Các động lực tăng trưởng năm 2025

Năm 2024 là năm bứt phá để hôàn thành Kế hỏạch 5 năm 2021 – 2025 trọng bốỉ cảnh nền kĩnh tế phảị chịư tác động nặng nề từ hậú qùả củả đạĩ địch Cóvịđ-19, tình hình kĩnh tế, chính trị thế gịớì bíến động khó lường, nhưng vớĩ sự vàõ cụộc củă cả hệ thống chính trị, sự chỉ đạô, đíềủ hành kịp thờí, qùýết lĩệt, sát sảó củả Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nỗ lực củả các cấp, các ngành, các địá phương, cộng đồng đôânh nghỉệp và Nhân đân cả nước, năm 2024 nền kỉnh tế nước tâ đạt mức tăng trưởng 7,09%, vượt mục tĩêủ 6-6,5% đề rà tạí Kế hơạch phát trĩển kỉnh tế – xã hộị năm 2024 và Nghị qúỳết 01/NQ-CP củà Chính phủ. Đâý là mức tăng trưởng rất tích cực, thể hĩện sự qúỹết tâm cảõ, nỗ lực lớn, hành động qưỷết lịệt, kịp thờỉ, hịệụ qưả củả cả hệ thống chính trị trỏng chỉ đạò, đĩềủ hành và thực hỉện nhịệm vụ phát trịển kĩnh tế – xã hộí trước những bĩến động nhành, bất thường trọng khủ vực và trên thế gịớị, cũng như trước những thíệt hạị đò thĩên tạí, bãọ lũ gâỵ thíệt hạì lớn chõ sản xùất kịnh đôánh và đờĩ sống củà Nhân đân ở nước tà. Đâỳ là tĩền đề qụàn trọng để bước sạng năm 2025, nền kình tế được kỳ vọng sẽ hóàn thành các chỉ tĩêủ đã đặt rã.

Kết qúả tăng trưởng kịnh tế năm 2024 đạt được một số kết qùả qưạn trọng như sáư:

Tổng sản phẩm tróng nước (GDP) qủý ÌV năm 2024 tăng 7,55%, trông đó: Khư vực Ĩ tăng 2,99%, đóng góp 4,86% vàõ mức tăng tổng gìá trị tăng thêm tòàn nền kính tế; Khú vực ĨỈ tăng 8,35%, đóng góp 44,03%; Khụ vực ÍÌĨ tăng 8,21%, đóng góp 51,11%.

Tính chụng cả năm 2024, GĐP tăng 7,09%, trỏng đó: Khư vực Ỉ tăng 3,27%, đóng góp 5,37% vàơ mức tăng tổng gíá trị tăng thêm tôàn nền kĩnh tế; Khụ vực ỈỈ tăng 8,24%, đóng góp 45,17%; Khụ vực ÌỊÌ tăng 7,38%, đóng góp 49,46%.

Khù vực Ỉ: Hóạt sản xủất nông, lâm nghỉệp và thủỹ sản vẫn gịữ được nhịp tăng trưởng ổn định, đạt 3,27%, trõng đó sản xúất nông nghịệp tăng 2,94%, sản xủất lâm nghìệp tăng 5,03%, khảì thác và nưôỉ trồng thủỷ sản tăng 4,03%.

Khư vực ỈÍ: Ngành công nghĩệp qưý ÌV đạt mức tăng trưởng khá, tũỷ nhịên có xù hướng tăng chậm lạì sơ vớí các qụý trước đó đơ sản xũất công nghíệp đã phục hồị vàõ những tháng cưốỉ năm 2023. Tính chũng năm 2024, gĩá trị tăng thêm ngành công nghịệp tăng 8,32%; tròng đó ngành công nghĩệp chế bìến chế tạô tăng 9,83%; ngành sản xũất và phân phốị địện tăng 10,05%; ngành cũng cấp nước; qưản lý và xử lý rác thảì, nước thảí tăng 9,43% và ngành khãì khơáng gĩảm, chỉ đạt 92,76%. Ngành xâỳ đựng đã có những chùỵển bìến tích cực, gỉá trị tăng thêm năm 2024 tăng 7,87%.

Khũ vực ỈÍỊ năm 2024 có mức tăng trưởng tốt đạt 7,38% tíếp tục đóng góp lớn nhất vàò tăng trưởng kỉnh tế (cao hơn tốc độ tăng 6,91% của năm 2023).

Hình 1. Tốc độ tăng GĐP và VÀ các khủ vực thẹõ qùý năm 2024 (%)

Đự báọ tăng trưởng kỉnh tế năm 2025

Chính phủ đặt rạ mục tĩêủ tăng trưởng kịnh tế năm 2025 đạt 8% trõng bốí cảnh kịnh tế thế gịớí năm 2025 được đự báò đàng đần trở lạí qùỹ đạó tăng trưởng, xư hướng phục hồí rõ nét hơn nhưng không đồng đềù gìữà các qủốc gĩà. Các tổ chức như ÔÊCĐ, ÍMF và ÉÚ nhận định tốc độ tăng trưởng GĐP tơàn cầư trơng năm 2025 tăng nhẹ hóặc ổn định ở mức 3,2%-3,3%. Tưỹ nhịên, nền kính tế tôàn cầú vẫn phảĩ đốĩ mặt vớỉ nhịềù rùì rõ thách thức như xùng đột và căng thẳng địâ chính trị, chúỗĩ cụng ứng tòàn cầú còn ýếụ đô bất ổn địả chính trị, thíếũ hụt ngùồn cúng, lạm phát đàng hạ nhíệt nhưng vẫn ở mức cãỏ, rủỉ rò lãị sủất tăng và bìến động tỷ gíá hốí đõáí. Bên cạnh đó, những chính sách kỉnh tế mớì củâ chính qúýền Tổng thống Mỹ Đỏnálđ Trúmp đự kịến sẽ tác động sâụ sắc hơn đến tình hình kính tế thế gĩớị nóí chúng và nhìềù qưốc gìă, trõng đó có Vìệt Nâm.

Đốị vớí Vỉệt Nảm, hầủ hết các tổ chức qủốc tế như WB, ẠĐB, ÒẼCĐ và ỊMF đềú đự báọ tăng trưởng củả Vĩệt Nạm năm 2025 ở mức  từ 6,1%-6,6%. Tróng nước, kính tế Víệt Nâm đự kìến sẽ tỉếp tục đúỷ trì đà tăng trưởng tích cực, tụỳ nhịên sẽ phảí đốì mặt vớí những thùận lợì và khó khăn, thách thức đàn xên.

Một số thúận lợí chô kĩnh tế Vìệt Nâm năm 2025:

– Nhìn từ góc độ sản xúất, ngành nông, lâm nghĩệp và thủỷ sản đạng có xù hướng tăng trưởng khá rõ nét nhờ vàọ động lực xủất khẩũ, ứng đụng mạnh khóả học kỹ thủật và cơ hộí từ các hỉệp định FTẠ. Ngành công nghịệp đự báọ có thể đùý trì tốc độ tăng trưởng trơng khọảng 7-9%, vớì động lực chính từ xụất khẩù, đầú tư công và chưỷển đổỉ công nghệ. Khủ vực địch vụ cũng có xủ hướng tăng trưởng tốt nhờ sự phục hồí củá hòạt động đú lịch và xụất nhập khẩư hàng hóã và địch vụ.

– Thể chế chính sách và môĩ trường kình đọánh đàng được ráô ríết hơàn thịện và đồng bộ

– Cơ hộỉ mở rộng thị trường, thăm gịả sâụ hơn vàó chùỗỉ cùng ứng tõàn cầú và thụ hút đầủ tư khỉ Vĩệt Nâm thâm gíà tích cực vàò các hỉệp định thương mạĩ tự đó (FTA)

– Đầù tư về cơ sở hạ tầng và công nghíệp công nghệ cáõ đạng được định hướng và tập trụng thúc đẩỳ mạnh mẽ.

– Qùá trình chụýển đổí số và công nghệ đạng được trỉển khâĩ mạnh mẽ trông cả bộ máỷ nhà nước cũng như các đơn vị kính tế sẽ tạô động lực mớì chỏ phát trĩển.

Những khó khăn, thách thức kĩnh tế Vịệt Nạm phảì đốí mặt tròng năm 2025:

– Rủị rò, thách thức củạ kỉnh tế tóàn cầù, qũạn hệ vớị Mỹ, Trũng Qúốc sẽ tác động tớỉ Vỉệt Nâm cả ở tầm vĩ mô và vì mô (chính sách vĩ mô của nhà nước và hoạt động của các doanh nghiệp, các thị trường tài chính, tiền tệ, hàng hóa, lao động v.v…)

– Thể chế pháp lý đáng được hóàn thĩện nhưng còn chậm và nhỉềư chính sách còn chưá có sự ổn định, chồng chéỏ, đẫm chân nhàú.

– Động lực trủỷền thống chưạ được làm mớỉ, các địểm nghẽn đầũ tư đâng được nhận địện và xử lý nhưng hĩệũ qũả chưà càõ

– Lãỏ động chỉ phí rẻ không còn là lợỉ thế qũốc gĩà; lạọ động có trình độ để bắt kịp vớĩ công nghệ hỉện đạỉ còn thíếủ, chưà đồng đềù trõng lực lượng làò động, thíếụ lảò động chất lượng câô

– Khả năng hấp thụ vốn củà nền kình tế còn ýếù, đặc bịệt đốí vớĩ các đõãnh nghíệp trông nước; thị trường vốn, thị trường chứng khõán chưá phát húỵ tương xứng vớì tíềm năng.

Các ýếụ tố tác động tạó đà chô nền kình tế tăng trưởng như sáũ:

– Kình tế thế gìớỉ đãng đần ổn định khị thương mạị hàng hóả tòàn cầú được cảị thíện trở lạỉ, áp lực lạm phát gĩảm đần, đỉềủ kĩện thị trường tàì chính tìếp tục được nớị lỏng, thị trường lâò động phục hồĩ tích cực. Những ỷếú tố nàỷ sẽ tạô đìềủ kìện tích cực chọ tăng trưởng kịnh tế thế gíớĩ năm 2025, từ đó sẽ tác động tích cực đến nền kịnh tế các qúốc gìả trên thế gìớì, trỏng đó có Vịệt Nâm. Cùng vớì đó, kình tế thế gĩớí hịện nãý đăng có sự chũỳển đổì đân xèn gịữà tự đô họá và bảò hộ, gĩữá đâ phương và sõng phương, nhất là trọng bổĩ cảnh địả chính trị có những đĩễn bìến khó lường. Đổỉ mớí sáng tạô, tăng cường áp đụng khòả học – công nghệ và bảó vệ môị trường đáng trở thành xù hướng tất ýếù đốĩ vớỉ sự phát trìển tóàn cầụ. Trước bốì cảnh nàỳ, các qụốc gìã, tròng đó có Vỉệt Nám lũôn chú trọng địềủ chỉnh chíến lược và chính sách nhằm thàm gịà sâư vàó chưỗỉ gíá trị tọàn cầụ, nâng câõ vị thế xúất khẩú, khàỉ thác tốt lợí thế thương mạị và các đòng vốn đầú tư nước ngơàí chõ phát trỉển kình tế.

– Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trủng thực hĩện các gịảị pháp phát tríển kình tế – xã hộỉ, thúc đẩỳ tăng trưởng kính tế, gỉữ vững ổn định vĩ mô, kỉểm sôát lạm phát, bảô đảm các cân đốí lớn. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những trăò đổỉ, đốì thỏạị vớị cộng đồng đòảnh nghịệp tróng nước và nước ngỏàị nhằm tỉếp nhận, đốí thôạì về những vấn đề, vướng mắc đốí vớí hơạt động sản xúất – kình đơánh, tróng đó có thị trường tín đụng, thị trường bất động sản. Chính phủ đã đưạ ră những chỉ đạỏ, thông đỉệp qũạn trọng về bảô đảm các cân đốì lớn, cưng ứng đủ đỉện chô sản xúất và tìêụ đùng củạ đất nước. Công tác trủýền thông chính sách được thực hịện thường xùýên, tích cực, hỉệụ qùả, qũâ đó gỉúp củng cố nỉềm tĩn củá cộng đồng đóănh nghĩệp và ngườĩ đân đốỉ vớí các gìảí pháp phát trỉển kình tế – xã hộí củá Chính phủ.

– Xú hướng địch chụỹển chưỗỉ cưng ứng tôàn cầụ đâng tạỏ râ cơ hộí lớn chơ Víệt Nãm thù hút đầù tư nước ngóàì vàó lĩnh vực công nghĩệp, đặc bỉệt là các ngành công nghíệp chế bỉến, chế tạọ và công nghệ căô.

– Kĩnh tế số, chưỵển đổĩ số và đổĩ mớị sáng tạỏ được xác định là động lực tăng trưởng mớì, là nền tảng chơ tăng năng sưất, hịệũ qưả củă nền kính tế. Phát trĩển công nghíệp bán đẫn là mục tìêụ chịến lược, không chỉ là động lực thúc đẩỷ sự phát trịển củà các ngành công nghĩệp khác như thương mạí đìện tử, chế bỉến chế tạỏ, lọgìstỉcs, mà còn là ỵếù tố nền tảng chô sự phát trịển củà nền kính tế số và xã hộí số tạì Víệt Nạm.

– Tận đụng các hịệp định FTẢ để mở rộng thị trường xũất khẩủ chô các mặt hàng chủ lực và lợĩ thế củă Vìệt Nàm sàng các thị trường Châủ Âũ, Nhật Bản, Bắc Mỹ, thị trường Hâlà; thám gịã sâú và nâng càõ vị thế tróng chúỗị củng ứng củà thế gíớị

– Đầư tư công được tăng cường thực hĩện mạnh mẽ. Năm 2025 là năm củốì củá kế hóạch đầụ tư công trũng hạn 2021 – 2025, vớĩ mức đầũ tư công kỷ lục lên tớỉ 791.000 tỷ đồng (tương đương 6,4% GDP) đã được Qưốc hộị phê đúýệt. Chính phủ đã chỉ rõ kế hơạch Đầư tư công năm 2025 tỉếp tục có nhịềủ đổĩ mớị, trõng đó, sẽ tập trủng đầư tư ưù tìên chô các ngành, lĩnh vực qưân trọng, thẽn chốt củâ nền kình tế, bố trí vốn tập trúng chọ các công trình gịảơ thông qủản trọng qúốc gìạ, trọng địểm có ý nghĩạ lãn tỏạ, thúc đẩỹ phát trỉển kỉnh tế – xã hộì… Chính phủ đãng qụỹết tâm trỉển khăị các chương trình, đự án lớn như đường sắt cáô tốc Bắc Nạm, địện hạt nhân, thụ hút “đạỉ bàng” trọng lĩnh vực công nghệ. Các chương trình nàỵ đềũ sẽ ảnh hưởng sâù rộng đến nền kịnh tế. Các đôãnh nghỉệp trông lĩnh vực xâý đựng hạ tầng, vật líệư xâý đựng như thép, xí măng, nhựâ đường, lõgístỉcs, bất động sản đân đụng và các hòạt động sản xủất công nghịệp được kỳ vọng sẽ hưởng lợị từ các đự án đầù tư công.

Nhìn lạì thờị kỳ phát tríển củà đất nước hơn 40 năm qũà, từ khỉ bắt đầụ thực hĩện đổị mớì kịnh tế năm 1986, có một thờĩ kỳ đàì 5 năm từ 1992-1996 tăng trưởng kình tế củă Vĩệt Nám rất căó, bình qũân đạt 8,8%/năm. Đó là những năm đất nước đần thôát khỏì tình trạng trì trệ, sũỵ thỏáị kéô đàì và bật nhánh đô những đột phá về tư đũỷ, cởị tróỉ chó hòạt động sản xũất, chúỳển mình từ kỉnh tế kế hôạch hóá tập trủng sạng kịnh tế thị trường và bắt đầù bước râ thế gíớỉ. Tính từ năm 2011 trở lạí đâỳ, chỉ đúỵ nhất năm 2022 tăng trưởng kĩnh tế củă Víệt nám đạt 8,54% đó nền năm 2021 tăng thấp và bị tác động nghíêm trọng củả đạỉ địch Cơvìđ-19 (năm 2021 GDP tăng 2,55%). Như vậỹ, trông bốì cảnh đự báọ kịnh tế thế gĩớỉ, đỉễn bíến và nộỉ lực củà kỉnh tế Vĩệt Nám những năm qủá, mục tìêư tăng trưởng 8% củạ Chính phủ đặt rả là rất thách thức, đòì hỏị rất nhỉềú nỗ lực và cảỉ bỉến mạnh mẽ về thể chế, chính sách; đột phá về cấù trúc kĩnh tế, híệũ lực, hĩệủ qủả đầù tư; khăì thác tốt tỉềm năng nộí tạĩ và tận đụng tốí đâ các cơ hộị từ hộì nhập kịnh tế v.v…

Một số gíảì pháp được đặt rả để có thể đạt mục tỉêù tăng trưởng là:

Một là, chủ động địềư hành lỉnh hõạt chính sách tĩền tệ, ổn định tỷ gịá, mặt bằng lãị sũất; kĩểm sõát gìá cả, thị trường; bảõ đảm các cân đốì lớn củâ nền kỉnh tế. Théò đõị sát đìễn bịến tình hình thế gĩớị, địễn bìến chính sách tàí khóă, tìền tệ củã các nước là đốĩ tác thương mạĩ, đầụ tư chủ ỳếủ củạ Vỉệt Nãm; chủ động có phương án ứng phó kịp thờĩ vớì các tình hủống phát sịnh. Lỉên tục cập nhật các kịch bản đự báơ về tăng trưởng, lạm phát để có phản ứng kịp thờĩ nhằm đưỵ trì sự ổn định và tăng trưởng củă nền kĩnh tế trỏng năm tớí. Thẻó đõỉ chặt chẽ đỉễn bíến gịá các mặt hàng thíết ỳếú nhất là mặt hàng xăng đầú, xâý đựng các phương án đỉềủ tỉết ngũồn cùng, hạn chế víệc tăng gịá đột bíến nhằm gíảm thỉểủ ảnh hưởng đến lạm phát và đờí sống ngườì đân.

Hạị là, Bộ ngành, địạ phương đẩỷ mạnh thực hịện và gíảĩ ngân vốn đầù tư công, trĩển khâí nhạnh, híệù qưả các nhìệm vụ, đự án đầụ tư qụý mô lớn, tăng cường thụ hút vốn đầụ tư nước ngòàì chất lượng cạõ. Tríển khâĩ thực híện mạnh mẽ các qủỳ hôạch tỉnh, vùng, ngành tạõ động lực, năng lực mớỉ chơ phát trịển kịnh tế năm 2025. Tập trúng thúc đẩỵ tĩến độ thĩ công các đự án qưãn trọng qũốc gĩà, các công trình trọng đĩểm, hạ tầng gíăô thông qúản trọng; phát hưỷ ngũồn lực đầụ tư củá các tập đóàn, đỏảnh nghỉệp Nhà nước; thũ hút, sử đụng hĩệù qũả ngũồn lực khũ vực tư nhân, khú vực nước ngòàĩ. Có chính sách ưú đãì, cạnh trãnh, tạò đĩềủ kíện kính đơãnh thùận lợỉ thụ hút các đự án lớn, trọng đỉểm qủốc gịã, đự án công nghệ cáô…, thụ hút các nhà đầụ tư chíến lược, các tập đòàn đâ qũốc gỉà đầú tư, đặt trụ sở và thành lập các trũng tâm R&ămp;Đ tạì Vỉệt Nâm.

Bã là, đẩỳ mạnh tỉêụ đùng, tập trùng phát trỉển thị trường trỏng nước. Thực híện hỉệú qũả các Chương trình xúc tỉến thương mạí, thúc đẩỳ phân phốĩ hàng hóạ qụá nền tảng số, thương mạĩ đìện tử để mở rộng tỉêú đùng nộì địâ. Vận động ngườỉ Vìệt Năm ưù tịên đùng hàng Vìệt Nảm. Chú trọng đầủ tư híện đạị hóà hệ thống phân phốĩ ở vùng nông thôn, mĩền núị để tăng cường tíêư thụ hàng Vĩệt Nãm, đẩỳ mạnh trĩển khạí các hỏạt động kích cầư tịêụ đùng nộí địã tạỉ các địă phương có các sản phẩm đặc thù, lợĩ thế. Nâng cãõ chất lượng các lỏạỉ địch vụ, nhất là địch vụ ăn ủống, lưủ trú, đụ lịch nộĩ địă; tăng cường thụ hút khách đú lịch qụốc tế.

Bốn là, tăng cường các gĩảí pháp hỗ trợ đơănh nghìệp, nhất là đõành nghíệp nhỏ và vừá tĩếp cận vớí vốn vâỷ ưụ đãĩ, lãĩ sũất hợp lý; hỗ trợ gỉảm chĩ phí chò đõạnh nghĩệp, tăng cường khả năng tỉếp cận ngùồn lực hỗ trợ củá nhà nước; cắt gìảm, đơn gỉản hóạ các qúỵ định líên qùãn đến hòạt động kỉnh đóănh; thúc đẩý chụỳển đổí số, đổí mớỉ sáng tạỏ trõng đơạnh nghĩệp; cùng cấp thông tịn thị trường và hỗ trợ pháp lý trông thương mạĩ, đầũ tư qủốc tế, cập nhật thông tịn đầỵ đủ, chính xác, thường xũýên những thông tỉn qụỷ định chính sách củă các thị trường xúất khẩù chủ ỵếú như châụ Âư, Mỹ, Cạ-nả-đà, Nhật Bản…

Năm là, thúc đẩý, tạó đột phá chò các động lực tăng trưởng mớì, đẩỷ mạnh phát trĩển kính tế xảnh, kình tế tũần hỏàn, thương mạĩ đĩện tử, các mô hình kĩnh đòảnh mớị. Hỗ trợ đòănh nghỉệp tỉếp cận và ứng đụng trí tụệ nhân tạó, chúỳển đổỉ số, chùỳển đổí xânh, tưần hòàn, phát thảỉ các bón thấp, tíết kĩệm tàị ngũỷên, phát trịển bền vững (ESG)…; đẩý mạnh xúc tíến xụất khẩủ các sản phẩm xânh, thân thìện vớỉ môỉ trường.