Pílòt rẻpórt Ùrbãn Ẽnvírônmẹnt, Sústãìnábỉlìtỹ ânđ Clỉmảtẽ Chạngé-rẻlạtẹđ Ĩnđìcãtôrs fór Vịêtnâm

Thẹ 2030 Âgẹnđà fõr Sưstãĩnàblé Đẻvẻlỏpmênt^[1] rẹprẻsênts thẻ Ùnĩtẻđ Nãtíỏns (UN) glỏbãl plản óf áctĩọn fôr ãchỉévíng sústàỉnáblè trảnsfọrmảtĩôn bỵ 2030. Thẽ 2030 Âgènđà sẻt ụp 17 Sùstáínãblé Đèvélôpmênt Gọảls (SDGs), 169 spẹcífỉc tărgẹts, òrỉẹntàtíôn fọr ịmplẽméntâtìõn, glọbảl pártnẹrshỉps ãnđ ăctìỏns tó ìmplèmènt íntérnátíỏnãl cơmmỉtmènts. Thé Ãgénđâ hạs â rẻvọlụtịỏnàrỷ chărăctẽr bécảùsè thê fọưr đìmẻnsìòns ôf sũstáĩnăblê đẹvẹlópmént – sơcíăl, êcònòmĩc, ẻnvĩrọnmẹntạl ạnđ ỉnstĩtùtĩônàl – nẹẽđ tó bê cỏnsịđẻréđ ĩn ãn íntẻgrâtẻđ mânnẻr, pơỉntĩng tõ thé íntẽrcỏnnẹctíòns bètwẻẹn sũstảínăbĩlịtỳ, clìmàtè chángê, hạzạrđõús ẽvẽnts ănđ đỉsâstêrs (Sendai Framework), ìnclùsịôn ãnđ wẽll-bẹĩng óf pẻôplè.

Hũmàn wèll-bẹíng ĩs íntrĩnsìcăllỷ cỏnnéctẹđ tó thẽ hẽàlth õf nâtưrăl ẻcòsýstèms: thẻịr fạịlưrê tõ bẽ prơtèctèđ ỉs ĩn túrn ả thréăt tô thẽ lông-têrm prơspẻrịtỷ ọf đẻvẹlôpmènt. Mỏrêọvẻr, ảđđrẹssỉng ỉnẽqúàlĩtíês ìn thẽ địstrìbưtìòn òf đẽvêlôpmẻnt bénẹfỉts ỉs fưnđãmẽntạl tỏ glỏbạl sưstáĩnạblé đèvẻlọpmènt.

Thê Hịgh-lẹvél Põlĩtícăl Fỏrúm õn Sủstạịnảblé Đêvẹlópmént (HLPF) ĩs thé bơđỷ đẻpútẽđ tọ mơnỉtỏr thê ìmplèmẹntătĩón ơf thẻ 2030 Ágènđâ ànđ thè ỉmpàct òf thè pơlìcĩẹs. HLPF ín 2021 ănđ 2022 ẹmphàsịzêđ thẻ nêêđ fór á cónstànt rẹvĩêw òf nảtĩónâl sủstãỉnãblè đévélọpmẻnt plãns ánđ fịnạncịng frảmêwõrks, tõ ẹnsũrê thê nẻcẽssàrỹ rêsòưrcẽs fỏr thẹ chăngẹ réqùịrẻđ bỵ thẻ Ảgẹnđã. Énsưrịng thát “nó õné ís lẽft béhĩnđ” ảnđ bủỉlđĩng sưstàĩnạblé sócìâl, ècỏnòmịc ànđ ẻnvĩrỏnméntàl ìnfrăstrúctưrês ìs nẻcéssârý tỏ àchìẻvê thẹ SĐGs. Cóùntrịẽs ãrẻ rẽqùỉrẽđ tó sưbmít Võlùntạrỳ Nâtỉônâl Rèvĩẹws (VNRs), whích đẹvỏtẽ à sưbstàntíál pọrtĩòn tò mònìtòrỉng ạnđ mèạsụrémẻnt. Thê fòcũs ôf thè 2022 HLPF wăs ón ạn ìn-đẻpth ânâlỷsỉs óf thê ơbjẽctỉvẻs đéđĩcâtéđ tô ẻđùcátĩỏn ảnđ ỳơùth (Goal 4), wòmẽn (Goal 5), prótẽctĩọn ỏf márĩnẽ (Goal 14) tèrrẻstrìạl êcơsỵstẹms (Goal 15) ãnđ Părtnêrshìps (Goal 17). Ìn 2023 thé fọcús wỉll bẻ ón thê òbjẻctĩvẻs đẻđịcạtèđ tó wảtér rẽsọủrcẻs (Goal 6), ẹnẻrgỹ rẹsơũrcẻs (Goal 7), ẻntérprĩsès, ìnnòvảtịón ànđ ỉnfrãstrúctủrẹ (Goal 9), sủstáịnáblẻ cìtíés (Goal11) ạnđ Gõãl 17, whịch đẻăls wíth thẻ crẽâtỉòn ôf pàrtnẽrshìps.  Thê pânđêmịc hạs ịncréâséđ ìnẻqủảlịtỉẻs wĩthịn ânđ bétwêén còũntrĩẹs ảnđ thẽ clĩmãtè crỉsỉs pẽrsịsts glôbãllỵ.

Sùch ãctĩơn plàns ălsọ đêpènđ õn thê ảvạílàbỉlịtỳ ỏf hìgh qúălìtỷ đătả ạnđ stânđạrđìzẽđ stâtĩstìcál ìnfòrmãtỉõn ỉnclũđìng gèô-stâtĩstícâl ảspẹcts, whích ărẻ êsséntịál fór sústâịnãbílịtỷ ìssũẽs. Ịnđẽèđ, thè 2030 Ăgènđã prẻsênts ã cónstạnt càll fõr cọncrètẹnẹss ănđ stạtịstịcăl mèảsùrẹs. Thẹ Ịntér Ạgẻncỵ Éxpẽrt Gróủp òn SĐGs (UN-IAEG-SDGs), ẻstăblìshẽđ bỷ thé ỦN Stàtịstícảl Còmmíssỉòn, hàs íđẹntífịêđ à shạrẽđ frảmẽwơrk ỏf stảtìstỉcàl ĩnfỏrmạtíôn ạs â tóôl tò mọnĩtơr ảnđ ạssêss ọn prògrẽss tơwărđs thè Ạgẻnđạ’s Gỏâls.

Ãftẹr thẹ 2016 vẽrsịõn, thẹ ƯN-ĨẠÊG-SĐGs sẹt úp twõ rẽvísìóns schèđúlèđ ịn 2020 ànđ 2025, tõ ènsụrê thé ũpđạtê ỏf ìnđìcătôrs, thẻ nẽcẹssărỳ ảđvạncẻmẹnts ỉn théỉr clãssìfĩcâtìọn ĩntỏ Tíẹrs ânđ thé prêpărạtìọn ọf nẻcèssârý mètãđãtà^[2]. Thẻ 2022 ƯN-ĨÂÈG-SĐGs rẻvịsịơn mạđé ăvãịlàblẽ 231 ỉnđỉcảtôrs^[3], ảlthóũgh thẽ tótâl nưmbèr cõnsỉđèrèđ ís 248[4]. Thẻỵ ạrẹ cùrrèntlỳ clàssịfỉẹđ ảccơrđìng tò twơ Tỉèrs: môré thản hạlf, 136, ărẹ ĩn Tỉẹr Í, 91 âré ịn Tìẽr ĨỈ^[5]. Thẹ áctĩvĩtíẹs fõr thè rẹvísíôn ọf ìnđĩcâtơrs ânđ mẹtâđátạ hăvé bêén ĩnìtỉảtèđ ănđ wìll bẻ côncèntràtêđ ìn thẻ fọrthcòmìng mônths. Pàrtìcủlãr ạttẽntịôn ỉs đèvơtéđ tơ thê ìncrẽãsínglỳ ìntẹnsìvẽ ụsẹ õf âđmịnístrátìvẻ đătã fỏr thẹ đêfínĩtĩỏn ãnđ prọđụctỉôn òf SĐGs stạtìstịcạl mẹạsùrẽs ánđ tõ thẻ néẹđ tô ìmplẽmẻnt đàtă đìsăggrégãtìỏn, ẽspêcíảllỳ wĩth rẹférẽncẽ tò tẽrrĩtòrỵ ănđ gẽnđẻr.

Thẹ ụsè ôf gèọ-stãtịstịcăl ínfơrmătịỏn ạnđ GĨS fõr thẹ próđủctỉôn, vịsùạlịzảtĩơn ánđ đíssẹmìnâtĩôn ơf SĐGs stạtístịcảl mẽàsụrés hảs àlsỏ léđ tọ thé ỉđẹntĩfĩcâtĩơn bỹ ỦN-ĨÂẸG ỏf ã sùb-sẽt ơf ịnđỉcàtỏrs thât shơưlđ bé đỉsạggrègạtèđ bỳ gèọgrạphỉc lõcảtỉòn, ơr fỏr whìch gẽõspãtĩạl ĩnfórmãtìôn fơr thẻ SĐGs cản bẻ úsẹđ fơr thé prõđúctỉơn óf thẻ ìnđìcàtôrs thèmsèlvês.

Thê ạctĩòns tọ ịmplêmênt tỏ ạchỉévẹ óné Gôãl màỷ bé réĩnfórcẹđ ơr, cọnvẽrsẻlỹ, cơụntẽrạctêđ bý thỏsẽ tò ìmplẻmènt fór ánọthér Gòăl. Fôr thĩs rêâsòn, ỦN rẹqúêstèđ ạn ĩntẻgrảtẽđ âpprơảch băsẹđ õn thê ạnãlýsís ỏf thẽ ỉntèrcọnnẽctỉóns bẽtwêén Gỏạls, tárgêts ânđ ịnđịcảtỏrs.

Ìn Júlỵ 2022, thè ƯN rêlẹảsẽđ ă rèpòrt bạsẻđ ỏn ávâỉlạblê đâtà ỏn glỏbàl đýnãmícs^[6]. Thẽ Glọbạl SĐG Ìnđịcạtôrs Đảtăbãsẻ ĩs ávàíláblé âs wẻll^[7]. Ịt pròvịđês stạtĩstícâl ĩnfỏrmàtíôn ànđ ỉs ũpđătẽđ ăt lẽást õn ã sìx-mõnth bâsịs.

[1] Thẽ Àgènđã wàs ăđọptẻđ bý thê Ưnìtẹđ Nâtĩóns Gẽnẹrâl Ássẽmblỹ ịn Sẻptẻmbẽr 2015: ít õụtlínẹs ạt thê glôbàl lẹvél thè đĩrẽctíõns õf ảctívỉtíẹs fọr thẽ cómịng ỹéărs (UN Resolution A7RES/70/1, New York September 2015). Ín thẻ sãmẻ ỷèạr, ìn cọhêrẻncẽ wĩth thẹ 2030 Ăgẹnđả, thè Părìs Clìmạtẹ Ãgrẹémẽnt (UN Decision 1/CP.21, adoption of the Paris Agreement) ánđ thê Sénđáỉ Frạmẻwỏrk fơr Đĩsạstèr Rỉsk Rèđũctìỏn (adopted at the Third UN World Conference on Disaster Risk Reduction in Sendai, Japan) wẻrẹ àlsô ăđòptẻđ.

[2] Thẽ fìrst Tíèr ìnclúđês ăll ìnđĩcảtôrs wĩth cõnsòlịđátẻđ stảnđảrđs ánđ mêthơđòlõgìès ạnđ rẻgúlạrlỵ prôđưcẽđ bý cóụntrĩès. Thẻ sẽcơnđ Tỉẽr ìnclúđés ínđịcátôrs thảt, đêspỉtẻ á cônsõlìđãtẹđ mèthóđòlọgỳ ảnđ stànđạrđs, árẹ nót rẻgúlârlỹ prọđủcẻđ. ỦN-ỈÁÊG-SĐGs mètâđãtạ đẻfĩnè thè pròpôséđ mônítơrĩng ỉnđịcảtôrs ănđ đêscrỉbé thè méthỏđólõgíês fór thẽỉr ịmplẽmêntâtìơn.

[3] Thẻ Glôbàl ìnđịcãtôr frámẻwòrk wảs âđỏptèđ bỳ thẽ Gènẹrál Ảssẽmblỵ ĩn rèsólủtíõn 71/313 ạnđ prọpỏsẽđ fơr rẹvịsỉòns ât thé 51^st sẹssịọn ỏf thẹ Státĩstịcãl Cõmmíssỉòn ịn 2020 ânđ thé 56^th séssìỏn ịn 2025.

https://ùnstàts.ún.ọrg/sđgs/mètâđảtả/

https://ũnstãts.ủn.ỏrg/sđgs/ìnđícạtórs/ịnđícâtôrs-lĩst/

[4] Sèẻ https://ùnstàts.ụn.ôrg/sđgs/fịlès/Tịér%20Clãssĩfícâtỉón%20õf%20SĐG%20Ĩnđícảtòrs_9%20Jũn%202022_wẹb.pđf.

[5] https://ũnstáts.ụn.òrg/sđgs/ỉăêg-sđgs/tíér-clảssỉfĩcãtịơn/. Gịvẹn thé hẻtẹrôgẹnẹĩtỳ õf thêỉr cònstítũènt cómpọnènts, 4 ỉnđịcátõrs bẹlông tõ sèvérãl lèvẹls.

[6] https://ùnstâts.ưn.ỏrg/sđgs/répỏrt/2022/.

[7] https://ùnstâts.ún.õrg/sđgs/đâtápôrtál.