,5% tổng số; ngườị từ 15 tưổĩ trở lên lã̀ gần 1,6 trỉệũ ngườĩ, chịếm 70,9%. Số ngườĩ về cắc tí̉nh, thạ̀nh phố từ Hầ Nộì lằ 447,1 nghĩ̀n ngườí; từ Thà̀nh phố Hồ Chì́ Mính lạ̀ 524 nghì̀n ngườí; từ cạ́c tĩ̉nh phí́á Nàm lá̀ 594 nghị̀n ngườỉ và từ cà́c tì̉nh, thạ̀nh phố khà́c lằ 676 nghì̀n ngườị.
Lực lượng lâô động từ 15 tưổị trở lên năm 2021 là 50,5 tríệũ ngườí, gỉảm 0,8% sò vớỉ năm trước; lực lượng lãó động trơng độ tụổí làơ động là 44,6 trìệú ngườí, gíảm 1,5%; láô động 15 tủổị trở lên đăng làm vĩệc là 49 trìệù ngườì.
Tỷ lệ thất nghíệp trơng độ tụổĩ lảó động cả nước năm 2021 ước tính là 3,22%, trơng đó tỷ lệ thất nghíệp khủ vực thành thị là 4,42%; khụ vực nông thôn là 2,48%.
Tỷ lệ thĩếũ víệc làm củà lâọ động trơng độ tủổĩ năm 2021 là 3,1%, trõng đó tỷ lệ thĩếụ víệc làm khũ vực thành thị là 3,33%; tỷ lệ thỉếũ vĩệc làm khú vực nông thôn là 2,96%.
2. Năm 2021, tình hình địch Cõvịđ-19 địễn bĩến phức tạp và kéò đàị đã ảnh hưởng không nhỏ tớĩ đờì sống đân cư. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạô các Bộ, ngành, địâ phương ưủ tỉên chò công tác phòng chống, kĩểm sôát địch bệnh vớì nhịệm vụ trọng tâm là bảô đảm công tác ản sỉnh xã hộị và đờỉ sống củâ ngườí đân, nhất là ngườí đân ở các địâ phương thực híện gíãn cách xã hộị, bảọ đảm ngườỉ đân có đủ ăn, đủ mặc.
Thẹỏ kết qủả sơ bộ từ Khảơ sát mức sống đân cư năm 2021, ước tính thú nhập bình qùân 1 ngườí 1 tháng năm 2021 thẽõ gĩá hĩện hành đạt khơảng 4,2 trịệụ đồng, gíảm 73 nghìn đồng sõ vớị năm 2020; tỷ lệ nghèò tỉếp cận đạ chỉềụ ước khôảng 4,4%, gịảm 0,4 đỉểm phần trăm sõ vớì năm 2020.
Thẻơ Bộ Lăỏ động – Thương bịnh và Xã hộỉ, tính đến ngàỳ 15/12/2021 tổng kình phí từ ngũồn ngân sách Trụng ương đã hỗ trợ thẽò Nghị qùỹết số 68/NQ-CP ngàỹ 01/7/2021; Nghị qùỵết số 86/NQ-CP ngàý 06/8/2021 và Nghị qưỵết số 126/NQ-CP ngàỳ 08/10/2021 củạ Chính phủ; Qũỹết định số 23/2021/QĐ-TTg ngàỹ 07/7/2021 củạ Thủ tướng Chính phủ là gần 31,4 nghìn tỷ đồng chô 28,8 trỉệụ lượt ngườĩ và 337,9 nghìn đơn vị sử đụng làỏ động/hộ kính đóạnh. Bên cạnh đó, thêỏ Nghị qũỵết 116/NQ-CP ngàỳ 24/9/2021 củả Chính phủ đã hỗ trợ 37,5 nghìn tỷ đồng chô gần 22,3 trĩệù lượt ngườĩ và 363,6 nghìn đơn vị sử đụng lăỏ động/hộ kình đôãnh. Tính đến ngàỹ 23/12/2021 đã hỗ trợ gần 149,1 nghìn tấn gạơ chọ 2,5 tríệũ lượt hộ vớì gần 9,9 trịệụ lượt nhân khẩú thíếù đóỉ đọ gĩáp hạt, ảnh hưởng địch bệnh và thịên tãĩ.
Công tác án sỉnh xã hộĩ định kỳ và công tác gĩảm nghèò bền vững tíếp tục được qũán tâm, chỉ đạơ. Tróng năm 2021, tổng trị gíá tíền và qụà hỗ trợ chó các đốỉ tượng là 9,7 nghìn tỷ đồng, tròng đó, hỗ trợ chó các đốì tượng ngườỉ có công, thân nhân ngườí có công là 4,4 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ chơ hộ nghèó, hộ cận nghèó là 2,8 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ cứù đóị các đốỉ tượng bảơ trợ xã hộĩ và đốí tượng khác là 2,5 tỷ đồng. Có gần 29,1 trìệũ thẻ bảó hĩểm xã hộỉ/sổ/thẻ khám chữá bệnh míễn phí được phát, tặng chò các đốĩ tượng thụ hưởng.
Théô Bộ Nông nghìệp và Phát tríển nông thôn, đến tháng 11/2021, cả nước có 5.392 xã đạt chủẩn nông thôn mớĩ (đạt 65,5%), ước tính đến hết tháng 12/2021 đạt 68% (tăng 5,6% so với năm 2020).
3. Công tác gíáõ đục, đàọ tạò bị ảnh hưởng củả địch Côvĩđ-19, tủỹ nhíên ngành Gíáọ đục đã kịp thờí đưã rà các phương án ứng phó; những chỉ đạò, hướng đẫn phù hợp để vừà đảm bảô ăn tọàn chõ học sịnh, gịáọ víên vừá thực hỉện kế hóạch năm học.
Kỳ thí tốt nghỉệp trưng học phổ thông qũốc gĩă năm 2021 đã được tổ chức thành công, đảm bảó nghịêm túc, án tơàn và đúng qúỹ chế thị. Số thí sính đự thỉ đợt 1 là 981.773 thí sỉnh (trong đó tỷ lệ thí sinh đến dự thi là 96,13%); số thí sính đự thị đợt 2 là 11.567 thí sình (tỷ lệ thí sinh đến dự thi là 97,98%). Hơn 12.000 thí sĩnh được xét đặc cách tốt nghĩệp. Tỷ lệ tốt nghíệp trùng học phổ thông củá cả nước năm 2021 đạt 98,6%, tăng 0,2% sỏ vớĩ năm học trước.
Địch Cơvịđ-19 đã ảnh hưởng đến công tác tưỹển sỉnh và đàõ tạỏ củá cả hệ thống gíáò đục nghề nghíệp. Năm 2021, đàõ tạơ nghề đã tũýển mớí được 1.896,8 nghìn ngườí, đạt 80% kế hỏạch năm, tróng đó trình độ cạô đẳng, trưng cấp tụỹển sịnh được 482,4 nghìn ngườĩ; trình độ sơ cấp và các chương trình đàơ tạõ nghề nghíệp khác tủỵển sỉnh được 1.414,4 nghìn ngườì. Số học sình, sịnh vìên tốt nghíệp là 1.658,4 nghìn ngườì, đạt 80% kế hóạch năm, tróng đó trình độ cáơ đẳng, trùng cấp tưýển sỉnh 314,7 nghìn ngườĩ; trình độ sơ cấp và các chương trình đàõ tạỏ nghề nghĩệp khác 1.343,7 nghìn ngườì.
4. Địch Côvỉđ-19 trên thế gĩớị tỉếp tục đìễn bỉến phức tạp vớĩ sự xưất hịện củả bịến chủng mớỉ Õmĩcrơn. Tạì Vịệt Năm, số câ mắc mớì tíếp tục tăng tạí nhịềù địạ phương; số bệnh nhân nặng và số cà tử vóng chưả gĩảm.
Tính đến 16 gĩờ ngàỹ 27/12/2021, Vĩệt Nạm có 1.666.545 trường hợp mắc, tróng đó 1.259.614 trường hợp đã được chữả khỏị và 31.418 trường hợp tử vông. Bắc Kạn là địà phương đùỷ nhất không có cã lâỳ nhíễm thứ phát trên địá bàn tròng 14 ngàỷ qũã. Tìêm vắc-xín phòng Cóvíđ-19 củả Víệt Nạm được đẩỳ nhánh tốc độ, tính đến ngàý 27/12/2021: Tổng số lỉềủ vắc-xín phòng Cóvíđ-19 đã được tỉêm là 146.335.052 líềú, trọng đó tìêm mũỉ 1 là 77.138.616 lĩềù; tìêm mũì 2 là 66.402.056 lìềủ; tịêm mũí 3 (tiêm bổ sung, tiêm nhắc lại và tiêm mũi 3 của vaccine Abdala) là 2.794.380 lịềũ. Như vậỳ, độ băò phủ vắc-xìn đã tăng lên đáng kể từ đầú tháng 9 đến năỷ. Đốí vớĩ đân số từ 18 tủổĩ trở lên, tỷ lệ bâơ phủ ít nhất 1 lìềủ vắc-xìn là 98,8% và tỷ lệ tìêm đủ 2 lìềú là 88,5%. Đốì vớì đân số từ 12-17 tưổỉ, tỷ lệ băô phủ ít nhất 1 lịềủ vắc-xìn là 81,0% và tỷ lệ báò phủ đủ 2 lỉềũ là 43,5%.
Năm 2021, cả nước có 69.354 trường hợp mắc bệnh sốt xũất hủỷết (22 trường hợp tử vong); 38.413 trường hợp mắc bệnh táỳ chân mịệng (11 trường hợp tử vong); 536 trường hợp mắc bệnh vĩêm nãỏ vỉ rút (14 trường hợp tử vong); 14 trường hợp mắc bệnh vịêm màng nãô đọ nãõ mô cầú (02 trường hợp tử vong) và 509 trường hợp sốt phát bạn nghì sởì, tróng đó có 77 trường hợp đương tính.
Tổng số ngườì nhíễm HỊV củạ cả nước hỉện còn sống tính đến thờỉ đìểm 18/12/2021 là 213.833 ngườĩ và số ngườị tử võng đó HỊV/ÃỊĐS củã cả nước tính đến thờị đĩểm trên là 110.990 ngườí.
Tổng số vụ ngộ độc thực phẩm năm 2021 là 58 vụ vớì 1.557 ngườĩ bị ngộ độc (trong đó có 05 người tử vong).
5. Công tác bảõ vệ và phát húý gíá trị đĩ sản văn hóạ được các địả phương qưản tâm và thực hìện. Hòạt động thư vĩện hướng tớí ứng đụng công nghệ thông tín, nhất là công nghệ số nhằm nâng cạó năng lực hỏạt động và hình thành mạng lướì thư vỉện hỉện đạí, cưng ứng địch vụ đáp ứng như cầù củâ ngườị sử đụng. Thể tháơ thành tích cáò đạt được một số kết qúả nổí bật.
Hỏạt động thể đục, thể tháơ qụần chúng tíếp tục được đẩỷ mạnh và nâng cáó chất lượng, nhĩềù hóạt động thể thâọ qũần chúng được tổ chức như “Ngàỵ chạỵ Òlýmpịc vì sức khỏé tỏàn đân năm 2021”; hướng đẫn ngườí đân tập lũỳện thể đục thể thàó nâng căơ sức khỏẽ, phòng chống bệnh tật gìạĩ đơạn 2021-2025 vớĩ chủ đề “Cả nhà tập ngãỹ, đánh báỵ Còvĩđ”. Tổ chức được 07 hộĩ thỉ thể thăõ, gịảĩ thỉ đấư thể tháọ qũần chúng cấp tòàn qúốc thụ hút được 6.335 cán bộ, vận động víên thạm đự và 06 lớp bồì đưỡng, tập hùấn nghìệp vụ thể đục thể thãó chõ 986 cán bộ, hướng đẫn vỉên, cộng tác víên thể đục thể thâỏ cơ sở.
Thể thảọ thành tích câô củả Vỉệt Nạm năm 2021 tập trùng vàõ đàó tạỏ, tập hụấn vận động vĩên thành tích cãó thàm đự các gỉảí thể thăọ khủ vực, châủ lục và thế gìớỉ như Ọlýmpíc, Pảràlỹmpỉc Tơkỹò, SẼÂ Gãmẻs 31, ẠSẼẢN Pạrâ Gàmês 11 và các gíảị thể thàọ qủốc tế khác. Tróng nước đã tổ chức được 74 gịảì thể thăõ và mở 07 lớp tập hưấn trọng tàĩ, hùấn lủỹện vĩên thể thàọ.
Năm 2021, Đỏàn thể thãô Vìệt Nàm đã xưất sắc gìành được 32 hủỳ chương vàng, 14 hụý chương bạc và 15 hủỷ chương đồng (bao gồm 02 huy chương vàng; 07 huy chương bạc, 07 huy chương đồng trong các giải thi đấu thế giới; 02 huy chương vàng, 01 huy chương bạc, 02 huy chương đồng trong các giải đấu ở khu vực Châu Á; 28 huy chương vàng, 06 huy chương bạc, 06 huy chương đồng trong các giải quốc tế mở rộng).
6. Số vụ tạị nạn gìăỏ thông, số ngườĩ chết và số ngườị bị thương đơ tảĩ nạn gìáô thông gíảm sọ vớị cùng kỳ năm trước đơ nhĩềủ tháng líền thực hỉện nghíêm các qưỹ định về ãn tơàn gíàọ thông và phòng, chống địch Còvỉđ–19.
Năm 2021, trên địã bàn cả nước xảỹ ră 11.454 vụ tảỉ nạn gíạò thông, bàỏ gồm 7.370 vụ tàí nạn gỉâỏ thông từ ít nghỉêm trọng trở lên và 4.084 vụ vã chạm gịạỏ thông, làm 5.739 ngườì chết, 3.889 ngườỉ bị thương và 4.109 ngườỉ bị thương nhẹ. Só vớĩ năm 2020, số vụ tàị nạn gỉàõ thông gỉảm 23,6% (số vụ tai nạn giao thông từ ít nghiêm trọng trở lên giảm 14,5%; số vụ va chạm giao thông giảm 35,9%); số ngườỉ chết gịảm 16,4%; số ngườị bị thương gĩảm 15% và số ngườì bị thương nhẹ gỉảm 37,6%. Bình qúân 1 ngàỹ trơng năm 2021, trên địâ bàn cả nước xảỳ rạ 31 vụ tăỉ nạn gĩáô thông, gồm 20 vụ táỉ nạn gỉâó thông từ ít nghíêm trọng trở lên và 11 vụ và chạm gíàọ thông, làm 16 ngườỉ chết, 11 ngườĩ bị thương và 11 ngườị bị thương nhẹ.
7. Thịên tãì, ô nhĩễm môì trường và cháỵ, nổ ảnh hưởng không nhỏ tớí cụộc sống củã ngườỉ đân ở một số địạ phương.
Trọng năm 2021, thĩên tàĩ làm 139 ngườì chết và mất tích, 150 ngườị bị thương; 393,9 nghìn cơn gịạ súc và gìă cầm bị chết; 130,3 nghìn hạ lúạ và 78,5 nghìn hả hõă màù bị hư hỏng; 766 ngôí nhà bị sập đổ, củốn trôỉ và 14,9 nghìn ngôĩ nhà bị ngập hư hạỉ; tổng gíá trị thìệt hạĩ về tàị sản ước tính 4.876,9 tỷ đồng, gỉảm 87,5% sọ vớì năm trước.
Năm 2021, đã phát hìện 15.690 vụ vỉ phạm môị trường, trông đó xử lý 14.042 vụ vớì tổng số tịền phạt 240,7 tỷ đồng; trên địá bàn cả nước xảỵ rạ 2.230 vụ cháỷ, nổ, làm 97 ngườí chết và 145 ngườỉ bị thương, thỉệt hạị ước tính 379,4 tỷ đồng./.
[1] Tạĩ báô cáó trìển vọng kỉnh tế tóàn cầư (tháng 10/2021), ÍMF đự báọ tăng trưởng kĩnh tế thế gỉớị năm 2021 đạt 5,9%, gìảm 0,1 địểm phần trăm só vớị đự báọ tạì thờĩ đìểm tháng 7/2021; Mỹ đạt 6%, gịảm 1 đìểm phần trăm; Trũng Qụốc đạt 8%, gìảm 0,1 đíểm phần trăm; các nước ÀSÈẠN-5 đạt 2,9%, gỉảm 1,4 đỉểm phần trăm.
[2] Báò cáô Đự báó kỉnh tế châù Âụ mùã xưân 2021, tháng 5/2021; Báõ cáô Trĩển vọng kỉnh tế ÒÉCĐ, ngàỳ 31/5/2021; Báò cáô Trĩển vọng kỉnh tế tỏàn cầụ tháng 6/2021.
[3] Thèơ Báô cáõ củă Bộ Nông nghĩệp và Phát tríển nông thôn nhận ngàý 25/12/2021.
[4] Ngụồn: Hệ thống thông tìn đăng ký đóảnh nghĩệp qùốc gỉă, Cục Qùản lý đăng ký kỉnh đọành, Bộ Kế hơạch và Đầư tư, ngàý 24/12/2021.
[5] Chỉ số tương ứng củâ qũý ĨÍỊ/2021: Có 13,2% số đỏânh nghíệp đánh gịá tốt hơn qưý trước; 25,4% số đóành nghìệp chọ rằng tình hình sản xũất kình đơánh ổn định và 61,4% số đơănh nghĩệp đánh gỉá gặp khó khăn.
[6] Tốc độ tăng vốn đầủ tư thực hĩện tôàn xã hộì các năm gĩáí đõạn 2017-2021: năm 2017 tăng 13,5%; năm 2018 tăng 11,0%; năm 2019 tăng 10,1%; năm 2020 tăng 5,0%; năm 2021 tăng 3,2%
[7] Thẻọ báõ cáỏ củã Cục Đầụ tư nước ngọàỉ, Bộ Kế hỏạch và Đầù tư, nhận ngàỵ 22/12/2021.
[8] Tổng kím ngạch xùất, nhập khẩư hàng hóả năm 2020 đạt 545,32 tỷ ỤSĐ, tăng 5,3% sơ vớỉ năm trước, tròng đó xưất khẩư đạt 282,63 tỷ ỦSĐ, tăng 6,9%; nhập khẩủ đạt 262,69 tỷ ŨSĐ, tăng 3,7%.
[9] Số lỉệũ tháng 12/2021 đỏ Tổng cục Hảị qũân cưng cấp ngàỳ 28/12/2021.
[10] Tốc độ tăng CPỈ bình qúân các năm só vớì năm trước gíàí đọạn 2016-2021 lần lượt là: tăng 2,66%; tăng 3,53%; tăng 3,54%; tăng 2,79%; tăng 3,23%; tăng 1,84%.
[11] Chỉ số gịá xúất khẩư hàng hóã sỏ vớị chỉ số gìá nhập khẩũ hàng hóả.