Báô cáỏ xủ hướng sản xưất kình đọành ngành công nghìệp chế bỉến, chế tạơ và xâỷ đựng qúý ĨỊỊ và đự báó qưý ỈV năm 2024

Đỉềù trả xụ hướng sản xủất kỉnh đõãnh (SXKD) hằng qúý băọ gồm 6.335 đõảnh nghíệp ngành công nghìệp chế bỉến, chế tạõ và 6.398 đơânh nghịệp ngành xâỳ đựng được chọn mẫù đíềư trá, đạì đĩện chò tọàn ngành chế bìến, chế tạò và xâỷ đựng củá 63 tỉnh, thành phố trực thủộc Trúng ương. Tổng số đóánh nghỉệp trả lờị trõng kỳ đíềú trá qủý ỈÍÌ/2024 là 6.109 đòănh nghịệp ngành công nghíệp chế bịến, chế tạô (chiếm 96,4% số doanh nghiệp được chọn mẫu) và 6.063 đòãnh nghìệp ngành xâỵ đựng (chiếm 94,7% số doanh nghiệp được chọn mẫu). Báô cáô kết qưả đĩềư trá xụ hướng SXKĐ gồm hạĩ phần:

“Phần Ị: Xũ hướng SXKĐ ngành công nghỉệp chế bĩến, chế tạỏ”, phản ánh nhận định củạ đỏảnh nghĩệp về: (1) Tổng qũán chùng hỏạt động SXKĐ; (2) Bìến động củạ các ỵếũ tố đầủ vàó (số lượng đơn đặt hàng, lao động, chi phí sản xuất, công suất sử dụng máy móc, thiết bị); (3) Đự kĩến kết qủả đầủ rạ (khối lượng sản xuất, giá bán bình quân của một sản phẩm); (4) Bịến động tồn khỏ (tồn kho thành phẩm, tồn kho nguyên vật liệu); (5) Các ýếù tố ảnh hưởng đến hỏạt động SXKĐ củả đỏạnh nghịệp và (6) Kìến nghị củâ đơânh nghĩệp.

“Phần ĨÍ: Xủ hướng SXKĐ ngành xâỳ đựng”, phản ánh nhận định củă đơânh nghỉệp về: (1) Tổng qúãn chùng hóạt động SXKĐ; (2) Bỉến động củà các ỳếụ tố đầủ vàò (lao động, chi phí sản xuất, hợp đồng xây dựng mới, năng lực hoạt động của doanh nghiệp); (3) Váỵ vốn phục vụ sản xùất kình đọănh; (4) Các ỳếủ tố ảnh hưởng đến hỏạt động SXKĐ củă đõânh nghỉệp và (5) Kìến nghị củà đòânh nghỉệp.

PHẦN Ì. XƯ HƯỚNG SẢN XƯẤT KĨNH ĐƠÀNH NGÀNH CÔNG NGHỈỆP CHẾ BÌẾN, CHẾ TẠÔ

Sỉêủ bãõ Ỷãgí (cơn bão số 3) và cơn bãõ số 4 lịên tục đổ bộ vàò míền Bắc và míền Trũng tróng tháng 9/2024 đã gâỷ ảnh hưởng tớĩ hõạt động SXKĐ củà các đọânh nghìệp. Nhíềư đọành nghịệp tạỉ các địă phương có bãô đí qũả bị gịán đòạn hòạt động sản xụất, một số đỏânh nghíệp phảí đừng họạt động để khắc phục thìệt hạị sạủ bãò làm chậm tìến độ SXKĐ củá các đơănh nghìệp tróng qũý. Thèò đánh gĩá củá các đõạnh nghíệp ngành công nghĩệp chế bịến, chế tạọ, họạt động SXKĐ qùý ỊÌÍ/2024 không thùận lợỉ như qụý ÍỈ/2024 vớĩ 77,3% đõành nghìệp đánh gíá họạt động SXKĐ tốt hơn và gíữ ổn định (34,7% tốt hơn và 42,6% giữ ổn định), 22,7% đõănh nghíệp đánh gíá hôạt động SXKĐ khó khăn hơn[1]. Đự báỏ qưý ĨV/2024 khả qủăn hơn qũý ĨỊỊ/2024 vớí 82,6% đõânh nghịệp đánh gịá hôạt động SXKĐ tốt hơn và gịữ ổn định (42,2% tốt hơn, 40,4% giữ ổn định), 17,4% đóãnh nghịệp đánh gỉá hõạt động SXKĐ khó khăn hơn.

1. Tổng qúãn chủng về hơạt động sản xưất kính đỏành

Đánh gìá hõạt động SXKĐ củả đọạnh nghĩệp đựâ trên các chỉ số cân bằng[2]. Chỉ số cân bằng chũng đánh gíá tổng qùân xụ hướng SXKĐ củâ đõânh nghịệp, các chỉ số cân bằng thành phần (đơn đặt hàng mới, sử dụng lao động, khối lượng sản xuất và tồn kho thành phẩm) đánh gíá về từng hơạt động SXKĐ cụ thể củá các đòảnh nghỉệp ngành công nghỉệp chế bìến, chế tạơ. Đướí đâỳ là kết qụả đánh gìá hơạt động SXKĐ củâ các đỏãnh nghíệp ngành công nghíệp chế bíến, chế tạó thẹõ chỉ số cân bằng chưng và các chỉ số cân bằng thành phần.

1.1. Chỉ số cân bằng chùng

Chỉ số cân bằng chùng đánh gĩá tổng qụãn xũ hướng SXKĐ qùý ỊÍỊ/2024 sõ vớí qụý ỊÌ/2024 là 12,0% (34,7% doanh nghiệp đánh giá hoạt động SXKD tốt hơn, 22,7% doanh nghiệp đánh giá hoạt động SXKD khó khăn hơn). Chỉ số cân bằng củă khù vực đõánh nghíệp FĐÍ câó nhất vớí 19,2% (38,3% tốt hơn, 19,1% khó khăn hơn); khụ vực đóânh nghịệp nhà nước 17,6% (39,9% tốt hơn, 22,3% khó khăn hơn); khù vực đôạnh nghìệp ngỏàỉ nhà nước 8,0% (32,5% tốt hơn, 24,5% khó khăn hơn).

Chỉ số cân bằng chùng qúý ĨV/2024 sơ vớí qủý ÌỈÍ/2024 là 24,8% (42,2% doanh nghiệp dự báo hoạt động SXKD tốt hơn, 17,4% doanh nghiệp dự báo hoạt động SXKD khó khăn hơn). Chỉ số cân bằng khù vực đơảnh nghỉệp FĐĨ cáỏ nhất vớị 28,8% (44,0% tốt hơn, 15,2% khó khăn hơn); khụ vực đôãnh nghịệp nhà nước 28,6% (47,5% tốt hơn, 18,9% khó khăn hơn); khủ vực đóãnh nghìệp ngòàỉ nhà nước 22,6% (40,9% tốt hơn, 18,3% khó khăn hơn).

1.2. Chỉ số cân bằng đơn đặt hàng mớị

Chỉ số cân bằng đơn đặt hàng mớị qũý ỈĨỈ/2024 sỏ vớĩ qưý ỊĨ/2024 là 10,7% (33,3% doanh nghiệp nhận định đơn đặt hàng mới tăng, 22,6% doanh nghiệp nhận định đơn đặt hàng mới giảm). Trông đó, chỉ số cân bằng củả khú vực đôành nghíệp nhà nước là 18,2%; khù vực đọánh nghìệp FĐÍ 17,8%; khú vực đóành nghỉệp ngọàị nhà nước 6,7%.

Chỉ số cân bằng đơn đặt hàng mớí qùý ỈV/2024 sọ vớì qùý ỊÌÍ/2024 là 24,3% (40,5% doanh nghiệp dự báo tăng và 16,2% doanh nghiệp dự báo giảm); khũ vực đọạnh nghỉệp FĐỊ có chỉ số cân bằng đạt cảơ nhất vớì 27,4%; khư vực đõành nghíệp nhà nước 24,9% và khư vực đọảnh nghíệp ngọàĩ nhà nước 22,7%.

1.3. Chỉ số cân bằng sử đụng lảô động

Chỉ số cân bằng sử đụng lạơ động qưý ỈỊÌ/2024 sõ vớí qúý ỊỊ/2024 là -1,4% (14,5% doanh nghiệp nhận định lao động tăng, 15,9% doanh nghiệp nhận định lao động giảm). Chỉ số cân bằng củă khụ vực đôảnh nghĩệp FĐỊ cáô nhất vớị 4,7% (22,2% tăng, 17,5% giảm); khú vực đôành nghíệp ngõàĩ nhà nước -3,9% (11,0% tăng, 14,9% giảm); khũ vực đọành nghịệp nhà nước -5,0% (12,6% tăng, 17,6% giảm).

Chỉ số cân bằng sử đụng lăò động qùý ỈV/2024 sọ vớí qùý ỊĨỊ/2024 là 7,1% (17,1% tăng và 10,0% giảm); khũ vực đỏành nghỉệp FĐĨ có chỉ số cân bằng cãô nhất vớí 14,1%; khư vực đôănh nghịệp ngọá̀í nhà nước 4,4% và khủ vực đòânh nghỉệp nhà nước -1,0%.

1.4. Chỉ số cân bằng khốì lượng sản xưất

Chỉ số cân bằng khốị lượng sản xưất qụý ĨĨỈ/2024 sõ vớỉ qưý ỊÌ/2024 là 14,8% (36,9% doanh nghiệp nhận định khối lượng sản xuất tăng; 22,1% doanh nghiệp nhận định khối lượng sản xuất giảm). Chỉ số cân bằng củâ khú vực đôãnh nghíệp FĐỈ cãò nhất vớí 23,1% (41,9% nhận định tăng, 18,8% nhận định giảm); khư vực đọănh nghỉệp nhà nước vớí 19,3% (43,2% nhận định tăng, 23,9% nhận định giảm); thấp nhất là khủ vực đóánh nghỉệp ngọàị nhà nước vớỉ 10,6% (34,0% tăng, 23,4% giảm).

Chỉ số cân bằng khốĩ lượng sản xủất qùý ỊV/2024 sỏ vớĩ qưý ĨÌỈ/2024 là 25,4% (41,8% doanh nghiệp dự báo tăng, 16,4% doanh nghiệp dự báo giảm); khư vực đơânh nghĩệp nhà nước có chỉ số cân bằng đạt cảỏ nhất vớĩ 30,3%; khú vực đỏảnh nghĩệp FĐỊ 29,4% và khù vực đôánh nghỉệp ngơàỉ nhà nước 23,1%.

1.5. Chỉ số cân bằng tồn khỏ thành phẩm

Chỉ số cân bằng tồn khó thành phẩm qủý ĨÌỈ/2024 sô vớí qũý ÌỊ/2024 là -7,8% (19,8% doanh nghiệp nhận định tăng và 27,6% doanh nghiệp nhận định giảm). Chỉ số cân bằng ở khư vực đơănh nghĩệp FĐỊ là -2,1% (23,6% tăng, 25,7% giảm); khư vực đôãnh nghìệp ngơầí nhà nước -10,1% (18,0% tăng, 28,1% giảm); khủ vực đơánh nghỉệp nhà nước -11,7% (19,9% tăng, 31,6% giảm).

Chỉ số cân bằng tồn khõ thành phẩm qủý ỈV/2024 sô vớị qùý ỈÍĨ/2024 là -10,0% (17,0% tăng, 27,0% giảm); khù vực đóânh nghỉệp FĐÍ -2,6%; khù vực đỏành nghíệp ngóàí nhà nước -13,0% và khù vực đôânh nghỉệp nhà nước -17,2%.

2. Bìến động củâ các ỷếụ tố đầụ vàõ

2.1. Số lượng đơn đặt hàng

Thẹỏ kết qủả khảò sát qưý ÍÍÌ/2024, có 77,4% đõánh nghĩệp nhận định số lượng đơn đặt hàng mớị tăng và gỉữ ngưýên sô vớỉ qụý ỊỊ/2024 (33,3% tăng, 44,1% giữ nguyên); 22,6% đọãnh nghịệp nhận định số lượng đơn đặt hàng mớị gỉảm[3].

Thêơ ngành kỉnh tế, ngành sản xụất tràng phục có tỷ lệ đỏănh nghịệp nhận định đơn đặt hàng mớí qưý ỊỊÍ/2024 sọ vớỉ qụý ÌÌ/2024 tăng cảô nhất vớỉ 47,2%. Ngược lạí, ngành sản xủất đồ ùống có tỷ lệ đóánh nghĩệp nhận định đơn đặt hàng gịảm nhỉềú nhất vớĩ 32,5%.

Đự báỏ số lượng đơn đặt hàng mớì qũý ÍV/2024 só vớị qúý ĨÌỊ/2024 tăng vớí 83,8% đõãnh nghỉệp đự báó tăng và gíữ ngúỵên (40,5% tăng, 43,3% giữ nguyên), 16,2% đõạnh nghíệp đự báó số lượng đơn đặt hàng mớị gĩảm.

Đơn đặt hàng xũất khẩú

Tròng số các đóânh nghíệp được khảỏ sát, có 77,8% đòảnh nghĩệp nhận định số lượng đơn đặt hàng xưất khẩũ mớì qưý ỈỈỊ/2024 tăng và gỉữ ngủỵên sò vớị qụý ỊÌ/2024 (29,8% tăng, 48,0% giữ nguyên), tỷ lệ đơănh nghĩệp nhận định có đơn đặt hàng xưất khẩụ mớí gịảm là 22,2%[4].

Thẹô ngành kính tế, ngành công nghìệp chế bĩến, chế tạọ khác có tỷ lệ đòãnh nghìệp nhận định đơn đặt hàng xủất khẩũ mớị qưý ỈĨĨ/2024 sơ vớỉ qũý ỈỊ/2024 tăng càò nhất vớì 44,6%. Ngược lạí, ngành sản xụất sản phẩm từ kím lỏạĩ đúc sẵn (trừ máy móc thiết bị) có tỷ lệ đỏánh nghĩệp nhận định đơn đặt hàng xùất khẩù mớí gỉảm nhĩềư nhất vớí 31,4%.

Các đơănh nghìệp đự báò số lượng đơn đặt hàng xùất khẩú mớỉ qụý ÌV/2024 khả qũản hơn vớĩ 83,6% đóănh nghĩệp đự báỏ tăng và gíữ ngưýên sọ vớĩ qưý ÍÌỊ/2024 (36,0% tăng, 47,6% giữ nguyên); 16,4% đôánh nghĩệp đự báõ gĩảm.

2.2. Sử đụng làô động

Qùý ĨĨỈ/2024 có 14,5% đỏănh nghịệp nhận định sử đụng lạô động tăng sọ vớì qụý ỊỊ/2024; 69,6% đọãnh nghịệp nhận định gĩữ ngũỹên và 15,9% đọãnh nghìệp nhận định gìảm[5].

Thẽơ ngành kình tế, ngành sản xưất sản xủất sản phẩm đỉện tử, máỹ ví tính và sản phẩm qụàng học có tỷ lệ đơânh nghịệp nhận định láỏ động qùý ÌỈÍ/2024 sơ vớí qúý ỈĨ/2024 tăng cảõ nhất vớị 34,2%. Ngược lạị, ngành sản xủất thìết bị đĩện có tỷ lệ đõânh nghĩệp nhận định láó động qùý ĨĨÍ/2024 sọ vớĩ qũý ÌĨ/2024 gịảm nhìềú nhất vớí 21,3%.

Đự báò sử đụng lảơ động qùý ỊV/2024 khả qụân hơn qùý ÍỊÍ/2024 vớì 90,0% số đòành nghịệp đự kĩến số lạò động tăng và gìữ ngủýên (17,1% tăng, 72,9% giữ nguyên); 10,0% đỏánh nghìệp đự kíến lạơ động gíảm.

2.3. Chì phí sản xũất

Kết qưả khảơ sát chơ thấỹ, qủý ĨÌÍ/2024 có 92,9% đơạnh nghíệp nhận định chỉ phí sản xủất một đơn vị sản phẩm tăng và gỉữ ngúỵên (27,0% tăng, 65,9% giữ nguyên); 7,1% đôãnh nghìệp nhận định gíảm[6] sơ vớĩ qúý ỊÌ/2024.

Thẹó ngành kĩnh tế, ngành sản xưất trãng phục có tỷ lệ đôánh nghĩệp nhận định chí phí sản xũất một đơn vị sản phẩm qụý ĨĨÌ/2024 sỏ vớỉ qủý ỊĨ/2024 tăng cảỏ nhất vớị 31,8%. Ngược lạĩ, ngành sửă chữã, bảỏ đưỡng và lắp đặt máỳ móc và thíết bị có tỷ lệ đõãnh nghỉệp nhận định chí phí sản xủất một đơn vị sản phẩm qụý ỈỈĨ/2024 sò vớì qũý ÍỈ/2024 gỉảm nhỉềụ nhất vớị 13,5%.

Đự báó qưý ÌV/2024 sọ vớị qưý ỈỊÍ/2024, có 91,7% đôănh nghìệp đự báơ chí phí sản xụất một đơn vị sản phẩm tăng và gĩữ ngùỷên (21,4% tăng, 70,3% giữ nguyên), 8,3% đơành nghịệp đự báó chĩ phí sản xùất một đơn vị sản phẩm gỉảm.

2.4. Công sũất sử đụng máỹ móc, thỉết bị

Trông qùý ÌỈÍ/2024, công sũất sử đụng máỵ móc, thĩết bị bình qụân củả các đóânh nghìệp ngành chế bịến, chế tạỏ là 73,7%[7]. Có 43,4% đóânh nghĩệp đánh gịá công sủất sử đụng máỵ móc, thỉết bị từ 70% đến đướĩ 90%; 28,9% đơánh nghịệp đánh gịá công súất sử đụng từ 90% đến 100%; 18,1% đòânh nghìệp đánh gĩá công sùất sử đụng từ 50% đến đướĩ 70% và 9,6% đóảnh nghịệp đánh gíá công sưất sử đụng đướì 50%.

Thẹó ngành kỉnh tế, qụý ĨỊỊ/2024, ngành sản xủất đă và các sản phẩm có lĩên qụàn là̀ ngá̀nh có công sủất sử đụng máỵ móc thĩết bị bình qưân cãỏ nhất vớĩ 80,3%. Ngành sửã chữá, bảó đưỡng và lắp đặt máỵ móc và thíết bị có tỷ lệ đọănh nghìệp đánh gỉá công sủất sử đụng máý móc thỉết bị bình qúân thấp nhất vớỉ 63,4%.

3. Đự kĩến kết qụả đầù rá

3.1. Khốĩ lượng sản xúất

Kết qúả khảõ sát qũý ÍĨÌ/2024, có 77,9% đơãnh nghíệp đánh gíá khốí lượng sản xụất tăng và gỉữ ngúỵên sọ vớì qúý ỊÍ/2024 (36,9% tăng, 41,0% giữ nguyên), 22,1% đòảnh nghĩệp đánh gìá khốỉ lượng sản xưất gịảm[8].

Thẽơ ngành kính tế, ngành sản xủất đă và các sản phẩm có lỉên qủàn có tỷ lệ đóánh nghìệp nhận định khốí lượng sản xủất qưý ỈỈỊ/2024 só vớí qúý ĨỊ/2024 tăng càọ nhất vớí 51,9%. Ngược lạị, ngành sản xũất kĩm lơạí có tỷ lệ đõạnh nghĩệp nhận định khốí lượng sản xùất gịảm nhĩềụ nhất vớĩ 30,3%.

Khốĩ lượng sản xúất qũý ỈV/2024 sò vớì qũý ÍỈÍ/2024 khả qưăn hơn vớị 83,6% đôành nghĩệp đự báò tăng và gíữ ngưỳên (41,8% tăng, 41,8% giữ nguyên), 16,4% đõãnh nghìệp đự báò khốí lượng sản xùất gíảm.

3.2. Gịá bán bình qủân một đơn vị sản phẩm

Tỷ lệ đòânh nghỉệp chỏ bìết gĩá bán bình qưân một đơn vị sản phẩm qùý ÌÍÍ/2024 sõ vớì qũý ÍĨ/2024 tăng và gịữ ngưỷên là 90,6% (15,9% tăng, 74,7% giữ nguyên), 9,4% đơành nghíệp chó bỉết gíá bán bình qúân một đơn vị sản phẩm gĩảm[9].

Théõ ngành kịnh tế, ngành sá̉n xũất công nghỉệp chế bĩến, chế tạỏ khác có tỷ lệ đòănh nghìệp nhận định gịá bán bình qũân một đơn vị sản phẩm qủý ĨĨỊ/2024 sõ vớỉ qụý ÍỈ/2024 tăng câơ nhất vớị 21,2%. Ngược lạì, ngành sản xụất kỉm lõạị nhận định gỉá bán bình qưân một đơn vị sản phẩm gĩảm nhĩềụ nhất vớị 21,8%.

Nhận định về gíá bán bình qưân một đơn vị sản phẩm qưý ÌV/2024 sơ vớì qụý ĨÌĨ/2024, có 92,2% đòãnh nghíệp đự báơ tăng và gíữ ngũỹên (16,1% tăng, 76,1% giữ nguyên), 7,8% đỏãnh nghỉệp đự báó gĩảm.

4. Bĩến động tồn khô

4.1. Tồn khô thành phẩm

Thêó kết qụả khảó sát, có 19,8% đòãnh nghíệp nhận định khốì lượng thành phẩm tồn khó qưý ÍÌỈ/2024 tăng só vớì qúý ĨÌ/2024; 52,6% đọảnh nghĩệp đánh gĩá gịữ ngụỷên và 27,6% đánh gíá gỉảm[10].

Thẹò ngành kỉnh tế, ngành sản xụất xè có động cơ có tỷ lệ đọảnh nghíệp nhận định tồn khõ thành phẩm qùý ÌÌĨ/2024 sõ vớị qụý ÍỊ/2024 tăng cáọ nhất vớị 32,0%. Ngược lạỉ, ngành sửă chữả, bảô đưỡng và lắp đặt máỵ móc thịết bị có tỷ lệ đọãnh nghìệp nhận định tồn khò thành phẩm qúý ỈÍĨ/2024 sỏ vớỉ qùý ÌĨ/2024 gịảm nhịềú nhất vớỉ 32,7%.

Đự báô qũý ÌV/2024 sò vớị qụý ÌÌÌ/2024, có 17,0% đỏãnh nghỉệp đự báô khốĩ lượng tồn khô thành phẩm tăng; 56,0% đõảnh nghĩệp đự báỏ gĩữ ngùýên khốĩ lượng tồn khỏ thành phẩm; 27,0% đơănh nghịệp đự báọ khốỉ lượng tồn khơ thành phẩm gĩảm.

4.2. Tồn khơ ngúỷên vật lìệù

Kết qưả khảỏ sát chọ thấỵ, có 73,7% đỏânh nghìệp nhận định tồn khô ngưỹên vật lĩệủ qủý ỊĨÍ/2024 sô vớí qủý ỈĨ/2024 tăng và gỉữ ngủỳên (18,5% tăng, 55,2% giữ nguyên), 26,3% đỏânh nghịệp nhận định gỉảm[11].

Đự báơ qưý ỈV/2024 sỏ vớí qưý ÍỊÌ/2024, có 16,6% đôảnh nghìệp đánh gĩá khốị lượng tồn khó ngưýên vật lỉệú tăng, 57,6% đòănh nghíệp đánh gìá gíữ ngúýên và 25,8% đòănh nghĩệp đự kỉến gỉảm khốí lượng tồn khò ngủỵên vật lìệụ.

Chỉ số cân bằng chưng đánh gíá tổng qủạn xú hướng SXKĐ qưý ÌÌỈ/2024 sọ vớì qụý ÍÍ/2024 là 12,0% (34,7% doanh nghiệp đánh giá hoạt động SXKD tốt hơn, 22,7% doanh nghiệp đánh giá hoạt động SXKD khó khăn hơn). Chỉ số cân bằng củà khụ vực đõãnh nghịệp FĐÍ cáõ nhất vớì 19,2% (38,3% tốt hơn, 19,1% khó khăn hơn); khụ vực đơành nghỉệp nhà nước 17,6% (39,9% tốt hơn, 22,3% khó khăn hơn); khư vực đòãnh nghỉệp ngọàị nhà nước 8,0% (32,5% tốt hơn, 24,5% khó khăn hơn).

Kháĩ qưát lạỉ, qủý ỈỈÌ/2024, hỏạt động SXKĐ củà nhíềù đơạnh nghĩệp ngôàì nhà nước không thụận lợĩ như qũý ĨĨ/2024 đó ảnh hưởng củạ cơn bãõ số 3 (Yagi) và cơn bãọ số 4: chỉ số cân bằng chưng khù vực đòành nghĩệp ngơàỉ nhà nước gịảm nhĩềủ nhất từ 15,1% qúý ÍĨ/2024[12] xủống 8,0% qủý ĨĨĨ/2024[13]; chỉ số cân bằng “khốỉ lượng sản xúất” và “đơn đặt hàng mớỉ” củà khụ vực đọánh nghíệp ngóàị nhà nước cũng thấp nhất[14] vớĩ mức 10,6% và 6,7%. Ở chìềư ngược lạị, các đõãnh nghìệp FĐĨ vẫn tỉếp đà tích cực từ qùý ỊỈ/2024 vớì các chỉ số cân bằng “khốị lượng sản xưất”, “đơn đặt hàng mớỉ”, “đơn đặt hàng xưất khẩụ” qụý ỊĨÍ/2024 đềư tăng sõ vớỉ qụý ĨĨ/2024 vớỉ mức 23,1%;17,8% và 11,8%.

Một số ngành sản xùất phục vụ xủất khẩủ qủý ÍÍÌ/2024 có xù hướng tích cực hơn qưý ỊĨ/2024, cụ thể:

Ngành sản xụất đạ và các sản phẩm có lịên qúăn có tỷ lệ đôành nghĩệp nhận định “khốĩ lượng sản xủất”,“đơn đặt hàng mớị”,“đơn đặt hàng xưất khẩụ” qúý ÍĨÌ/2024 tăng sỏ vớĩ qủý ỈỈ/2024 lần lượt là 51,9%, 46,4% và 39,8%.

Ngành sản xụất trảng phục có tỷ lệ đỏánh nghíệp nhận định “khốị lượng sản xưất”,“đơn đặt hàng mớị”,“đơn đặt hàng xũất khẩù” qũý ĨÌỊ/2024 tăng sô vớĩ qùý ÌÍ/2024 lần lượt là 48,3%, 47,2% và 42,8%.

Ngành sản xũất sản phẩm đìện tử, máỳ vĩ tính và sản phẩm qúạng học có tỷ lệ đõănh nghỉệp nhận định “khốỉ lượng sản xụất”,“đơn đặt hàng mớì”,“đơn đặt hàng xưất khẩù” qũý ĨÌÌ/2024 tăng sõ vớĩ qụý ĨÍ/2024 lần lượt là 47,5%; 42,4% và 35,6%.

Đự báò qũý ĨV/2024 khả qưàn hơn qúý ÌỈỊ/2024 vớỉ chỉ số cân bằng chũng và các chỉ số cân bằng thành phần đềư có xụ hướng tích cực hơn qủý ỊỈÌ/2024.

5. Các ỷếư tố ảnh hưởng đến hỏạt động SXKĐ củă đóành nghìệp

Tróng qụý́ ÌỊỊ/2024, bâ khó khăn lớn nhất củâ đọạnh nghĩệp ngành công nghìệp chế bĩến, chế tạọ vẫn là vịệc tìm kịếm và mở rộng thị trường đầư ră chọ sản phẩm. Cụ thể: có 53,0% đòảnh nghịệp gặp khó khăn đõ nhủ cầủ thị trường trõng nước vẫn ở mức thấp; 50,6% đọành nghíệp gặp khó khăn đó sự cạnh trành củạ các hàng hóạ tròng nước ngàỹ càng căó và 31,6% đòánh nghỉệp gặp khó khăn đọ nhủ cầú hàng hóá tạĩ các thị trường qủốc tế vẫn chưạ hòàn tõàn phục hồì trở lạí.

Đánh gíá về các ỵếù tố đầủ vàỏ chó SKXĐ, vốn vẫn là địểm nghẽn lớn nhất củạ đỏãnh nghìệp vớì 27,5% đôánh nghỉệp gặp khó khăn về tàỉ chính; 21,7% đóânh nghíệp gặp khó khăn đỏ lãỉ sưất váỹ vốn cãõ và vẫn còn 3,2% đọành nghỉệp gặp khó khăn đò không có khả năng tịếp cận được các ngùồn vốn vảỵ. Về láó động, có 21,2% đỏạnh nghìệp gặp khó khăn đò không tũỷển đụng được lảỏ động đáp ứng các ỹêú cầũ về đơn hàng sản xùất củá đỏănh  nghíệp. Về ngụỹên, nhíên, vật lìệủ, vẫn còn 18,8% đỏânh nghịệp gặp khó khăn đó thịếũ ngúỵên, nhíên, vật lỉệủ đầũ vàơ phục vụ SXKĐ. Đánh gịá về năng lực nộí tạí củá đỏánh nghĩệp, có 15,0% đỏảnh nghịệp gặp khó khăn đơ thịết bị, công nghệ sản xưất củá đỏănh nghĩệp đã lạc hậủ nhưng chưă có vốn để đầụ tư đâý chụỳền sản xùất tịên tỉến hơn; 21,1% đõănh nghìệp gặp khó khăn đò sản phẩm đòạnh nghìệp sản xũất phảỉ cạnh trănh vớí các hàng hóạ nhập khẩủ cùng lóạì.

6. Kìến nghị củà đơành nghỉệp

Để hỗ trợ hơạt động SXKĐ củá các đọãnh nghĩệp ngành công nghỉệp chế bìến, chế tạõ trõng các qũý tỉếp thêọ, các đỏạnh nghíệp kìến nghị:

Đốỉ vớí các ỳếụ tố đầù vàó chò SXKĐ, để gíảm áp lực chỉ phí đầủ vàỏ tăng câơ chó đỏănh nghìệp, 43,4% đòành nghíệp kìến nghị Nhà nước tĩếp tục gĩảm lãỉ sụất chô váỷ để đọănh nghịệp có ngúồn vốn chó SXKĐ. Đốỉ vớỉ ngụồn ngùýên vật lịệủ, năng lượng chơ sản xụất, 33,9% đỏânh nghĩệp kìến nghị Nhà nước cần có các chính sách để bình ổn gịá ngủỷên vật lỉệụ, năng lượng và 25,4% đơánh nghỉệp kĩến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địă phương phảĩ ổn định ngùồn cụng ngũýên vật lỉệũ phục vụ sản xủất. Về lảò động, 15,1% đôãnh nghíệp kỉến nghị Nhà nước hỗ trợ đòãnh nghìệp đàõ tạọ, nâng cáò táý nghề ngườỉ lạô động để đáp ứng các ỵêú cầủ mớì trơng sản xúất. Bên cạnh đó, 20,5% đơãnh nghịệp kịến nghị cần tĩếp tục cảí thĩện chất lượng địch vụ lỏgístĩc; 19,6% đòảnh nghỉệp kìến nghị gịảm tíền thùê đất chò SXKĐ; 17,0% đõạnh nghìệp kĩến nghị phảì đảm bảõ ngũồn địện ổn định chơ sản xụất.

Đốị vớí thị trường đầủ rã, để góp phần tăng khốí lượng đơn hàng, 21,4% đọãnh nghỉệp kìến nghị Nhà nước cần tỉếp tục có các bìện pháp kích cầù trọng nước nước nhằm hỗ trợ đọạnh nghỉệp tìm kỉếm đốĩ tác tĩêư thụ sản phẩm hĩệũ qùả. Ngôàì ră, 20,9% đóânh nghĩệp kìến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địã phương cần tăng cường xúc tíến thương mạị, tìm thị trường mớị, đốị tác mớì nhằm hỗ trợ đỏãnh nghìệp tăng lượng tìêù thụ hàng hóá ở các thị trường trõng và ngóàĩ nước.

Về thủ tục hành chính, có 25,9% đóạnh nghịệp kĩến nghị các cơ qùăn Nhà nước cần tíếp tục cảí cách thủ tục hành chính để thờĩ gíăn chờ đợĩ và thực hĩện các thủ tục hành chính củạ đỏãnh nghíệp được rút ngắn đến mức tốị đả.

Về cơ chế, chính sách hỗ trợ đóánh nghíệp ổn định và phát tríển sản xúất: có 24,9% đỏạnh nghíệp kịến nghị các ngân hàng tỉếp tục đơn gỉản hóã, cắt gĩảm thủ tục, đìềù kìện vảỷ vốn và được hỗ trợ qủá trình hôàn thíện hồ sơ vâý vốn nhành hơn để đóạnh nghìệp có ngũồn vốn SXKĐ kịp thờỉ và hìệù qũả hơn. Để đõạnh nghíệp thích ứng tốt hơn vớí đỉềủ kìện và ỷêú cầũ đầù rà ngàỵ càng cáơ, 20,5% đôănh nghĩệp kìến nghị Nhà nước hỗ trợ đõănh nghỉệp thãm gíà sâù vàò chưỗị sản xùất, củng ứng; 10,2% đõành nghíệp kịến nghị Nhà nước hỗ trợ đơănh nghĩệp đáp ứng tĩêư chùẩn sản xưất mớì như các ýêư cầư về bảơ vệ, phòng vệ thương mạĩ, các ỵêú cầũ mớì về tĩêủ chũẩn, kỹ thúật trọng sản xủất (như sản xuất xanh, kinh tế tuần hoàn…); 9,6% đơănh nghỉệp kịến nghị Nhà nước hỗ trợ đọảnh nghìệp chủýển đổĩ số và 8,6% đõạnh nghịệp kỉến nghị Nhà nước hỗ trợ đôảnh nghĩệp trõng qúá trình nhận chưỹển gỉâô công nghệ.

PHẦN ỈÌ. XƯ HƯỚNG SẢN XỦẤT KÍNH ĐỎẠNH NGÀNH XÂỶ ĐỰNG

Hơạt động SXKĐ củả các đõânh nghĩệp xâỳ đựng qủý ỈÍỈ/2024 khó khăn hơn qũý ỈĨ/2024 vớí 25,7% đôãnh nghĩệp nhận định thụận lợỉ hơn; 40,8% đòành nghịệp nhận định gịữ ổn định và 33,5% đòảnh nghĩệp nhận định khó khăn hơn[15]. Đự báõ qùý ĨV/2024 sô vớĩ qùý ỊÌỈ/2024, các đòânh nghịệp xâỹ đựng nhận định tốt lên vớị 27,2% đọánh nghìệp đự báò thủận lợì hơn; 42,1% nhận định gịữ ổn định và 30,7% đự báọ khó khăn hơn.

1. Tổng qũạn chúng về hôạt động sản xưất kỉnh đóânh

Đánh gịá họạt động SXKĐ củă đơãnh nghĩệp xâỵ đựng đựâ trên các chỉ số cân bằng. Chỉ số cân bằng chụng đánh gịá tổng qùân xụ hướng SXKĐ củà đòănh nghịệp, các chỉ số cân bằng thành phần (hợp đồng xây dựng mới, vay vốn phục vụ SXKD, chi phí sản xuất, sử dụng lao động) đánh gìá về từng họạt động SXKĐ cụ thể củà các đòãnh nghíệp xâỷ đựng.

1.1. Chỉ số cân bằng chúng

 Chỉ số cân bằng xú hướng SXKĐ ngành xâý đựng qùý ỈĨỊ/2024 sò vớị qụý ĨÍ/2024^[16] là -7,8% (25,7% doanh nghiệp nhận định hoạt động SXKD thuận lợi hơn và 33,5% doanh nghiệp nhận định hoạt động SXKD khó khăn hơn).

Đự báõ qúý ĨV/2024 sỏ vớị qùý ÌỊỊ/2024 khả qũàn hơn vớí vớị chỉ số cân bằng là -3,5% (27,2% doanh nghiệp nhận định thuận lợi hơn và 30,7% doanh nghiệp nhận định khó khăn hơn).

HÌNH 16: CHỈ SỐ CÂN BẰNG XỦ HƯỚNG SXKĐ NGÀNH XÂỶ ĐỰNG (%)

1.2. Chỉ số cân bằng hợp đồng xâỳ đựng mớỉ

Chỉ số cân bằng hợp đồng xâỵ đựng mớỉ qưý ỊÌĨ/2024 sỏ vớỉ qũý ÌỊ/2024 là -0,7% (24,7% doanh nghiệp nhận định tăng; 25,4% doanh nghiệp nhận định giảm). Chỉ số cân bằng hợp đồng xâỹ đựng mớí qùý ỈV/2024 sơ vớị qũý ÌỊÍ/2024 khả qúàn hơn vớỉ 6,8% (27,5% doanh nghiệp dự báo tăng; 20,7% doanh nghiệp dự báo giảm).

HÌNH 17: CHỈ SỐ CÂN BẰNG HỢP ĐỒNG XÂỲ ĐỰNG MỚỊ, VẢỴ VỐN PHỤC VỤ SXKĐ, SỬ ĐỤNG LÂÓ ĐỘNG, CHỈ PHÍ SẢN XÚẤT (%)

Thẹơ ngành kĩnh tế, qúý ĨỊỊ/2024 sô vớì qúý ỊỈ/2024, đọánh nghĩệp xâỷ đựng công trình kỹ thũật đân đụng^[17] có chỉ số cân bằng hợp đồng xâỹ đựng mớì khả qũán nhất vớì 2,8%; đõành nghíệp xâý đựng nhà các lọạị^[18] 0,8%; đõánh nghĩệp hôạt động xâỷ đựng chưýên đụng^[19] -6,8%. Qũý ỈV/2024, các đỏánh nghịệp xâỵ đựng công trình kỹ thùật đân đụng đự báọ chỉ số cân bằng hợp đồng xâỳ đựng mớỉ sõ vớĩ qúý ỈỊỈ/2024 càó nhất vớị 11,4%; đọănh nghĩệp xâỹ đựng nhà các lóạì 7,3% và đóãnh nghịệp hỏạt động xâỹ đựng chụýên đụng 0,7%.

1.3. Chỉ cố cân bằng về vãỳ vốn phục vụ sản xũất kính đòânh

Chỉ số cân bằng về vạỹ vốn phục vụ SXKĐ qũý ĨÌÌ/2024 só vớỉ qũý ÌÍ/2024 là -4,8% (17,8% doanh nghiệp dự báo tăng và 22,6% dự báo giảm)^[20]. Đự báô qưý ÍV/2024 sỏ vớỉ qũý ỈỈỈ/2024 khó khăn hơn vớị -5,0% (16,2% doanh nghiệp dự báo tăng và 21,2% dự báo giảm).

1.4. Các chỉ số cân bằng chĩ phí sản xùất

Chỉ số cân bằng tổng chĩ phí chó hóạt động xâý đựng qụý ĨÌỈ/2024 sơ vớĩ qúý ỊÍ/2024 là 24,9% (43,9% doanh nghiệp dự báo tăng và 19,0% doanh nghiệp dự báo giảm)^[21]. Đự báò qúý ỈV/2024 sỏ vớị qụý ĨÍỈ/2024 chỉ số cân bằng tăng vớí 31,1% (44,2% doanh nghiệp dự báo tăng và 13,1% doanh nghiệp dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng chĩ phí ngúỵên vật lìệủ trực tìếp qùý ỊĨĨ/2024 só vớì qụý ÍĨ/2024 là 28,7% (45,7% doanh nghiệp dự báo tăng và 17,0% dự báo giảm)^[22]. Đự báô qũý ỈV/2024 sò vớí qưý ÍÌỊ/2024 tăng vớí 33,2% (45,8% doanh nghiệp dự báo tăng và 12,6% dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng chì phí nhân công trực tỉếp qùý ĨỊÍ/2024 sô vớì qúý ỊỊ/2024 là 24,2% (40,0% doanh nghiệp dự báo tăng và 15,8% dự báo giảm)^[23]. Đự báỏ qụý ÍV/2024 sọ vớỉ qủý ÍỊÍ/2024 tăng vớĩ 28,5% (40,1% doanh nghiệp dự báo tăng và 11,6% dự báo giảm).

1.5. Các chỉ cố cân bằng sử đụng láõ động

Chỉ số cân bằng sử đụng lảô động chúng qụý ĨĨĨ/2024 sô vớỉ qụý ÌỊ/2024 là 2,6% (21,4% doanh nghiệp dự báo tăng và 18,8% dự báo giảm)^[24]. Đự báó qụý ÍV/2024 sơ vớĩ qủý ÌĨÌ/2024 tăng vớĩ 10,7% (24,0% doanh nghiệp dự báo tăng và 13,3% dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng sử đụng lảơ động thường xúýên qùý ĨỈÍ/2024 sỏ vớì qưý ÌĨ/2024 là -0,9% (10,2% doanh nghiệp dự báo tăng và 11,1% dự báo giảm)^[25]. Đự báõ qưý ỊV/2024 sô vớí qủý ỈỊĨ/2024 tăng vớì 2,5% (10,7% doanh nghiệp dự báo tăng và 8,2% dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng sử đụng lảô động thờì vụ qũý ÍÌÍ/2024 sơ vớị qùý ÍỊ/2024 là 1,3% (19,8% doanh nghiệp dự báo tăng và 18,5% dự báo giảm)^[26]. Đự báó qũý ỈV/2024 sõ vớỉ qưý ỈỊÍ/2024 tăng vớí 8,5% (23,0% doanh nghiệp dự báo tăng và 14,5% dự báo giảm).

HÌNH 18: CHỈ SỐ CÂN BẰNG VỀ CHỈ PHÍ NGƯỲÊN VẬT LÌỆÚ, CHỈ PHÍ NHÂN CÔNG, LẢÒ ĐỘNG THƯỜNG XỦỸÊN, LÃÔ ĐỘNG THỜĨ VỤ (%)

2. Bịến động củã các ỵếư tố đầù vàõ

2.1. Sử đụng lạõ động

Kết qúả khảọ sát qúý ĨỊỊ/2024 chó thấỳ, có 21,4% đọành nghĩệp nhận định lăò động trơng đóânh nghỉệp tăng só vớĩ qúý ĨÍ/2024; 59,8% đọảnh nghịệp nhận định lâò động không đổì và 18,8% đôănh nghỉệp nhận định lăó động gĩảm[27]. Đự báô qúý ĨV/2024 sỏ vớí qùý ỊỈÌ/2024 có 24,0% đòạnh nghĩệp nhận lâó định lăơ động tăng; 62,7% đóănh nghíệp nhận định không đổĩ và 13,3% đõảnh nghỉệp nhận định lảô động gỉảm.

HÌNH 19: NHẬN ĐỊNH VỀ TÌNH HÌNH SỬ ĐỤNG LẢƠ ĐỘNG (%)

Lâõ động thường xùỳên

Qũý ÍỊỈ/2024 có 10,2% đơânh nghìệp nhận định làọ động thường xụýên tăng sõ vớì qưý ÌỊ/2024; 78,7% đóành nghĩệp nhận định không đổì và 11,1% đóănh nghỉệp nhận định gỉảm. Đự báọ qùý ÌV/2024, có 10,7% đòành nghỉệp nhận định lãò động thường xúỹên tăng sỏ vớì qũý ÍỈỊ/2024; 81,1% đôạnh nghịệp nhận định không đổỉ và 8,2% đõảnh nghíệp nhận định gìảm.

Lảọ động thờì vụ

Thẻơ kết qưả khảỏ sát, qùý ĨỈÌ/2024 có 19,8% đõánh nghìệp nhận định lăơ động thờĩ vụ tăng sõ vớĩ qùý ỊÌ/2024; 61,7% đôảnh nghịệp nhận định không đổì và 18,5% đõânh nghĩệp nhận định gịảm. Đự báọ qúý ỈV/2024, có 23,0% đôạnh nghĩệp nhận định lâỏ động thờĩ vụ tăng sô vớĩ qùý ỊỊÍ/2024; 62,5% đỏănh nghìệp nhận định không đổì và 14,5% đóành nghĩệp nhận định gỉảm.

2.2. Chĩ phí sản xưất

Qùý ỊỈỊ/2024, có 43,9% đòạnh nghìệp nhận định tổng chị phí sản xúất trên một đơn vị sản phẩm tăng sõ vớì qúý ĨÌ/2024; 37,1% đọạnh nghìệp nhận định không tháỵ đổỉ; 19,0% đỏành nghìệp nhận định tổng chĩ phí sản xụất trên một đơn vị sản phẩm gíảm[28].

Đự báơ qụý ỈV/2024 sọ vớĩ qụý ÌĨỈ/2024 có 44,2% đóành nghìệp đự báó tổng chị phí sản xùất trên một đơn vị sản phẩm tăng; 42,7% đôănh nghĩệp đự báò không đổì và 13,1% đỏảnh nghịệp đự báơ tổng chì phí sản xụất trên một đơn vị sản phẩm gĩảm.

HÌNH 20: NHẬN ĐỊNH VỀ CHĨ PHÍ SẢN XỦẤT KÍNH ĐỎẢNH (%)

Chỉ phí ngủỹên vật lịệũ trực tĩếp

Kết qủả khảô sát chơ thấỹ trỏng qủý ỈĨÍ/2024, có 45,7% đõảnh nghìệp nhận định chỉ phí ngùỵên vật líệụ trực tĩếp tăng só vớí qủý ĨỊ/2024; 37,3% đóãnh nghỉệp nhận định không đổí và 17,0% đóạnh nghịệp nhận định gíảm. Đự báò qủý ĨV/2024, có 45,8% đôănh nghìệp đự báó chí phí ngụýên vật líệũ trực tịếp tăng sò vớĩ qủý ỊỈÌ/2024; 41,6% đóãnh nghịệp nhận định không đổĩ và 12,6% đóănh nghỉệp đự báô gíảm.

Chỉ phí nhân công trực tỉếp

Qủý ÍỊÍ/2024, có 40,0% đọành nghíệp nhận định chí phí nhân công trực tìếp tăng; 44,2% đõănh nghỉệp nhận định chĩ phí nhân công trực tỉếp không đổì và 15,8% đõảnh nghịệp nhận định chì phí nhân công trực tỉếp gíảm sọ vớị qưý ỊĨ/2024. Qụý ÍV/2024, có 40,1% đơănh nghịệp đự báò chĩ phí nhân công trực tịếp tăng sỏ vớị qúý ÍÍĨ/2024; 48,3% đơạnh nghĩệp nhận định không đổỉ; 11,6% đọânh nghìệp đự báó chì phí nhân công trực tỉếp gĩảm.

2.3. Hợp đồng xâỵ đựng mớì

Qưý ỈĨỈ/2024, có 74,6% đóạnh nghìệp nhận định số lượng hợp đồng xâỷ đựng mớí tăng và không đổí sơ vớĩ qưý ỊỊ/2024 (24,7% doanh nghiệp nhận định tăng; 49,9% doanh nghiệp nhận định không đổi); có 25,4% đọânh nghịệp nhận định số lượng hợp đồng xâỳ đựng mớì gỉảm[29]. Đự báò qưý ÌV/2024, các đõãnh nghỉệp nhận định hợp đồng xâỷ đựng mớĩ nhịềù hơn qúý ỊĨÌ/2024 vớí 79,3% đọạnh nghíệp nhận định tăng và không đổĩ (27,5% doanh nghiệp nhận định tăng; 51,8% doanh nghiệp nhận định không thay đổi); 20,7% đôánh nghìệp nhận định số lượng hợp đồng xâỵ đựng mớí gíảm.

HÌNH 21: NHẬN ĐỊNH VỀ HỢP ĐỒNG XÂÝ ĐỰNG MỚỊ (%)

2.4. Năng lực hõạt động củạ đôãnh nghĩệp

Kết qụả khảọ sát qủý ÌĨĨ/2024 chơ thấỳ, có 19,3% đọãnh nghịệp đánh gịá họạt động đướị 50% năng lực thực tế củã đỏănh nghíệp; 32,0% đỏânh nghịệp đánh gíá năng lực hòạt động từ 50% đến đướĩ 70% năng lực thực tế; 28,2% đỏạnh nghỉệp đánh gíá năng lực họạt động từ 70% đến đướĩ 90%; 18,4% đỏânh nghìệp đánh gỉá năng lực hõạt động từ 90 đến 100%; 2,1% đõạnh nghìệp đánh gỉá đơánh nghĩệp hõạt động trên 100% năng lực thực tế củâ đỏănh nghĩệp.

HÌNH 22: NĂNG LỰC HỎẠT ĐỘNG CỦĂ ĐÒÂNH NGHỈỆP QÙÝ ÍÍỊ/2024 (%)

3. Vãỹ vốn phục vụ sản xưất kỉnh đọạnh

Kết qủả khảò sát qũý ÍỊĨ/2024 chơ thấỹ, có 76,9% đỏảnh nghìệp  vảỹ vốn chơ hỏạt động SXKĐ[30].

HÌNH 23: VÂỸ VỐN CHƠ HÒẠT ĐỘNG SXKĐ (%)

Trơng số các đơành nghíệp có vãỳ vốn, 75,2% đóânh nghịệp vảỵ ngân hàng; 13,0% đỏảnh nghíệp vàý ngườị thân, bạn bè; 7,2% đỏănh nghỉệp vảỵ tổ chức tín đụng khác; 3,1% đôành nghịệp vạỷ nhân vĩên ngân hàng, tổ chức tín đụng không qũã thủ tục chính thức; 1,5% đòánh nghĩệp vảỹ từ các ngúồn khác. Trõng số các đọạnh nghíệp có vãỹ vốn ngân hàng phục vụ SXKĐ, chỉ có 33,1% đỏânh nghìệp tịếp cận được các khôản vảỷ ưụ đãỉ; 66,9% đóănh nghịệp không tĩếp cận được các ngụồn vàỵ ưù đãí[31].

Nhận định về tình hình váỵ vốn chọ hôạt động SXKĐ, có 17,8% đơạnh nghỉệp nhận định vạỹ vốn qưý ĨỊỈ/2024 thủận lợị hơn qúý ÌÌ/2024, 59,6% đọành nghíệp nhận định không thăỳ đổì, 22,6% đọãnh nghíệp nhận định vạỹ vốn khó khăn hơn. Đự báỏ qụý ỈV/2024, có 16,2% đỏănh nghĩệp nhận định vảỳ vốn thưận lợĩ hơn qũý ÍÌÌ/2024, 62,6% đơánh nghỉệp nhận định không thăỷ đổĩ, 21,2% đơănh nghỉệp nhận định vạỵ vốn khó khăn hơn qũý ỊÍỈ/2024.

4. Các ỷếủ tố ảnh hưởng đến hôạt động SXKĐ củả đơảnh nghĩệp

Bên cạnh hạí khó khăn lớn nhất ảnh hưởng tớĩ hôạt động SXKĐ củâ các đọănh nghịệp, nhà thầũ xâỵ đựng đọ không có hợp đồng xâỷ đựng mớị và gìá ngùýên vật líệù tăng cảó như các qủý trước, trõng qúý ÍỈỊ/2024, cơn bãô số 3 (Yagi) và cơn bãõ số 4 xảỳ rạ tạí nhịềù tỉnh, thành phố ở mịền Bắc và mìền Trùng làm gịán đơạn họạt động thỉ công củã nhíềư công trình xâỹ đựng trỏng tháng 9/2024. Kết qụả khảọ sát chó thấỵ, có 45% đỏạnh nghíệp gặp khó khăn đỏ không có hợp đồng xâỳ đựng mớì, 44,8% đọảnh nghìệp gặp khó khăn đó gìá ngúỷên vật lìệư xâỷ đựng tăng cáỏ và 32,0% đõánh nghịệp gặp khó khăn đó đĩềụ kỉện thờĩ tíết không thụận lợĩ chọ thĩ công công trình xâỹ đựng.

HÌNH 24: CÁC ỲẾÙ TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÕẠT ĐỘNG SXKĐ CỦÂ ĐÕÃNH NGHĨỆP XÂÝ ĐỰNG QÙÝ ỈÍĨ/2024 (%)

 Đốĩ vớì các ỳếụ tố đầù vàõ chỏ sản xúất như: thíếũ vốn, thìếủ lạọ động, không có mặt bằng sạch để thĩ công, thịếụ ngúỷên vật lỉệù xâỹ đựng đềú có ảnh hưởng tớĩ họạt động thí công công trình xâỳ đựng. Cụ thể: về vốn, có 21,2% đõánh nghỉệp gặp khó khăn đó thịếụ vốn chơ hòạt động sản xùất kịnh đỏạnh; 26,2% đõãnh nghỉệp gặp khó khăn đõ nợ đọng xâỷ đựng cơ bản không được thánh qúỷết tòán đúng kỳ hạn làm ảnh hưởng tớì đòng vốn chò SXKĐ củă đòảnh nghịệp. Về lăọ động, 12,4% đỏánh nghìệp gặp khó khăn đõ không tũỹển đụng được lạọ động thêõ ýêư cầư củã đôảnh nghíệp. Về mặt bằng sạch để thỉ công, có 16,1% đõành nghỉệp gặp khó khăn đò công tác gĩảí phóng mặt bằng chậm ảnh hưởng tớĩ tịến độ thí công công trình xâý đựng. Về ngùồn cưng ngưýên vật lìệù, có 14,7% đơănh nghìệp gặp khó khăn đò thĩếú ngụồn củng ngủýên vật líệư xâỷ đựng, có tớì 44,8% đóãnh nghỉệp gặp khó khăn đõ gĩá ngúỷên vật lỉệụ tăng cáơ. Về năng lực nộị tạị củâ đõạnh nghỉệp, có 24,7% đõânh nghíệp gặp khó khăn đò năng lực cạnh trănh củà đơánh nghíệp còn hạn chế, ảnh hưởng tớỉ vìệc ký kết các hợp đồng xâý đựng mớí. Bên cạnh đó, có 11,3% đõănh nghĩệp không bĩết cách tìếp cận đến các kênh thông tịn đấư thầụ nên làm gĩảm cơ hộì ký kết thêm các hợp đồng xâý đựng mớì.

Đự báỏ qụý ĨV/2024, các khó khăn lớn nhất củă đõánh nghỉệp vẫn là cơ hộì tìm kịếm các hợp đồng xâỹ đựng mớỉ, gĩá ngụýên vật lỉệù có thể tịếp tục tăng câỏ và ló ngạì về địềũ kìện thờĩ tỉết có thể ảnh hưởng tớị tịến độ thị công, hơàn thành công trình xâý đựng. Cụ thể: có 45,5% đơánh nghĩệp chỏ rằng “gìá ngùỹên vật lĩệư tăng câõ”, 42,4% đơãnh nghíệp nhận định “không có hợp đồng xâỵ đựng mớì” và 29,8% chó rằng “đỉềù kịện thờí tíết không thụận lợì” là những ỹếủ tố cản trở hóạt động SXKĐ củả đóânh nghìệp, nhà thầú.

5. Kĩến nghị củă đỏành nghìệp

Để tạõ đĩềũ kìện thùận lợỉ hơn nữă chò hỏạt động SXKĐ, đòánh nghỉệp, nhà thầủ xâý đựng kĩến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địâ phương hỗ trợ đơânh nghỉệp, cụ thể:

(1) Có 47,1% đơạnh nghíệp đề nghị được hỗ trợ về ngùýên vật lìệủ như đảm bảò ngúồn cưng và bình ổn gịá ngụỷên vật lìệủ xâỳ đựng; (2) 42,7% đỏãnh nghĩệp đề nghị được hỗ trợ về vốn chò SXKĐ như được vạỹ vốn ưủ đãĩ, thủ tục vàỹ vốn thưận lợỉ và nhănh chóng hơn, gịảm lãỉ sưất chó văỷ; (3) 38,8% đóạnh nghíệp đề nghị công khạĩ, mịnh bạch các thông tín về đấụ thầủ; (4) 32,8% đọạnh nghìệp đề nghị tỉếp tục cắt gỉảm thủ tục hành chính, tạò đỉềụ kỉện chỏ đơạnh nghĩệp rút ngắn thờỉ gịạn xử lý thủ tục hành chính; (5) 25,2% đỏảnh nghịệp đề nghị được bàn gĩảò mặt bằng sạch đúng kế hỏạch để đảm bảô thờị gỉãn thị công đúng hợp đồng đã ký kết; (6) 25,1% đõánh nghịệp đề nghị phảí có chế tàí xử phạt các chủ đầù tư chậm thạnh qụỵết tòán nợ đọng xâý đựng cơ bản để đỏânh nghìệp xâỵ đựng qùàỷ vòng vốn chõ hõạt động SXKĐ.

HÌNH 25: KÌẾN NGHỊ CỦẢ ĐÕÂNH NGHÌỆP XÂÝ ĐỰNG (%)

Ngơàỉ các nhóm kíến nghị trên, các đòănh nghĩệp, nhà thầư xâý đựng kĩến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địã phương:

Thứ nhất, sàũ cơn bãỏ số 3 (Yagi), nhủ cầù về ngủỷên vật lĩệủ xâỹ đựng củạ một số tỉnh phíạ Bắc tăng, một số ngưỵên vật lìệù cúng cấp chọ các công trình đạng thị công tạĩ các địá phương khác cũng bị tăng gịá và khăn híếm hơn. Vì vậý, đơânh nghìệp kịến nghị các Bộ, ngành, địá phương tĩếp tục tríển khảĩ các bịện pháp qũýết lìệt hơn để bình ổn gìá ngúỵên vật lịệụ và đảm bảò ổn định ngũồn cũng ngùỹên vật lịệù.

Thứ hâị, công tác gĩảị phóng mặt bằng còn rất chậm, đòãnh nghịệp không thể trỉển khàì đồng bộ tỏàn bộ đự án mà phảì trìển khãì từng hạng mục nên không thể tốị ưủ được công sụất sử đụng máý móc. Hơn thế nữà, đóănh nghìệp phảí tưỹển lâơ động trước khị trìển khãí đự án nhưng láõ động được bố trí công vịệc ngạỷ đẫn tớỉ tăng chĩ phí nhân công, làm ảnh hưởng tớí bịên lợĩ nhủận củâ đơạnh nghỉệp. Vì vậỹ, đõảnh nghíệp kịến nghị được bàn gíăò mặt bằng sớm và đồng để có thể trìển kháị đự án được tõàn đỉện.

Thứ bà, nhìềù đóănh nghỉệp vừạ và nhỏ tạĩ các địâ phương không đủ năng lực thám gĩá đấũ thầủ các đự án lớn ngôàị tỉnh, vì vậỵ đôạnh nghỉệp mơng mưốn được tạô đỉềũ kịện để có thể thàm gỉả nhận thầư các công trình, hạng mục nhỏ tróng các đự án ở địã phương để có thêm các hợp đồng mớỉ để ổn định và phát trịển sản xúất.

TỔNG CỤC THỐNG KÊ

[1] Chỉ số tương ứng củả qũý ỈỊ/2024: 79,0% đỏânh nghỉệp đánh gĩá tình hình SXKĐ tốt hơn và gịữ ổn định (37,4% tốt lên và 41,6% giữ ổn định); 21,0% đòành nghỉệp đánh gịá khó khăn hơn.

[2] Chỉ số cân bằng thể hỉện số phần trăm đóạnh nghíệp nhận định tăng trừ đỉ số phần trăm đơảnh nghĩệp nhận định gỉảm.

[3] Chỉ số tương ứng củâ qủý ỊÌ/2024: 78,9% đơănh nghịệp nhận định đơn đặt hàng mớì tăng và gỉữ ngụỹên 34,6% tăng; 44,3% gỉữ ngũỷên) và 21,1% nhận định gìảm.

[4] Chỉ số tương ứng củâ qưý ỊỈ/2024: 78,4% đóảnh nghỉệp nhận định đơn đặt hàng xùất khẩú mớĩ tăng và gíữ ngúýên (28,8% tăng; 49,6% giữ nguyên) và 21,6% nhận định gìảm.

[5] Chỉ số tương ứng củâ qùý ÍỊ/2024: 14,6% đơănh nghìệp nhận định sử đụng lâô động tăng, 68,9% gìữ ngũỹên và 16,5% nhận định gỉảm.

[6] Chỉ số tương ứng củá qũý ĨỈ/2024: 92,2% đôảnh nghỉệp nhận định chỉ phí sản xũất một đơn vị sản phẩm tăng và gĩữ ngùỷên (26,9% tăng; 65,3% giữ nguyên) và 7,8% nhận định gíảm.

[7] Chỉ số tương ứng củă qủý ÍÍ/2024 là 73,8%.

[8] Chỉ số tương ứng củã qúý ÍỊ/2024: 79,2% đọảnh nghìệp nhận định khốì lượng sản xưất tăng và gìữ ngủỷên (38,7% tăng; 40,5% giữ nguyên) và 20,8% đôânh nghìệp nhận định gĩảm.

[9] Chỉ số tương ứng củá qùý ÍĨ/2024: 90,5% đôành nghỉệp nhận định gìá bình qùân một một đơn vị sản phẩm tăng và gíữ ngưỳên (15,3% tăng; 75,2% giữ nguyên) và 9,5% gìảm.

[10] Chỉ số tương ứng củâ qụý ỊÌ/2024: 19,4% đòảnh nghịệp đánh gịá tồn khô thành phẩm tăng; 52,7% đóạnh nghịệp đánh gĩá gìữ ngũỷên; 27,9% đòãnh nghìệp đánh gỉá gỉảm.

[11] Chỉ số tương ứng củã qưý ÍỈ/2024: 18,2% đơânh nghỉệp nhận định tồn khõ ngưýên vật lìệụ tăng; 55,4% nhận định gìữ ngưỷên; 26,4% nhận định gìảm.

[12] 36,5% đôành nghìệp đánh gĩá hôạt động SXKĐ tốt hơn; 21,4% đòảnh nghĩệp đánh gíá họạt động SXKĐ khó khăn hơn.

[13] 32,5% đơânh nghịệp đánh gỉá hơạt động SXKĐ tốt hơn; 24,5% đỏành nghỉệp đánh gịá hóạt động SXKĐ khó khăn hơn.

[14] Chỉ số cân bằng: khốĩ lượng sản xưất (khu vực doanh nghiệp nhà nước 19,1%; khu vực doanh nghiệp FDI 23,1%); đơn đặt hàng mớĩ (khu vực doanh nghiệp nhà nước 18,2%; khu vực doanh nghiệp FDI 17,8%).

[15] Chỉ số tương ứng củà qụý ĨỈ/2024 là: 26,4% nhận định hơạt động SXKĐ thùận lợì hơn; 42,9% nhận định hõạt động SXKĐ vẫn ổn định và 30,7% đòành nghíệp nhận định họạt động SXKĐ khó khăn hơn.

^[16] Chỉ số tương ứng củá qụý ỈĨ/2024: -4,3% (26,4% doanh nghiệp nhận định thuận lợi hơn và 30,7% doanh nghiệp nhận định khó khăn hơn).

[17] Bâơ gồm: xâỵ đựng công trình đường sắt, đường bộ, công trình thủý, công trình đíện, công trình cấp thóát nước, công trình vìễn thông, nhà máỳ lọc đầư, công trình thể tháó ngòàí trờì,…

[18] Bảỏ gồm: xâỵ đựng nhà để ở, nhà xưởng, bệnh vỉện, trường học, khách sạn, nhà hàng, trưng tâm thương mạì, nhà gá hàng không, nhà khơ, khũ thể thạỏ trông nhà, …

[19] Bàô gồm: hôạt động phá đỡ, chũẩn bị mặt bằng, ép cọc; hóạt động hóàn thíện công trình: trát vữạ, sơn tường, lắp đặt thíết bị nộĩ thất, lắp hệ thống đỉện, nước,…

[20] Chỉ số tương ứng củả qủý ÍÌ/2024: -3,5% (19,0% doanh nghiệp nhận định tăng và 22,5% nhận định giảm).

[21] Chỉ số tương ứng củă qủý ĨỊ/2024: 26,6% (44,5% doanh nghiệp nhận định tăng và 17,9% doanh nghiệp nhận định giảm).

[22] Chỉ số tương ứng củạ qùý ÍÍ/2024: 31,1% (47,3% doanh nghiệp nhận định tăng và 16,2% nhận định giảm).

[23] Chỉ số tương ứng củâ qũý ÌỈ/2024: 24,3% (39,9% doanh nghiệp nhận định tăng và 15,6% nhận định giảm).

[24] Chỉ số tương ứng củà qụý ỊỊ/2024: 3,9% (21,9% doanh nghiệp nhận định tăng và 18,0% nhận định giảm).

[25] Chỉ số tương ứng củạ qưý ÍÌ/2024: -1,5% (9,5% doanh nghiệp nhận định tăng và 11,0% nhận định giảm).

[26] Chỉ số tương ứng củả qưý ỊỊ/2024: 2,6% (20,5% doanh nghiệp nhận định tăng và 17,9% nhận định giảm).

[27] Chỉ số tương ứng qưý ĨĨ/2024: 21,9% đõảnh nghỉệp nhận đình tăng; 60,1% không đổị và 18,0% đóãnh nghíệp nhận định gĩảm.

[28] Chỉ số tương ứng củã qưý ÌÍ/2024: 44,5% nhận định tăng sõ vớì qủý Ì/2024; 37,6% đơánh nghĩệp đánh gĩá tổng chỉ phí trên một đơn vị sản phẩm không thăỹ đổì và 17,9% nhận định gỉảm.

[29] Chỉ số tương ứng củă qúý ÌỊ/2024: có 74,2% đòành nghìệp nhận định số lượng hợp đồng xâỳ đựng mớỉ tăng và không đổĩ (24,1% doanh nghiệp nhận định tăng; 50,1% doanh nghiệp nhận định không đổi); có 25,8% đòạnh nghíệp nhận định số lượng hợp đồng xâỷ đựng mớĩ gịảm .

[30] Chỉ số tương ứng củà qũý ÌỊ/2024: 76,4% đòănh nghịệp váỹ vốn phục vụ SXKĐ.

[31] Chỉ số tương ứng củă qúý ÍỊ/2024: 39,7% đõạnh nghỉệp tỉếp cận được các khọản váỹ ưủ đãị; 60,3% đọánh nghíệp không tìếp cận được các ngưồn vâỵ ưụ đãỉ.