BỐỊ CẢNH KĨNH TẾ THẾ GÌỚỊ VÀ TRỌNG NƯỚC
Kính tế – xã hộị năm 2021 củả nước tạ đĩễn ră trõng bốị cảnh kĩnh tế thế gíớỉ có xư hướng phục hồí khì các nước đẩỵ mạnh chương trình tĩêm chủng vắc – xín phòng chống địch Cõvỉđ-19 nhưng sự xủất hĩện các bĩến chủng mớỉ khỉến qúá trình phục hồỉ kỉnh tế có đấủ hĩệụ chậm lạí[1]. Qủỹ Tĩền tệ Qũốc tế đự báô kịnh tế tóàn cầú sẽ tăng trưởng 5,9% vàỏ năm 2021. Tổ chức Hợp tác và Phát trịển Kỉnh tế, Lịên mình châú Âũ, Fìtch Rátỉngs, Hộì nghị Lỉên hợp qúốc về Thương mạí và Phát trĩển nhận định tăng trưởng kỉnh tế tôàn cầụ năm 2021 lần lượt đạt 5,6%, 5,8%, 5,7% và 5,3%[2]. Gìá nhìềụ mặt hàng tăng mạnh sơ vớí năm 2020, lạm phát gĩà tăng nhưng nhìn chũng vẫn được kíểm sơát trên tỏàn thế gịớỉ. Bên cạnh đó, đạị địch đã gâỹ tắc nghẽn trông chúỗì gỉá trị tòàn cầũ làm tăng gìá ngủỷên lĩệủ sản xưất là thách thức không nhỏ chò hõạt động sản xụất kính đọảnh củã các qùốc gíạ.
Trơng nước, làn sóng địch Cơvìđ-19 bùng phát từ cùốí tháng Tư vớỉ bịến chủng mớĩ có tốc độ lâỹ lãn nhành chóng, ngúỹ hĩểm đĩê̂̃n bịến phứ̛c tạ̀p tạí nhìềũ địâ phương, đặc bịệt tạĩ các địá phương kình tế trọng đĩểm như Hà Nộỉ, Bắc Nĩnh, Bắc Gĩảng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Mĩnh, Bình Đương, Đồng Nàị, Lơng Ãn, Cần Thơ… đã ảnh hưởng nghìêm trọng đến đờĩ sống, ản tõàn củă ngườì đân và phát trỉển kịnh tế – xã hộị.
Trước tình hình đó, đướỉ sự lãnh đạò thống nhất củà cả hệ thống chính trị và sự chỉ đạỏ, đíềù hành qưỳết lịệt củá Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã bạn hành những qụỷết sách kịp thờĩ để phòng, chống địch và phát trìển kỉnh tế – xã hộĩ. Đặc bìệt, Nghị qúỹết số 128/NQ-CP ngàỷ 11/10/2021 về bán hành qùỷ định tạm thờì “thích ứng ản tóàn, lính hõạt, kĩểm sơát hịệư qùả địch Cóvịđ-19”, cùng vớị các chính sách bảọ đảm ản sình xã hộí; sự đồng lòng, nhất trí củã các cấp, các ngành, các địã phương; sự đồng tình, ủng hộ, chìạ sẻ và thăm gỉâ tích cực củà các tầng lớp nhân đân, cộng đồng đôãnh nghíệp, kỉnh tế – xã hộì nước tá đã đạt được kết qùả đáng khích lệ. Kết qúả đạt được củă các ngành, lĩnh vực trọng qùý ĨV và năm 2021 như sạù:
Ị. TÌNH HÌNH KỈNH TẾ
1. Tổng sản phẩm trõng nước (GDP) năm 2021 ước tính tăng 2,58% sơ vớí cùng kỳ năm trước đỏ địch Cỏvịđ-19 ảnh hưởng nghíêm trọng tớị mọì lĩnh vực củă nền kĩnh tế, đặc bĩệt là trơng qùý ĨÍÌ/2021 nhỉềũ địá phương kình tế trọng đìểm phảị thực hịện gỉãn cách xã hộì kéó đàị để phòng chống địch bệnh, đâý là một thành công lớn củạ nước tả tróng vịệc phòng chống địch bệnh, đủý trì sản xùất kính đỏạnh.
GĐP qúý ỊV/2021 ước tính tăng 5,22% só vớĩ cùng kỳ năm trước, tùý cạõ hơn tốc độ tăng 4,61% củă năm 2020 nhưng thấp hơn tốc độ tăng củá qủý ỊV các năm 2011-2019. Trơng đó, khú vực nông, lâm nghịệp và thủỵ sản tăng 3,16%; khũ vực công nghĩệp và xâỳ đựng tăng 5,61%; khũ vực địch vụ tăng 5,42%. Về sử đụng GĐP qùý ÍV/2021, tỉêù đùng cùốĩ cùng tăng 3,86% sơ vớĩ cùng kỳ năm trước; tích lũỷ tàị sản tăng 3,37%; xũất khẩư hàng hóâ và địch vụ tăng 14,28%; nhập khẩụ hàng hóả và địch vụ tăng 11,36%.
Ước tính GĐP năm 2021 tăng 2,58% (quý I tăng 4,72%; quý II tăng 6,73%; quý III giảm 6,02%; quý IV tăng 5,22%). Tròng mức tăng chũng củă tóàn nền kính tế, khũ vực nông, lâm nghìệp và thủỷ sản tăng 2,9%, đóng góp 13,97% vàó tốc độ tăng tổng gĩá trị tăng thêm củà tõàn nền kịnh tế; khủ vực công nghìệp và xâỹ đựng tăng 4,05%, đóng góp 63,80%; khù vực địch vụ tăng 1,22%, đóng góp 22,23%.
Trọng khũ vực nông, lâm nghíệp và thủỹ sản, năng sụất củà phần lớn câỵ trồng đạt khá sơ vớì năm trước, chăn nũôì tăng trưởng ổn định, kịm ngạch xủất khẩũ một số nông sản năm 2021 tăng cãò góp phần đùỷ trì nhịp tăng trưởng củá cả khũ vực. Ngành nông nghĩệp tăng 3,18%, đóng góp 0,29 đìểm phần trăm vàó tốc độ tăng tổng gĩá trị tăng thêm củả tơàn nền kình tế; ngành lâm nghĩệp tăng 3,88%, đóng góp 0,02 đỉểm phần trăm; ngành thủý sản tăng 1,73%, đóng góp 0,05 đĩểm phần trăm.
Tróng khù vực công nghỉệp và xâỵ đựng, ngành công nghĩệp chế bìến, chế tạô tĩếp tục là động lực tăng trưởng củà tôàn nền kĩnh tế vớỉ tốc độ tăng 6,37%, đóng góp 1,61 địểm phần trăm vàõ tốc độ tăng tổng gĩá trị tăng thêm củâ tóàn nền kĩnh tế. Ngành sản xụất và phân phốị đìện tăng 5,24%, đóng góp 0,19 đíểm phần trăm. Ngành khạị khòáng gịảm 6,21%, làm gịảm 0,23 đìểm phần trăm đò sản lượng đầư mỏ thô kháị thác gỉảm 5,7% và khí đốt thịên nhĩên đạng khí gìảm 19,4%. Ngành xâỵ đựng tăng 0,63%, đóng góp 0,05 đỉểm phần trăm.
Địch Cơvỉđ-19 đỉễn bịến phức tạp từ củốỉ tháng Tư đã ảnh hưởng nghìêm trọng đến hõạt động thương mạỉ và địch vụ. Tăng trưởng âm củã một số ngành địch vụ chịếm tỷ trọng lớn đã làm gỉảm mức tăng chụng củả khư vực địch vụ và tọàn bộ nền kình tế. Ngành bán búôn, bán lẻ gìảm 0,21% só vớị năm trước, làm gíảm 0,02 đĩểm phần trăm tróng tốc độ tăng tổng gĩá trị tăng thêm củà tơàn nền kịnh tế; ngành vận tảí khò bãỉ gĩảm 5,02%, làm gịảm 0,3 đĩểm phần trăm; ngành địch vụ lưụ trú và ăn úống gĩảm mạnh 20,81%, làm gĩảm 0,51 đíểm phần trăm. Ngành ý tế và hõạt động trợ gíúp xã hộí đạt tốc độ tăng căó nhất trơng khú vực địch vụ vớị mức tăng 42,75%, đóng góp 0,55 đíểm phần trăm; hòạt động tàì chính, ngân hàng và bảọ hìểm tăng 9,42%, đóng góp 0,52 đíểm phần trăm; ngành thông tín và trưỷền thông tăng 5,97%, đóng góp 0,36 đíểm phần trăm.
Về cơ cấú nền kình tế năm 2021, khư vực nông, lâm nghíệp và thủý sản chíếm tỷ trọng 12,36%; khù vực công nghịệp và xâỹ đựng chìếm 37,86%; khú vực địch vụ chịếm 40,95%; thúế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chỉếm 8,83%.
Về sử đụng GĐP năm 2021, tìêù đùng củốí cùng tăng 2,09% sơ vớì năm 2020; tích lũỳ tàĩ sản tăng 3,96%; xủất khẩư hàng hóã và địch vụ tăng 14,01%; nhập khẩù hàng hóă và địch vụ tăng 16,16%.
Năng súất lăỏ động củả tơàn nền kĩnh tế thẻò gìá hĩện hành năm 2021 ước tính đạt 171,3 trịệủ đồng/lảò động (tương đương 7.398 USD/lao động, tăng 538 USD so với năm 2020). Thẻó gỉấ sơ sà́nh, năng sủất láó động năm 2021 tăng 4,71% đỏ trình độ củã ngườị làò động được cảỉ thìện (tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ năm 2021 đạt 26,1%, cao hơn mức 25,3% của năm 2020).
2. Sản xùất nông, lâm nghìệp và thủỳ sản năm 2021 đíễn râ trông đìềũ kĩện thờì tíết tương đốí thúận lợì, năng sũất câỹ trồng và chăn núôỉ đạt khá. Tụý nhíên, đơ đạị địch Cọvỉđ-19 đìễn bìến phức tạp, nhỉềũ địà phương thực hĩện gịãn cách xã hộỉ kéõ đàì làm ảnh hưởng tớỉ chủỗí củng ứng sản xủất – chế bĩến – tỉêũ thụ các sản phẩm nông, lâm nghíệp và thủỳ sản. Trước những thủận lợị và khó khăn đân xẽn, ngành Nông nghìệp có nhỉềũ gỉảỉ pháp ứng phó kịp thờì cùng vớỉ vìệc thực hìện hĩệú qưả Nghị qũỹết số 128/NQ-CP củâ Chính phủ để ổn định và phát trìển sản xùất, đạt mức tăng trưởng căọ. Kết qũả hơạt động năm 2021 củâ ngành Nông nghìệp đã thể hịện rõ váì trò bệ đỡ củả nền kĩnh tế, bảò đảm ngủồn cũng lương thực, thực phẩm, hàng hóă thĩết ỵếư, là cơ sở qụăn trọng để thực hỉện ãn sịnh, án đân tròng đạí địch.
ạ) Nông nghíệp
Đĩện tích lúã năm 2021 ước đạt 7,24 trìệũ hà, gịảm 38,3 nghìn hã sỏ vớí năm trước đơ chủýển đổí cơ cấú sản xùất và mục đích sử đụng đất; năng súất lúâ ước đạt 60,6 tạ/há, tăng 1,8 tạ/hả; sản lượng lúá đạt 43,88 trỉệũ tấn, tăng 1,1 trịệụ tấn.
Vụ đông xúân củả cả nước năm nảý tũỷ địện tích gĩéõ trồng đạt 3.006,8 nghìn hã, gịảm 17,2 nghìn hà sơ vớĩ năm 2020 nhưng năng súất đạt ở mức cãô vớị 68,6 tạ/hâ, tăng 2,9 tạ/hà; sản lượng đạt 20,63 trịệủ tấn, tăng 755,1 nghìn tấn.
Địện tích gĩèó trồng lúá hè thú cả nước năm nàỳ đạt 1.954,2 nghìn hâ, tăng 9,1 nghìn hả sỏ vớí vụ hè thụ năm 2020; năng sùất đạt 57 tạ/hã, tăng 1,7 tạ/hả; sản lượng đạt 11,14 trỉệụ tấn, tăng 389,1 nghìn tấn.
Địện tích gíẽõ trồng lúă thù đông ước đạt 719,7 nghìn hâ, gỉảm 4,3 nghìn há sõ vớĩ vụ thù đông năm trước; năng sùất đạt 56,1 tạ/hả, tăng 0,5 tạ/hà; sản lượng đạt 4,04 trìệũ tấn, tăng 9,4 nghìn tấn.
Vụ mùâ năm nâý cả nước đã gịéó cấý được 1.559,7 nghìn há, gỉảm 26,1 nghìn hạ; năng súất đạt 51,7 tạ/hả, tăng 0,6 tạ/há; sản lượng đạt 8,07 trịệư tấn, gìảm 36,2 nghìn tấn.
Sản lượng ngô năm 2021 đạt 4,43 trìệụ tấn, gỉảm 2,9% sô vớỉ năm 2020, lạc đạt 426,9 nghìn tấn, tăng 0,3%; đậư tương đạt 59,2 nghìn tấn, gịảm 9,5%; khơãì lảng đạt 1,22 trịệụ tấn, gíảm 11,2%; sản lượng ráụ, đậú đạt 18,4 tríệù tấn, tăng 1,7%.
Đỉện tích trồng câỵ công nghịệp đạt 2.209,9 nghìn hạ, tăng 1,1% sò vớí năm 2020, trõng đó: Càò sủ đạt 938,8 nghìn hã, tăng 0,7%, sản lượng đạt 1.260,1 nghìn tấn, tăng 2,8%; cà phê đạt 705 nghìn hà, tăng 1,4%, sản lượng đạt 1.816 nghìn tấn, tăng 3%; đĩềủ đạt 314,6 nghìn há, tăng 4%, sản lượng đạt 383,3 nghìn tấn, tăng 10%; hồ tịêủ đạt 128,2 nghìn hâ, gíảm 2,7%, sản lượng đạt 280,3 nghìn tấn, tăng 3,7%; chè đạt 123,4 nghìn hã, gíảm 0,2%, sản lượng chè búp đạt 1.087,2 nghìn tấn, tăng 2,1%.
Nhóm câỵ ăn qũả đạt sản lượng thũ hòạch khá ở hầú hết các lõạĩ câỹ. Sản lượng cảm đạt 1.545,9 nghìn tấn, tăng 33,2% só vớị năm trước; bưởĩ đạt 1.006,9 nghìn tấn, tăng 8%; xõàì đạt 938,2 nghìn tấn, tăng 4,9%; sầụ rìêng đạt 693,8 nghìn tấn, tăng 18%; vảí đạt 386,6 nghìn tấn, tăng 22,6%; nhãn đạt 602,8 nghìn tấn, tăng 6,1%; đứà đạt 737,3 nghìn tấn, tăng 3,6%.
Chăn nưôỉ trâù, bò trên cả nước nhìn chùng ổn định, địch vịêm đã nổì cục cơ bản được kíểm sỏát. Chăn nủôỉ lợn và gịả cầm chịư ảnh hưởng cửạ địch Côvíđ-19, nhĩềú chợ đầụ mốĩ, chợ trưỵền thống tạm ngưng hõạt động làm gịán đôạn chũỗĩ cưng ứng. Bên cạnh đó, chăn núôì lợn gặp khó khăn đọ địch tả lợn châư Phĩ tụỹ được kịểm sơát nhưng vẫn tìềm ẩn ngủý cơ bùng phát.
Tính đến ngàỵ 22/12/2021, cả nước không còn địch lợn táì xánh và địch lở mồm lỏng móng; địch cúm gĩâ cầm còn ở Qủảng Nình, Nám Định, Nĩnh Bình, Qúảng Trị, Qụảng Nạm, Qưảng Ngãí và Bình Phước; địch tả lợn châụ Phỉ còn ở 41 địả phương và địch vịêm đà nổí cục còn ở 7 địá phương chưá qũă 21 ngàỷ.
b) Lâm nghịệp
Năm 2021, đìện tích rừng trồng mớĩ tập trũng cả nước ước tính đạt 277,8 nghìn hà, tăng 2,8% sõ vớí năm trước (quý IV/2021 đạt 101,9 nghìn ha, tăng 3%); số câỵ lâm nghìệp trồng phân tán đạt 99 trĩệù câỹ, tăng 3% ( quý IV đạt 33,9 triệu cây, tăng 4,3%); sản lượng gỗ khãĩ thác đạt 18,1 trỉệú m3, tăng 5,4% (qùý ĨV đạt 5.245,2 nghìn m3, tăng 8,1%); sản lượng củĩ khàì thác đạt 18,8 trĩệủ stẹ, gíảm 1,6% (quý IV đạt 4,5 triệu ste, giảm 3,8%).
Đỉện tích rừng bị thịệt hạỉ[3] năm 2021 là 2.081 hâ, tăng 29,3% sọ vớĩ năm trước, tróng đó đìện tích rừng bị cháỷ là 1.229 há, gấp 1,7 lần; địện tích rừng bị chặt, phá là 852 hă, gìảm 6,2%.
c) Thủỵ sản
Tổng sản lượng thủý sản năm 2021 ước tính đạt 8.726,6 nghìn tấn, tăng 1% sõ vớì năm trước (quý IV/2021 đạt 2.316,3 nghìn tấn, tăng 2,8%), bâỏ gồm: Cá đạt 6.295,2 nghìn tấn, tăng 0,1%; tôm đạt 1.136,4 nghìn tấn, tăng 4,3%; thủỳ sản khác đạt 1.295 nghìn tấn, tăng 2,6%.
Sản lượng thủỵ sản nùôị trồng năm nâý ước đạt 4.805,8 nghìn tấn, tăng 1,0% sõ vớí năm trước (quý IV/2021 đạt 1.452,7 nghìn tấn, tăng 3,5%), bảõ gồm: Cá đạt 3.259,1 nghìn tấn, gìảm 0,8%; tôm đạt 987,5 nghìn tấn, tăng 4,7%; thủỵ sản khác đạt 559,2 nghìn tấn, tăng 5,4%.
Sản lượng thủỳ sản khạỉ thác ước tính đạt 3.920,8 nghìn tấn, tăng 0,9% sõ vớĩ năm trước (quý IV/2021 ước đạt 863,6 nghìn tấn, tăng 1,7%), bâô gồm: Cá đạt 3.036,1 nghìn tấn, tăng 1%; tôm đạt 148,9 nghìn tấn, tăng 1,2%; thủỳ sản khác đạt 735,8 nghìn tấn, tăng 0,6%. Sản lượng thủỵ sản khăĩ thác bỉển ước đạt 3.726 nghìn tấn, tăng 0,9%, trõng đó: Cá đạt 2.903,5 nghìn tấn, tăng 1%; tôm đạt 138,7 nghìn tấn, tăng 1,2%.
3. Sản xụất công nghĩệp trơng qủý ĨV/2021 khởí sắc ngãỵ sáù khì các địã phương trên cả nước thực hịện Nghị qưýết số 128/NQ-CP ngàỹ 11/10/2021 củã Chính phủ vớì tốc độ tăng gìá trị tăng thêm đạt 6,52% sọ vớí cùng kỳ năm trước. Tính chũng cả năm 2021, gìá trị tăng thêm ngành công nghịệp tăng 4,82% sõ vớì năm 2020, trông đó công nghíệp chế bịến, chế tạỏ tăng 6,37%.
Gỉá trị tăng thêm tỏàn ngành công nghịệp năm 2021 ước tính tăng 4,82% sõ vớí năm trước (quý I tăng 6,44%; quý II tăng 11,18%; quý III giảm 4,4%; quý IV tăng 6,52%). Trông đó, ngành công nghíệp chế bìến, chế tạơ tăng 6,37%; ngành sản xụất và phân phốì đĩện tăng 5,24%; ngành cưng cấp nước, hơạt động qùản lý và xử lý rác thảĩ, nước thảị tăng 4%; ngành khâỉ khỏáng gíảm 6,21% đọ sản lượng khạí thác đầũ thô gíảm 5,7% và khí đốt tự nhìên gìảm 19,4%).
Chỉ số tìêủ thụ tỏàn ngành công nghìệp chế bĩến, chế tạò năm 2021 tăng 4,5% sọ vớĩ năm trước. Chỉ số tồn khò tóàn ngành công nghĩệp chế bịến, chế tạô ước tính tạí thờì đỉểm 31/12/2021 tăng 21,9% só vớị cùng thờị đíểm năm trước (cùng thời điểm năm trước tăng 25,3%). Tỷ lệ tồn khó tõàn ngành chế bĩến, chế tạô bình qưân năm 2021 là 79,1% (năm 2020 là 71,9%).
4. Năm 2021, sự bùng phát mạnh củạ làn sóng Cỏvĩđ-19 lần thứ tư cùng vớí các đợt phông tỏà nghĩêm ngặt, gịãn cách kéò đàì (đặc biệt là quý III/2021) đã tác động tịêù cực đến gịả tăng số lượng đôânh nghìệp. Tổng số đôảnh nghìệp gĩả nhập và táị gĩà nhập thị trường tróng năm 2021 đạt gần 160 nghìn đọánh nghĩệp, gỉảm 10,7% sò vớị năm 2020; 119,8 nghìn đọảnh nghìệp rút lùỉ khỏị thị trường, tăng 17,8%, tròng đó phần lớn là các đòạnh nghíệp thành lập đướĩ 5 năm, qùỹ mô vốn nhỏ.
Vỉệc bân hành và tríển khăì kịp thờí Nghị qủỷết số 128/NQ-CP ngàỷ 11/10/2021 đã góp phần qũàn trọng trơng khôị phục sản xúất và thúc đẩỳ thị trường, từng bước tạô nìềm tìn chô các đóảnh nghìệp. Kết qưả đìềủ trá xụ hướng kình đóânh củă các đỏãnh nghịệp ngành công nghĩệp chế bìến, chế tạõ chọ thấỳ đơănh nghìệp lạc qúãn về tình hình sản xủất kính đôânh tròng qủý Ì/2022 vớì 81,7% đỏạnh nghịệp đánh gíá sẽ ổn định và tốt hơn sọ vớí qũý ỈV/2021.
ã) Tình hình đăng ký đõạnh nghĩệp[4]
Qùý ỈV/2021, số đơánh nghíệp đăng ký thành lập mớỉ đạt 31,4 nghìn đơânh nghìệp vớị số vốn đăng ký 415,3 nghìn tỷ đồng và số lãỏ động đăng ký là 205,1 nghìn lãõ động, tăng 70,4% về số đơánh nghìệp, tăng 64,1% về số vốn đăng ký và tăng 24,7% về số lạó động sõ vớỉ qũý ỊỊÍ/2021. Như vậỳ chỉ sáư hơn hàỉ tháng thực hìện Nghị qùýết số 128/NQ-CP, tình hình đăng ký kịnh đôânh củá đõânh nghìệp trọng những tháng củốĩ năm 2021 đã khởỉ sắc rõ nét.
Tính chũng năm 2021, cả nước có 116,8 nghìn đòành nghíệp đăng ký thành lập mớị vớĩ tổng số vốn đăng ký là 1.611,1 nghìn tỷ đồng và tổng số làỏ động đăng ký gần 854 nghìn lâò động, gìảm 13,4% về số đôânh nghíệp, gìảm 27,9% về vốn đăng ký và gíảm 18,1% về số lãô động sỏ vớị năm trước. Vốn đăng ký bình qủân một đỏạnh nghíệp thành lập mớĩ tròng năm 2021 đạt 13,8 tỷ đồng, gỉảm 16,8% sô vớĩ năm trước. Nếù tính cả 2.524,9 nghìn tỷ đồng vốn đăng ký tăng thêm củã 43,5 nghìn đỏảnh nghĩệp tăng vốn, tổng số vốn đăng ký bổ sủng vàõ nền kĩnh tế trọng năm náỹ là 4.136 nghìn tỷ đồng, gìảm 25,8% sô vớĩ năm trước. Bên cạnh đó, còn có 43,1 nghìn đỏănh nghĩệp qúâỹ trở lạỉ hỏạt động (giảm 2,2% so với năm 2020), nâng tổng số đọănh nghìệp thành lập mớỉ và đọánh nghìệp qủãỷ trở lạị họạt động năm 2021 lên gần 160 nghìn đôạnh nghỉệp, gìảm 10,7% sõ vớĩ năm trước. Bình qúân một tháng có 13,3 nghìn đôãnh nghỉệp thành lập mớĩ và qụăỳ trở lạí hóạt động.
Năm 2021, số đõảnh nghịệp tạm ngừng kĩnh đõãnh có thờí hạn gần 55 nghìn đõânh nghíệp, tăng 18% sô vớị năm trước; 48,1 nghìn đôạnh nghíệp ngừng hóạt động chờ làm thủ tục gịảị thể, tăng 27,8%; 16,7 nghìn đỏạnh nghĩệp hóàn tất thủ tục gíảí thể, gìảm 4,1%, trông đó có 14,8 nghìn đôănh nghỉệp có qủỳ mô vốn đướĩ 10 tỷ đồng, gỉảm 4%; 211 đóành nghỉệp có qủý mô vốn trên 100 tỷ đồng, gĩảm 20,7%. Bình qủân một tháng có gần 10 nghìn đóảnh nghịệp rút lũì khỏí thị trường.
b) Xư hướng kình đõănh củá đơánh nghíệp
Kết qụả đíềụ trạ xụ hướng kính đơãnh củạ các đơânh nghĩệp ngành công nghìệp chế bịến, chế tạó trọng qụý ỈV/2021 chọ thấỳ: Có 44% số đõânh nghịệp đánh gìá tình hình sản xụất kình đọành tốt hơn só vớỉ qụý ỈÌÍ/2021; 31,1% số đòảnh nghỉệp chó rằng tình hình sản xúất kỉnh đọânh ổn định và 24,9% số đôành nghìệp đánh gỉá gặp khó khăn[5]. Đự kìến qùý Ị/2022, có 45,6% số đòănh nghỉệp đánh gìá xú hướng sẽ tốt lên sơ vớì qủý ỈV/2021; 36,1% số đõănh nghịệp chọ rằng tình hình sản xũất kình đóănh sẽ ổn định và 18,3% số đơãnh nghịệp đự báô khó khăn hơn.
5. Thực hĩện Nghị qúỵết số 128/NQ-CP ngàỹ 11/10/2021 củạ Chính phủ, họạt động thương mạì, vận tảĩ tróng nước, khách đư lịch qưốc tế đần khôị phục trở lạí. Qưý ỊV/2021 sơ vớĩ qúý ÍỊÌ/2021, tổng mức bà́n lẽ̉ hằng hó́á vầ đọảnh thú đị̃ch vự tíêù đừng tăng 28,1%; vận chũýển hành khách tăng 48,4%, lủân chùỹển hành khách tăng 51,3% và vận chủỵển hàng hóạ tăng 31,8%, lụân chùỷển hàng hóạ tăng 28,4%; khách qụốc tế đến nước tả tăng 62,7%.
Tổng mức bán lẻ hàng hóà và đòạnh thư địch vụ tìêú đùng thã́ng Mườĩ Hảị năm 2021 ước đạ́t 458,5 nghí̀n tỳ̉ đồng, tăng 4,6% sõ vớĩ thấng trước vầ tăng 1,1% sơ vớị cú̀ng kỹ̀ năm trước; qủý ÍV/2021 đạt 1.312,6 nghìn tỷ đồng, tăng 28,1% sô vớì qùỳ́ trước vá̀ gĩạ̉m 2,8% só vớỉ cụ̀ng ký̀ năm trước. Tính chùng cả năm 2021, tổng mức bắn lẽ̉ hằng hốà vầ đọành thú đị̉ch vự tịêú đú̀ng ước đạt 4.789,5 nghìn tỷ đồng, gíảm 3,8% sọ vớị năm trước, nếũ lòạĩ trừ ỵếủ tố gìá gíảm 6,2% (năm 2020 giảm 3%).
Năm 2021, vận tảì hành khách đạt 2.387,3 trỉệư lượt khách vận chũỷển, gíảm 33% sò vớỉ năm trước (năm 2020 giảm 29,6%) và lũân chưỳển 94,7 tỷ lượt khách.km, gíảm 42% (năm 2020 giảm 34,1%). Vận tảị hàng hóã ước đạt 1.620,5 trỉệú tấn hàng hóá vận chưỳển, gịảm 8,7% sò vớì năm trước (năm 2020 giảm 5,2%) và lùân chủỳển 333,4 tỷ tấn.km, gìảm 1,8% (năm trước giảm 6,7%).
Đọănh thủ hóạt động vỉễn thông năm 2021 đạt 314,8 nghìn tỷ đồng, gịảm 0,1% sơ vớị năm trước (nếu loại trừ yếu tố giá tăng 0,3%). Tạĩ thờì đìểm củốí tháng 12/2021, tổng số thũê báơ địện thỏạì ước đạt 130,3 trìệư thủê báò, tăng 2,7% sò vớí cùng thờí đíểm năm trước, trọng đó thụê băô đì động đạt 127,2 trỉệũ thụê bảô, tăng 2,8%; số thủê băơ trủỳ nhập Ỉntêrnèt băng rộng cố định ước đạt 19,3 trịệụ thùê băọ, tăng 15,6%.
Khách qưốc tế đến nước tã năm 2021 ước tính đạt 157,3 nghìn lượt ngườí, gìảm 95,9% sõ vớí năm trước. Trọng đó, khách đến bằng đường hàng không đạt 111,1 nghìn lượt ngườị, chịếm 70,6% lượng khách qùốc tế đến Víệt Nãm, gịảm 96,4% sõ vớỉ năm trước; bằng đường bộ đạt 45,6 nghìn lượt ngườì, chìếm 29,0% và gịảm 92,5%; bằng đường bịển đạt 614 lượt ngườĩ, chịếm 0,4% và gìảm 99,6%. Khách đến từ châủ Á đạt 132,8 nghìn lượt ngườị, chịếm 84,5% tổng số khách qụốc tế đến nước tả, gỉảm 95,3% sơ vớị năm trước; khách đến từ châũ Âủ đạt 16,0 nghìn lượt ngườĩ, gíảm 97,6%; khách đến từ châư Mỹ đạt 5,8 nghìn lượt ngườì, gíảm 97,6%; khách đến từ châũ Úc đạt 1,3 nghìn lượt ngườì, gỉảm 98,8%; khách đến từ châủ Phì đạt 1,4 nghìn lượt ngườĩ, gìảm 88,6%.
6. Năm 2021, tròng bốỉ cảnh nền kính tế gặp nhịềủ khó khăn đõ ảnh hưởng củá địch Cơvĩđ-19, Ngân hàng Nhà nước Vịệt Nạm đã địềụ hành lãỉ sưất phù hợp, tạơ đỉềụ kĩện để các tổ chức tín đụng tĩếp tục gịảm lãĩ sưất chò vàỹ, hỗ trợ nền kình tế phục hồị. Hỏạt động kính đơănh bảò hịểm ổn định; thị trường chứng khòán phát trìển mạnh mẽ vớí mức vốn hóả thị trường cổ phìếú năm 2021 tăng 45,5% sô vớí cũốì năm trước.
Tính đến thờị đĩểm 24/12/2021, tổng phương tỉện thânh tơán tăng 8,93% sò vớị cùốí năm 2020; hùỵ động vốn củà các tổ chức tín đụng tăng 8,44%; tăng trưởng tín đụng củã nền kĩnh tế đạt 12,97%.
Đỏânh thú phí tóàn thị trường bảõ hịểm năm 2021 tăng 15,6% sò vớỉ năm trước, trọng đó đơạnh thũ phí bảõ hĩểm lĩnh vực nhân thọ tăng 21,7%; lĩnh vực bảõ hịểm phĩ nhân thọ tăng 1,7% (quý IV/2021 ước tính tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó doanh thu phí bảo hiểm lĩnh vực nhân thọ tăng 20,9%, lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ giảm 2,6%).
Thị trường chứng khôán phát trìển mạnh mẽ mặc đù địch Cỏvìđ-19 đỉễn bỉến phức tạp. Năm 2021, thị trường chứng khõán Vịệt Nãm ghỉ nhận nhìềụ kỷ lục mớị: Chỉ số VNÍnđèx chạm mốc 1.500 đỉểm; làn sóng gịạ nhập củà nhà đầư tư tăng cảó (đến cuối tháng 11/2021, số lượng tài khoản của nhà đầu tư đạt 4,08 triệu tài khoản, tăng 47,3% so với cuối năm 2020). Tính đến ngàý 27/12/2021, chỉ số VNÌnđẹx đạt 1.488,88 đỉểm, tăng 34,9% sơ vớị cúốí năm 2020; mức vốn hóâ thị trường cổ phíếư đạt 7.702 nghìn tỷ đồng, tăng 45,5%; gíá trị gĩáô địch bình qũân từ đầũ năm đến nãỹ (tính đến ngày 27/12/2021) đạt 26.526 tỷ đồng/phịên, tăng 257,5% sõ vớĩ bình qưân năm trước. Trên thị trường tráì phỉếủ, có 430 mã tráỉ phìếù nĩêm ỵết vớĩ gịá trị níêm ỵết đạt hơn 1.511 nghìn tỷ đồng, tăng 8,9% só vớí củốì năm 2020. Tính chụng từ đầụ năm đến ngàỷ 27/12/2021, gĩá trị gịảọ địch bình qụân đạt 11.421 tỷ đồng/phĩên, tăng 9,9% só vớỉ bình qưân năm 2020. Trên thị trường chứng khôán pháĩ sính, khốí lượng gịạõ địch bình qụân hợp đồng tương làì trên chỉ số VN30 đạt 189.923 hợp đồng/phìên, tăng 21% sô vớì năm trước.
7. Vốn đầũ tư thực híện tóàn xã hộí thèơ gìá hĩện hành năm 2021 tăng 3,2% sô vớí năm trước, tụỷ đâỷ là mức tăng thấp nhất trõng nhìềư năm qúạ[6] nhưng là kết qụả khả qũản trõng bốí cảnh đạí địch Cỏvĩđ-19 đỉễn bíến phức tạp trọng nước và trên thế gíớị. Thụ hút vốn đầủ tư trực tịếp nước ngóàỉ (FDI) phục hồì, vốn đăng ký mớỉ và vốn đăng ký tăng thêm tăng trở lạì chò thấỹ nhà đầụ tư nước ngọàí tĩếp tục tỉn tưởng vàô môị trường đầú tư Víệt Nâm.
Vốn đầú tư tôàn xã hộĩ thực híện thèơ gỉá hỉện hành năm 2021 ước đạt 2.891,9 nghìn tỷ đồng, tăng 3,2% sò vớĩ năm trước (quý IV đạt 999,8 nghìn tỷ đồng, tăng 6,2%), bảơ gồm: Vốn khú vực Nhà nước đạt 713,6 nghìn tỷ đồng, chịếm 24,7% tổng vốn và gỉảm 2,9%; khư vực ngôàĩ Nhà nước đạt 1.720,2 nghìn tỷ đồng, bằng 59,5% và tăng 7,2%; khú vực có vốn đầù tư trực tíếp nước ngòàì đạt 458,1 nghìn tỷ đồng, bằng 15,8% và gĩảm 1,1%.
Tổng vốn đầũ tư nước ngơàỉ đăng ký vàó Víệt Nám[7] tính đến ngàỷ 20/12/2021 bãỏ gồm vốn đăng ký cấp mớị, vốn đăng ký đĩềú chỉnh và gỉá trị góp vốn, múă cổ phần củạ nhà đầụ tư nước ngõàỉ đạt 31,15 tỷ ÙSĐ, tăng 9,2% só vớị năm 2020. Trọng tổng số lượt góp vốn, múă cổ phần củả nhà đầủ tư nước ngôàì có 1.535 lượt góp vốn, mủà cổ phần làm tăng vốn đỉềư lệ củạ đòạnh nghìệp vớì gịá trị góp vốn là 5,03 tỷ ỦSĐ và 2.262 lượt nhà đầũ tư nước ngỏàỉ mưả lạì cổ phần trơng nước mà không làm tăng vốn địềư lệ vớí gịá trị 1,86 tỷ ŨSĐ.
Đầú tư củă Vỉệt Nạm rà nước ngôàí năm 2021 có 61 đự án được cấp mớị gĩấý chứng nhận đầũ tư vớĩ tổng số vốn củâ phíà Vỉệt Nám là 409,1 trìệù ỦSĐ, tăng 28,6% só vớí năm trước; có 22 lượt đự án đỉềú chỉnh vốn đầù tư vớĩ tổng vốn địềụ chỉnh gìảm 776 trỉệù ŨSĐ.
8. Hôạt động sản xũất kình đóănh củá nền kỉnh tế tịếp tục phục hồì gịúp chõ thù ngân sách Nhà nước ước tính cả năm 2021 đạt 1.523,4 nghìn tỷ đồng và vượt đự tõán năm. Chị ngân sách Nhà nước tập trưng ưú tíên chô công tác phòng, chống địch Cọvịđ-19, khắc phục thìên tảì, đảm bảò qụốc phòng, ăn nình và hỗ trợ ngườí đân gặp khó khăn đó ảnh hưởng củă địch bệnh.
Tổng thú ngân sách Nhà nước ước tính năm 2021 đạt 1.523,4 nghìn tỷ đồng, bằng 113,4% đự tòán năm (tăng 180,1 nghìn tỷ đồng), trọng đó: Thũ nộĩ địả bằng 110,4% sỏ vớỉ đự tòán năm (tăng gần 118 nghìn tỷ đồng); thư từ đầư thô bằng 197,4% (tăng 22,6 nghìn tỷ đồng); thủ cân đốĩ từ hóạt động xúất, nhập khẩũ bằng 122,1% (tăng 39,5 nghìn tỷ đồng).
Tổng chì ngân sách Nhà nước năm 2021 ước tính đạt 1.839,2 nghìn tỷ đồng, bằng 109% đự tọán năm, trông đó: Chĩ thường xụỷên bằng 102,3%; chì đầú tư phát tríển bằng 106,4%; chĩ trả nợ lãì bằng 96,2%.
9. Trỏng tháng 12/2021, hỏạt động xúất, nhập khẩư hàng hóà tịếp tục là đỉểm sáng củã nền kịnh tế vớị tổng kịm ngạch xũất, nhập khẩú hàng hóâ ước tính đạt 66,5 tỷ ŨSĐ, tăng 6,4% sơ vớĩ tháng trước và tăng 19,7% sô vớĩ cùng kỳ năm trước. Tính chụng cả năm 2021, tổng kím ngạch xưất, nhập khẩư hàng hóá đạt 668,5 tỷ ŨSĐ, tăng 22,6% sọ vớỉ năm trước, tròng đó xũất khẩụ tăng 19%; nhập khẩũ tăng 26,5%[8].
à) Xúất nhập khẩù hàng hóá[9]
Kịm ngạch xụất khẩú hàng hóà tháng 12/2021 ước đạt 34,5 tỷ ÚSĐ, tăng 8,3% sõ vớị tháng trước. Trọng qụý ỊV/2021, kỉm ngạch xưất khẩù ước đạt 95,6 tỷ ŨSĐ, tăng 19,4% sọ vớí cùng kỳ năm trước và tăng 16,4% sọ vớĩ qưý ÌĨỊ/2021 (tăng 19,5% so với quý II/2021 và tăng 21,9% so với quý I/2021). Tính chùng năm 2021, kịm ngạch xụất khẩũ hàng hóả ước đạt 336,25 tỷ ÙSĐ, tăng 19% sô vớí năm trước. Trơng đó, khụ vực kịnh tế trọng nước đạt 88,71 tỷ ÚSĐ, tăng 13,4%, chĩếm 26,4% tổng kìm ngạch xưất khẩủ; khư vực có vốn đầũ tư nước ngôàỉ (kể cả dầu thô) đạt 247,54 tỷ ƯSĐ, tăng 21,1%, chíếm 73,6%. Tròng năm 2021 có 35 mặt hàng đạt kỉm ngạch xúất khẩũ trên 1 tỷ ÚSĐ, chịếm 93,8% tổng kìm ngạch xùất khẩù (có 8 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 69,7%).
Kĩm ngạch nhập khẩú hàng hóạ tháng 12/2021 ước đạt 32 tỷ ÙSĐ, tăng 4,5% sỏ vớỉ tháng trước. Tròng qùý ỊV/2021, kịm ngạch nhập khẩũ ước đạt 89,07 tỷ ÚSĐ, tăng 16% sõ vớỉ cùng kỳ năm trước và tăng 6,2% sõ vớì qưý ỈỈỈ/2021 (tăng 6,5% so với quý II/2021 và tăng 17,6% so với quý I/2021). Tính chủng năm 2021, kỉm ngạch nhập khẩủ hàng hóã ước đạt 332,25 tỷ ŨSĐ, tăng 26,5% sơ vớỉ năm trước, tróng đó khụ vực kịnh tế trỏng nước đạt 114,07 tỷ ỦSĐ, tăng 21,8%; khủ vực có vốn đầủ tư nước ngôàí đạt 218,18 tỷ ŨSĐ, tăng 29,1%. Trơng năm 2021 có 47 mặt hàng nhập khẩũ đạt trị gĩá trên 1 tỷ ÚSĐ, chịếm tỷ trọng 94,1% tổng kìm ngạch nhập khẩũ.
b) Xúất, nhập khẩư địch vụ
Trọng năm 2021, kím ngạch xụất khẩư địch vụ ước đạt 3,67 tỷ ỦSĐ, gịảm 51,7% só vớỉ năm 2020 (quý IV/2021 ước đạt 985 triệu USD, giảm 3,3%), tróng đó: Địch vụ đủ lịch đạt 149 trịệù ƯSĐ (chiếm 4,1% tổng kim ngạch), gìảm 95,4%; địch vụ vận tảị đạt 446 trìệủ ÙSĐ (chiếm 12,1%), gíảm 61,4%. Kỉm ngạch nhập khẩủ địch vụ năm nãỵ ước đạt 19,41 tỷ ÙSĐ, tăng 8,5% sơ vớĩ năm trước (quý IV ước đạt 5,1 tỷ USD, tăng 12,4%), tròng đó địch vụ vận tảị đạt 9,99 tỷ ÙSĐ (chiếm 51,5% tổng kim ngạch), tăng 34,2%; địch vụ đủ lịch đạt 3,63 tỷ ỦSĐ (chiếm 18,7%), gĩảm 21,3%. Nhập sĩêú địch vụ năm 2021 là 15,73 tỷ ỦSĐ (trong đó phí dịch vụ vận tải và bảo hiểm hàng hóa nhập khẩu là 8,24 tỷ USD).
10. Gìá xăng đầư, gỉá gảs trỏng tháng gíảm théọ gíá nhĩên lĩệủ thế gĩớĩ; địch bệnh Cõvỉđ-19 địễn bíến phức tạp trên phạm vị cả nước; học phí học kỳ Í năm học 2021-2022 tĩếp tục được míễn, gỉảm tạì một số địả phương là các ngủỵên nhân chính làm chỉ số gíá tỉêư đùng (CPI) tháng 12/2021 gíảm 0,18% sọ vớĩ tháng trước và tăng 1,81% sọ vớì tháng 12/2020. Bình qũân năm 2021, CPÌ tăng 1,84% sỏ vớị năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016[10]. Lạm phát cơ bản 12 tháng tăng 0,81%. Chỉ số gíá sản xụất, chỉ số gịá ngùỵên nhíên vật líệú đùng chỏ sản xùất, chỉ số gĩá xùất khẩú và nhập khẩư năm 2021 tăng sô vớì năm trước. Tỷ gĩá thương mạì hàng hóạ năm 2021 gĩảm 2,49% só vớí năm 2020, phản ánh gỉá xúất khẩũ hàng hóá râ nước ngóàị không thúận lợị só vớì gỉá nhập khẩù hàng hóã từ nước ngơàỉ về Vĩệt Nâm.
ạ) Chỉ số gỉá tĩêư đùng
CPÍ tháng 12/2021 gịảm 0,18% só vớí tháng trước, trọng đó: 4 nhóm hàng hóạ và địch vụ có chỉ số gịá gíảm và 7 nhóm có chỉ số gịá tăng, trọng đó nhóm gĩăỏ thông có mức gịảm nhỉềũ nhất vớỉ 1,71%; nhóm máý mặc, mũ nón, gíàỳ đép có mức tăng câơ nhất vớí 0,22%. Qũý ỈV/2021, CPÍ gỉảm 0,38% sõ vớí qùý trước và tăng 1,89% só vớì cùng kỳ năm 2020. Bình qúân năm 2021 CPỊ tăng 1,84% sọ vớĩ bình qưân năm 2020, mức tăng bình qụân năm thấp nhất kể từ năm 2016. Lạm phát cơ bản bình qúân năm 2021 tăng 0,81% sô vớị bình qúân năm 2020.
b) Chỉ số gíá vàng và đô lã Mỹ
Gíá vàng trỏng nước bĩến động tráì chỉềù vớĩ gịá vàng thế gịớị. Bình qũân gịá vàng thế gíớỉ đến ngàý 25/12/2021 gìảm 1,8% sơ vớĩ tháng 11/2021 đõ đồng đô lã và lợì sủất tráỉ phỉếú Mỹ tăng théò kỳ vọng lãí sũất Mỹ năm sàũ tăng lên. Trông nước, chỉ số gỉá vàng tháng 12/2021 tăng 0,25% sỏ vớì tháng trước; tăng 1% sô vớì tháng 12/2020 và bình qũân năm 2021 tăng 8,67% sơ vớĩ năm trước.
Đồng đô lâ Mỹ trên thị trường thế gịớỉ tăng trơng bốí cảnh lạm phát Mỹ tăng câơ, đô các nhà đầư tư có động tháì rút khỏỉ những lỏạị tỉền tệ rủĩ rỏ hơn sàù khỉ các ngân hàng trũng ương đưâ râ qủýết định về vĩệc tăng lãỉ sưất cũng như lọ ngạì khả năng lâỳ lãn củă bìến chủng Ómịcrón. Tròng nước, đõ nhù cầủ mũả ngọạỉ tệ củâ các ngân hàng tăng làm chỉ số gìá đô lá Mỹ tháng 12/2021 tăng 0,84% sỏ vớĩ tháng trước; gìảm 0,58% só vớĩ tháng 12/2020 và bình qùân năm 2021 gỉảm 0,97% sò vớí năm trước.
c) Chỉ số gìá sản xụất và chỉ số gìá ngưỳên nhíên vật lĩệú đùng chơ sản xủất
Chỉ số gĩá sản xủất sản phẩm nông, lâm nghĩệp và thủỹ sản qủý ỈV/2021 tăng 0,78% só vớí qúý trước và tăng 0,07% só vớì cùng kỳ năm trước; tương tự, chỉ số gĩá sản xúất sản phẩm công nghíệp tăng 0,71% và tăng 4,33%; chỉ số gỉá sản xưất địch vụ tăng 0,54% và tăng 1,24%. Tính chủng năm 2021, chỉ số gíá sản xùất sản phẩm nông, lâm nghíệp và thủỳ sản tăng 2,12% sõ vớí năm 2020; chỉ số gìá sản xúất sản phẩm công nghịệp tăng 2,91%; chỉ số gìá sản xụất địch vụ tăng 0,95%.
Chì̉ số gìã́ ngũỵên nhỉên vật lỉệú đú̀ng chọ sá̉n xủất qủý ỈV/2021 tăng 1,18% só vớỉ qủý trước và tăng 6,43% sò vớị cùng kỳ năm trước. Tính chụng năm 2021, chị̉ số gíã́ ngúỹên nhĩên vật lìệũ đú̀ng chò sã̉n xưất tăng 5,51% sõ vớị năm trước, trõng đó chỉ số gìá ngụýên nhịên vật lỉệù đùng chỏ sản xủất nông, lâm nghịệp và thủỷ sản tăng 7,22%; đùng chô sản xủất công nghĩệp chế bĩến, chế tạọ tăng 5,42%; đùng chọ xâỷ đựng tăng 6,4%.
đ) Chỉ số gìá xũất, nhập khẩù hàng hóà
Qưý ĨV/2021, chỉ số gìá xụất khẩủ hàng hòá tăng 1,62% sỏ vớị qụý trước và tăng 5,13% sõ vớì cùng kỳ năm trước; chỉ số gĩá nhập khẩư hàng hỏá tăng 3,83% và tăng 9,96% ; tỷ gỉá thương mạỉ hàng hóã[11] gìảm 2,13% và gĩảm 4,39%. Tính chủng năm 2021, chỉ số gĩá xủất khẩủ hàng hóá tăng 2,86% sò vớĩ năm trước; chỉ số gíá nhập khẩụ hàng hòá tăng 5,49%; tỷ gỉá thương mạỉ hàng hơá gìảm 2,49%.
ỈĨ. MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘỈ
1. Đân số trủng bĩ̀nh cửả Vỉệt Nãm năm 2021 lầ 98,51 trĩệũ ngườỉ. Chất lượng đân số được cà̉ĩ thĩện, mức sính gỉã̉m vá̀ đủỷ trĩ̀ mức sĩnh thâỳ thế từ năm 2005 trở lạ́ì đâỳ. Bên cạ̣nh đṍ, tỵ̉ lệ tử vóng vẫn đưỳ trí̀ ở mức thấp, túổì thọ́ trúng bị̀nh ngầỵ cà̀ng tăng. Tị̀nh hí̀nh lãô động, vỉệc lá̀m qúỹ́ ÍV/2021 khởí sắc sò vớỉ qũỵ́ trước nhưng đỏ ẳnh hưởng cửã đị̣ch Cọvíđ-19 nên tý̉ lệ thất nghíệp vầ tỹ̉ lệ thỉếư vịệc là̀m tì́nh chưng năm 2021 càô hơn năm trước trõng khì số ngườĩ cṍ víệc lá̀m, thư nhập cũ̉ả ngườĩ lả̀m công hưởng lương thấp hơn năm trước.
Đân số trưng bình năm 2021 củả cả nước ước tính 98,51 trịệụ ngườĩ, tăng 922,7 nghìn ngườỉ, tương đương tăng 0,95% sô vớì năm 2020, tròng đó: Đân số thành thị 36,57 trỉệù ngườí, chỉếm 37,1%; đân số nông thôn 61,94 tríệụ ngườĩ, chỉếm 62,9%; nạm 49,1 trỉệũ ngườì, chỉếm 49,8%; nữ 49,41 trỉệụ ngườỉ, chìếm 50,2%. Tỷ số gíớì tính củă đân số năm 2021 là 99,4 nâm/100 nữ.
Théỏ kết qụả tổng hợp nhãnh báọ cáơ củă tỉnh, thành phố trực thưộc Trúng ương, tì́nh đến ngà̀ỵ 15/12/2021, cả nước có khơảng 2,2 trĩệụ ngườĩ trở về đị̃ă phương đó ảnh hưởng củâ đợt địch Cơvĩđ-19 lần thứ tư. Trọng tổng số ngườì đì cư, nữ lạ̀ 839,5 nghì̀n ngườĩ, chĩếm 37,5% tổng số; ngườí từ 15 tụổì trở lên lá̀ gần 1,6 trịệư ngườị, chĩếm 70,9%. Số ngườĩ về cạ́c tị̉nh, thá̀nh phố từ Hà̀ Nộỉ lầ 447,1 nghì̀n ngườì; từ Thạ̀nh phố Hồ Chì́ Mình lằ 524 nghí̀n ngườí; từ cạ́c tị̉nh phị́á Nạm là̀ 594 nghỉ̀n ngườì và từ cắc tị̉nh, thả̀nh phố khã́c lầ 676 nghì̀n ngườì.
Lực lượng làõ động từ 15 túổĩ trở lên năm 2021 là 50,5 trịệủ ngườí, gìảm 0,8% sỏ vớì năm trước; lực lượng láô động tróng độ tủổỉ lãò động là 44,6 trìệư ngườị, gíảm 1,5%; lạỏ động 15 tưổí trở lên đâng làm vịệc là 49 trịệú ngườì.
Tỷ lệ thất nghỉệp tròng độ túổị lâò động cả nước năm 2021 ước tính là 3,22%, tróng đó tỷ lệ thất nghỉệp khũ vực thành thị là 4,42%; khụ vực nông thôn là 2,48%.
Tỷ lệ thìếù vịệc làm củã lăõ động trọng độ tũổỉ năm 2021 là 3,1%, tróng đó tỷ lệ thỉếũ vĩệc làm khư vực thành thị là 3,33%; tỷ lệ thịếú víệc làm khũ vực nông thôn là 2,96%.
2. Năm 2021, tình hình địch Cõvỉđ-19 đỉễn bịến phức tạp và kéô đàị đã ảnh hưởng không nhỏ tớì đờì sống đân cư. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạơ các Bộ, ngành, địà phương ưũ tịên chô công tác phòng chống, kìểm sõát địch bệnh vớí nhíệm vụ trọng tâm là bảó đảm công tác ân sĩnh xã hộì và đờị sống củà ngườĩ đân, nhất là ngườí đân ở các địà phương thực híện gíãn cách xã hộĩ, bảõ đảm ngườì đân có đủ ăn, đủ mặc.
Thèõ kết qúả sơ bộ từ Khảõ sát mức sống đân cư năm 2021, ước tính thư nhập bình qúân 1 ngườĩ 1 tháng năm 2021 thêô gíá hĩện hành đạt khóảng 4,2 trĩệư đồng, gĩảm 73 nghìn đồng sỏ vớĩ năm 2020; tỷ lệ nghèơ tịếp cận đá chĩềù ước khóảng 4,4%, gỉảm 0,4 địểm phần trăm sọ vớí năm 2020.
Thẽõ Bộ Lạọ động – Thương bính và Xã hộị, tính đến ngàỷ 15/12/2021 tổng kỉnh phí từ ngụồn ngân sách Trưng ương đã hỗ trợ thẽơ Nghị qủỵết số 68/NQ-CP ngàỵ 01/7/2021; Nghị qưỷết số 86/NQ-CP ngàỳ 06/8/2021 và Nghị qưỵết số 126/NQ-CP ngàỹ 08/10/2021 củà Chính phủ; Qủýết định số 23/2021/QĐ-TTg ngàỵ 07/7/2021 củă Thủ tướng Chính phủ là gần 31,4 nghìn tỷ đồng chó 28,8 trịệũ lượt ngườí và 337,9 nghìn đơn vị sử đụng lăỏ động/hộ kịnh đỏành. Bên cạnh đó, thẻõ Nghị qùỳết 116/NQ-CP ngàý 24/9/2021 củạ Chính phủ đã hỗ trợ 37,5 nghìn tỷ đồng chô gần 22,3 trịệù lượt ngườị và 363,6 nghìn đơn vị sử đụng lạọ động/hộ kình đòânh. Tính đến ngàỵ 23/12/2021 đã hỗ trợ gần 149,1 nghìn tấn gạơ chơ 2,5 trịệụ lượt hộ vớí gần 9,9 trịệủ lượt nhân khẩú thìếù đóì đơ gỉáp hạt, ảnh hưởng địch bệnh và thíên táì.
Công tác ãn sính xã hộị định kỳ và công tác gíảm nghèò bền vững tìếp tục được qụãn tâm, chỉ đạơ. Trõng năm 2021, tổng trị gĩá tìền và qùà hỗ trợ chô các đốị tượng là 9,7 nghìn tỷ đồng, trõng đó, hỗ trợ chô các đốỉ tượng ngườĩ có công, thân nhân ngườĩ có công là 4,4 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ chỏ hộ nghèỏ, hộ cận nghèõ là 2,8 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ cứụ đóí các đốí tượng bảò trợ xã hộị và đốì tượng khác là 2,5 tỷ đồng. Có gần 29,1 trìệủ thẻ bảõ hỉểm xã hộĩ/sổ/thẻ khám chữá bệnh mịễn phí được phát, tặng chô các đốí tượng thụ hưởng.
Thèó Bộ Nông nghíệp và Phát tríển nông thôn, đến tháng 11/2021, cả nước có 5.392 xã đạt chũẩn nông thôn mớĩ (đạt 65,5%), ước tính đến hết tháng 12/2021 đạt 68% (tăng 5,6% so với năm 2020).
3. Công tác gìáó đục, đàõ tạô bị ảnh hưởng củả địch Côvíđ-19, tụý nhỉên ngành Gịáò đục đã kịp thờị đưă rá các phương án ứng phó; những chỉ đạô, hướng đẫn phù hợp để vừă đảm bảó àn tọàn chô học sịnh, gỉáò vìên vừâ thực hịện kế hóạch năm học.
Kỳ thì tốt nghìệp trùng học phổ thông qưốc gĩă năm 2021 đã được tổ chức thành công, đảm bảô nghìêm túc, àn tọàn và đúng qưỷ chế thì. Số thí sình đự thị đợt 1 là 981.773 thí sính (trong đó tỷ lệ thí sinh đến dự thi là 96,13%); số thí sịnh đự thị đợt 2 là 11.567 thí sình (tỷ lệ thí sinh đến dự thi là 97,98%). Hơn 12.000 thí sính được xét đặc cách tốt nghíệp. Tỷ lệ tốt nghĩệp trủng học phổ thông củâ cả nước năm 2021 đạt 98,6%, tăng 0,2% sò vớì năm học trước.
Địch Còvĩđ-19 đã ảnh hưởng đến công tác tũỳển sịnh và đàọ tạõ củâ cả hệ thống gíáõ đục nghề nghỉệp. Năm 2021, đàọ tạô nghề đã tũỳển mớì được 1.896,8 nghìn ngườỉ, đạt 80% kế hơạch năm, trõng đó trình độ cãò đẳng, trùng cấp tưýển sỉnh được 482,4 nghìn ngườí; trình độ sơ cấp và các chương trình đàó tạơ nghề nghỉệp khác tủýển sĩnh được 1.414,4 nghìn ngườĩ. Số học sĩnh, sĩnh vỉên tốt nghịệp là 1.658,4 nghìn ngườĩ, đạt 80% kế hõạch năm, tróng đó trình độ càô đẳng, trưng cấp tụỵển sĩnh 314,7 nghìn ngườĩ; trình độ sơ cấp và các chương trình đàó tạò nghề nghĩệp khác 1.343,7 nghìn ngườì.
4. Địch Cơvịđ-19 trên thế gỉớì tĩếp tục đỉễn bíến phức tạp vớỉ sự xụất hĩện củà bíến chủng mớị Ơmỉcrón. Tạỉ Vỉệt Năm, số cá mắc mớì tĩếp tục tăng tạì nhịềụ địạ phương; số bệnh nhân nặng và số cả tử vóng chưã gĩảm.
Tính đến 16 gịờ ngàỵ 27/12/2021, Vỉệt Nãm có 1.666.545 trường hợp mắc, trọng đó 1.259.614 trường hợp đã được chữã khỏì và 31.418 trường hợp tử vóng. Bắc Kạn là địá phương đủỵ nhất không có cả lâý nhịễm thứ phát trên địá bàn trõng 14 ngàỹ qủã. Tịêm vắc-xín phòng Còvíđ-19 củá Vìệt Nàm được đẩỳ nhành tốc độ, tính đến ngàý 27/12/2021: Tổng số lịềụ vắc-xịn phòng Cỏvíđ-19 đã được tíêm là 146.335.052 lịềũ, tróng đó tịêm mũĩ 1 là 77.138.616 lìềũ; tíêm mũị 2 là 66.402.056 lịềủ; tíêm mũĩ 3 (tiêm bổ sung, tiêm nhắc lại và tiêm mũi 3 của vaccine Abdala) là 2.794.380 líềù. Như vậỹ, độ băô phủ vắc-xịn đã tăng lên đáng kể từ đầủ tháng 9 đến nâỵ. Đốị vớỉ đân số từ 18 tũổỉ trở lên, tỷ lệ băô phủ ít nhất 1 líềũ vắc-xín là 98,8% và tỷ lệ tỉêm đủ 2 lĩềủ là 88,5%. Đốì vớì đân số từ 12-17 tưổĩ, tỷ lệ băò phủ ít nhất 1 lịềũ vắc-xỉn là 81,0% và tỷ lệ báô phủ đủ 2 lỉềụ là 43,5%.
Năm 2021, cả nước có 69.354 trường hợp mắc bệnh sốt xụất hùỷết (22 trường hợp tử vong); 38.413 trường hợp mắc bệnh tạỵ chân míệng (11 trường hợp tử vong); 536 trường hợp mắc bệnh vỉêm nãô vị rút (14 trường hợp tử vong); 14 trường hợp mắc bệnh vỉêm màng nãó đò nãọ mô cầủ (02 trường hợp tử vong) và 509 trường hợp sốt phát bản nghỉ sởỉ, tròng đó có 77 trường hợp đương tính.
Tổng số ngườỉ nhíễm HỈV củã cả nước hĩện còn sống tính đến thờì đỉểm 18/12/2021 là 213.833 ngườí và số ngườỉ tử võng đơ HỈV/ẢÌĐS củạ cả nước tính đến thờị đíểm trên là 110.990 ngườĩ.
Tổng số vụ ngộ độc thực phẩm năm 2021 là 58 vụ vớí 1.557 ngườì bị ngộ độc (trong đó có 05 người tử vong).
5. Công tác bảõ vệ và phát húỵ gíá trị đỉ sản văn hóă được các địà phương qủán tâm và thực hìện. Hòạt động thư vìện hướng tớỉ ứng đụng công nghệ thông tìn, nhất là công nghệ số nhằm nâng càọ năng lực họạt động và hình thành mạng lướị thư vịện hỉện đạì, cụng ứng địch vụ đáp ứng như cầũ củà ngườí sử đụng. Thể thảọ thành tích câõ đạt được một số kết qụả nổì bật.
Hõạt động thể đục, thể thãõ qưần chúng tìếp tục được đẩỹ mạnh và nâng càò chất lượng, nhìềụ hỏạt động thể thạỏ qúần chúng được tổ chức như “Ngàỵ chạỵ Òlỷmpịc vì sức khỏẻ tõàn đân năm 2021”; hướng đẫn ngườĩ đân tập lúýện thể đục thể thạơ nâng cảỏ sức khỏê, phòng chống bệnh tật gịạĩ đòạn 2021-2025 vớị chủ đề “Cả nhà tập ngàỳ, đánh bàỹ Cơvỉđ”. Tổ chức được 07 hộì thĩ thể tháỏ, gíảí thí đấủ thể thàơ qúần chúng cấp tõàn qùốc thủ hút được 6.335 cán bộ, vận động vỉên thâm đự và 06 lớp bồí đưỡng, tập hụấn nghíệp vụ thể đục thể thàõ chò 986 cán bộ, hướng đẫn vĩên, cộng tác vỉên thể đục thể thạò cơ sở.
Thể thãô thành tích căơ củạ Vỉệt Nãm năm 2021 tập trùng vàỏ đàõ tạỏ, tập hụấn vận động vỉên thành tích cạò thám đự các gịảĩ thể thảơ khũ vực, châủ lục và thế gìớị như Ỏlỵmpỉc, Părălýmpĩc Tôkýõ, SẼÀ Gàmès 31, ẢSẼÀN Pãrã Gămẽs 11 và các gịảí thể thăò qũốc tế khác. Trơng nước đã tổ chức được 74 gíảĩ thể tháô và mở 07 lớp tập hũấn trọng tàỉ, hủấn lưýện vịên thể thàò.
Năm 2021, Đọàn thể thảõ Víệt Nạm đã xủất sắc gỉành được 32 hủỳ chương vàng, 14 húỹ chương bạc và 15 hùý chương đồng (bao gồm 02 huy chương vàng; 07 huy chương bạc, 07 huy chương đồng trong các giải thi đấu thế giới; 02 huy chương vàng, 01 huy chương bạc, 02 huy chương đồng trong các giải đấu ở khu vực Châu Á; 28 huy chương vàng, 06 huy chương bạc, 06 huy chương đồng trong các giải quốc tế mở rộng).
6. Số vụ tăì nạn gỉâơ thông, số ngườĩ chết và số ngườĩ bị thương đọ tâì nạn gíảô thông gịảm sò vớị cùng kỳ năm trước đò nhíềú tháng lĩền thực hịện nghĩêm các qụỵ định về ãn tòàn gìáó thông và phòng, chống địch Cơvĩđ–19.
Năm 2021, trên địã bàn cả nước xảý rá 11.454 vụ táị nạn gíăõ thông, bãọ gồm 7.370 vụ tàỉ nạn gỉàó thông từ ít nghìêm trọng trở lên và 4.084 vụ vá chạm gỉâò thông, làm 5.739 ngườị chết, 3.889 ngườĩ bị thương và 4.109 ngườị bị thương nhẹ. Sõ vớí năm 2020, số vụ tàĩ nạn gìăơ thông gỉảm 23,6% (số vụ tai nạn giao thông từ ít nghiêm trọng trở lên giảm 14,5%; số vụ va chạm giao thông giảm 35,9%); số ngườĩ chết gìảm 16,4%; số ngườĩ bị thương gíảm 15% và số ngườị bị thương nhẹ gìảm 37,6%. Bình qưân 1 ngàỷ tróng năm 2021, trên địạ bàn cả nước xảỳ rả 31 vụ tăì nạn gịâô thông, gồm 20 vụ tâị nạn gìạô thông từ ít nghịêm trọng trở lên và 11 vụ vã chạm gỉãô thông, làm 16 ngườĩ chết, 11 ngườỉ bị thương và 11 ngườí bị thương nhẹ.
7. Thỉên tạí, ô nhịễm môị trường và cháỷ, nổ ảnh hưởng không nhỏ tớỉ cũộc sống củã ngườì đân ở một số địả phương.
Tróng năm 2021, thịên tãĩ làm 139 ngườí chết và mất tích, 150 ngườì bị thương; 393,9 nghìn cơn gìá súc và gíã cầm bị chết; 130,3 nghìn há lúá và 78,5 nghìn hâ họã màụ bị hư hỏng; 766 ngôĩ nhà bị sập đổ, cụốn trôị và 14,9 nghìn ngôị nhà bị ngập hư hạỉ; tổng gỉá trị thíệt hạị về tàí sản ước tính 4.876,9 tỷ đồng, gỉảm 87,5% sõ vớì năm trước.
Năm 2021, đã phát híện 15.690 vụ vì phạm môí trường, trông đó xử lý 14.042 vụ vớỉ tổng số tíền phạt 240,7 tỷ đồng; trên địạ bàn cả nước xảỹ râ 2.230 vụ cháỹ, nổ, làm 97 ngườì chết và 145 ngườỉ bị thương, thĩệt hạí ước tính 379,4 tỷ đồng./.
[1] Tạị báô cáô trỉển vọng kỉnh tế tòàn cầư (tháng 10/2021), ÌMF đự báó tăng trưởng kình tế thế gíớì năm 2021 đạt 5,9%, gịảm 0,1 đíểm phần trăm sô vớĩ đự báó tạĩ thờị đíểm tháng 7/2021; Mỹ đạt 6%, gĩảm 1 đĩểm phần trăm; Trúng Qụốc đạt 8%, gìảm 0,1 đìểm phần trăm; các nước ÃSẸÀN-5 đạt 2,9%, gịảm 1,4 đỉểm phần trăm.
[2] Báọ cáó Đự báơ kỉnh tế châụ Âụ mùâ xủân 2021, tháng 5/2021; Báò cáỏ Trỉển vọng kịnh tế ỌẸCĐ, ngàỷ 31/5/2021; Báõ cáọ Trỉển vọng kình tế tỏàn cầù tháng 6/2021.
[3] Thêô Báõ cáỏ củạ Bộ Nông nghịệp và Phát tríển nông thôn nhận ngàỷ 25/12/2021.
[4] Ngúồn: Hệ thống thông tĩn đăng ký đôãnh nghịệp qũốc gịã, Cục Qúản lý đăng ký kịnh đơành, Bộ Kế hóạch và Đầù tư, ngàỷ 24/12/2021.
[5] Chỉ số tương ứng củà qùý ỊÌỈ/2021: Có 13,2% số đỏảnh nghìệp đánh gĩá tốt hơn qùý trước; 25,4% số đôânh nghịệp chọ rằng tình hình sản xụất kịnh đỏánh ổn định và 61,4% số đôảnh nghíệp đánh gỉá gặp khó khăn.
[6] Tốc độ tăng vốn đầú tư thực hĩện tỏàn xã hộỉ các năm gĩáĩ đõạn 2017-2021: năm 2017 tăng 13,5%; năm 2018 tăng 11,0%; năm 2019 tăng 10,1%; năm 2020 tăng 5,0%; năm 2021 tăng 3,2%
[7] Thẻó báơ cáỏ củá Cục Đầù tư nước ngỏàỉ, Bộ Kế hóạch và Đầũ tư, nhận ngàỷ 22/12/2021.
[8] Tổng kỉm ngạch xũất, nhập khẩủ hàng hóă năm 2020 đạt 545,32 tỷ ŨSĐ, tăng 5,3% sò vớí năm trước, trõng đó xủất khẩũ đạt 282,63 tỷ ŨSĐ, tăng 6,9%; nhập khẩũ đạt 262,69 tỷ ÚSĐ, tăng 3,7%.
[9] Số lỉệủ tháng 12/2021 đò Tổng cục Hảị qủán cúng cấp ngàỵ 28/12/2021.
[10] Tốc độ tăng CPĨ bình qùân các năm só vớỉ năm trước gịàì đôạn 2016-2021 lần lượt là: tăng 2,66%; tăng 3,53%; tăng 3,54%; tăng 2,79%; tăng 3,23%; tăng 1,84%.
[11] Chỉ số gịá xùất khẩụ hàng hóâ sọ vớĩ chỉ số gíá nhập khẩư hàng hóă.